U lympho

Tìm hiểu chung

Bệnh U Lymphô, còn gọi là ung thư hạch. Đây là bệnh lý ung thư của hệ lymphô tức là hệ bạch huyết.
Hệ bạch huyết thuộc hệ tuần hoàn và là một phần của hệ miễn dịch nên có nhiệm vụ vừa chống lại các bệnh nhiễm trùng vừa cân bằng lượng dịch trong cơ thể. Hệ bạch huyết bao gồm: mạch bạch huyết, kế đến là các hạch bạch huyết và các tổ chức khác như Amiđan, tuyến ức, lách, tủy xương và các mô bạch huyết.
Mạch bạch huyết: là một mạng lưới các ống, chia nhánh tỏa khắp cơ thể. Mạch bạch huyết chứa chất dịch gọi là dịch bạch huyết mang các tế bào lymphô đi khắp nơi trong cơ thể. Tế bào lymphô là một loại tế bào bạch cầu đảm nhiệm vai trò bảo vệ cơ thể. Khi có vi khuẩn hay những chất tác hại xâm nhập vào cơ thể, các tế bào này lập tức phản ứng để cô lập và tiêu diệt vi khuẩn.
Hạch bạch huyết là các tuyến nhỏ nằm ở khắp nơi trong cơ thể. Mỗi hạch có thể có kích thước nhỏ cỡ đầu đinh ghim cho đến to bằng hạt đậu, thường xếp thành nhóm hay chuỗi, nằm ở cổ, nách, trong lồng ngực, khoang bụng và hai bên bẹn. Các hạch bạch huyết chính là các cơ quan sản xuất ra các tế bào lymphô và nếu từ các tế bào lymphô này phát triển bất thường sẽ sinh ra bệnh ung thư mà ta gọi là bệnh U lymphô.
Ngoài ra, các tế bào lymphô còn có trong các tổ chức khác như Amiđan, tuyến ức, lách, tủy xương và các mô bạch huyết nằm trong các cơ quan trong cơ thể.

Triệu chứng

Trong khi các U Lympho không Hodgkin có thể xuất hiện với một lượng lớn các triệu chứng, các triệu chứng thường gặp là:

• Các cơn sốt trở lại thường xuyên và kéo dài.
• Giảm cân không giải thích được.
• Tuyến bạch huyết sưng lên.
• Đổ mồ hôi đêm.
• Mất cảm giác ngon miệng.

Nguyên nhân

Bệnh U Lymphô là bệnh ung thư hệ bạch huyết xảy ra khi có sự sai lệch trong quá trình hình thành tế bào lymphô, tạo ra những tế bào lymphô bất thường mang các đặc điểm:

• Chúng sinh sản gấp nhiều lần so với sự sinh sản của tế bào bình thường.
• Các tế bào mới sinh ra không trưởng thành cũng không chết đi. Chúng lại tiếp tục sinh sản tạo ra các tế bào không có chức năng đến một lúc nào đó làm phá vỡ cấu trúc của các tổ chức bạch huyết, rõ nhất là các hạch bạch huyết, làm cho các hạch phì đại và to ra mà ta có thể sờ thấy được.
• Dựa vào mô học, bệnh U lymphô được chia làm hai nhóm chính là bệnh Hodgkin và bệnh U lympho không Hodgkin. Hai loại này có triệu chứng gần giống nhau, đều có hạch to nhưng về tần suất thì Hodgkin ít gặp hơn so với U lymphô không Hodgkin và tiên lượng thì tốt hơn.

Điều trị

Hóa trị
Các thuốc hóa trị cũng được biết đến như các chất độc hại cho tế bào. Chúng tiêu diệt các tế bào ung thư nhưng cũng có thể giết chết một số tế bào bình thường, chẳng hạn như các tế bào máu. Như vậy, các biến chứng như thiếu máu và dễ bị nhiễm trùng có thể xảy ra. Đặc biệt, các nhiễm trùng cơ hội và các nhiễm trùng đe dọa tính mạng trong thời kỳ tế bào bạch cầu thấp luôn luôn đáng sợ.
Xạ trị
Điều trị bức xạ (còn gọi là xạ trị) sử dụng các tia năng lượng cao để tiêu diệt các tế bào u lymphô không Hodgkin. Nó có thể thu nhỏ các khối u và giúp giảm đau.
Hai loại xạ trị được sử dụng cho những người bị bệnh u lymphô:

• Bức xạ bên ngoài: Một máy lớn nhắm các tia tại một phần của cơ thể, nơi các tế bào u lymphô đã tụ tập lại. Đây là liệu pháp địa phương bởi vì nó chỉ ảnh hưởng đến các tế bào trong khu vực được điều trị. Hầu hết mọi người đi đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế để điều trị 5 ngày một tuần trong vài tuần.
• Bức xạ toàn thân: Một số người bị u lymphô được tiêm chất phóng xạ hoạt tính mà nó đi khắp cơ thể. Chất phóng xạ hoạt tính này được gắn với các kháng thể mà nó nhắm đến và tiêu diệt các tế bào u lymphô.

Cấy ghép tế bào gốc
Phương pháp này có thể được sử dụng trong điều trị các u lymphô. Phương pháp này thường dùng trong các trường hợp tái phát hoặc các trường hợp khó chữa. Nó còn được gọi là Hóa Trị Liều Cao. Nguyên lý là sử dụng liều cao của hóa trị để diệt trừ/chiến thắng các tế bào u lymphô kháng thuốc. Các tế bào gốc được sử dụng để 'giải cứu' bệnh nhân do đó các tác dụng phụ của Hóa Trị Liều Cao có thể được đảo lại nhanh chóng.
Liệu pháp sinh học
Nó chủ yếu bao gồm các kháng thể đơn dòng. Đây là những phân tử protein chuyên biệt có thể liên kết với các tế bào u lymphô nhất định (thông qua các dấu hiệu trên bề mặt tế bào) và giết chúng trong quá trình này. Các ví dụ như MabThera cho u lymphô Tế bào B có các dấu hiệu bề mặt CD-20 và Campath cho các u lymphô Tế bào T nhất định.

Phòng ngừa

Hầu như không thể ngăn ngừa bệnh từ các yếu tố nguy cơ.