Ý Định Tự Tử Ở Người Có Bất Ổn Tâm Lý: Hiểu Đúng và Hành Động Đúng

Những người có ý định tự tử có thể không tìm kiếm sự giúp đỡ, nhưng điều đó không có nghĩa là sự giúp đỡ không cần thiết. Hầu hết những người tự tử thường không muốn chết – họ chỉ muốn ngừng nỗi đau đớn này lại thôi. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có khoảng một triệu người chết vì tự tử. Vậy nguyên nhân nào khiến những người này tự kết liễu đời mình? Đối với những người chưa từng trải qua trầm cảm hay tuyệt vọng, rất khó để họ hiểu được điều này. Khi một người có xu hướng muốn chết, có nghĩa là họ đang rất đau đớn đến mức chẳng thể nhìn thấy con đường nào khác.

Tự tử là hành động cố gắng thoát khỏi cơn đau mà họ không thể chịu đựng thêm nữa. Người có ý định tự tử thường cảm thấy vô vọng, cô đơn, và bị lấp đầy bởi cảm giác ghê tởm chính mình. Họ không thể nhìn thấy bất kỳ lối ra nào ngoài cái chết.

Mặc dù có ý định chấm dứt cơn đau, nhiều người có ý định tự tử lại cảm thấy mâu thuẫn sâu sắc về việc kết thúc cuộc sống của mình. Họ ước gì có một giải pháp nào đó ngoài cái chết, nhưng không thể tìm thấy.

Người có ý định tự tử thường đưa ra các gợi ý hoặc cảnh báo. Đừng bỏ qua những dấu hiệu như “Cậu sẽ hối hận khi mình chết rồi” hay “Mình không thấy lối ra nào cả,” ngay cả khi người đó nói đùa. Những câu nói này có thể chứa đựng cảm xúc thật sự về tự tử.

Hầu hết người có ý định tự tử không bị điên. Họ chỉ đang chịu đựng nỗi buồn, đau đớn hoặc cảm giác tuyệt vọng. Cảm xúc đau đớn không phải lúc nào cũng là dấu hiệu của bệnh tâm lý nghiêm trọng.

Dù người đó có đau khổ thế nào, họ vẫn có cảm xúc phức tạp về cái chết. Đa số những người này do dự đến phút cuối cùng và không thực sự muốn chết – họ chỉ muốn nỗi đau chấm dứt.

Nghiên cứu cho thấy hơn một nửa số nạn nhân tự sát đã cố gắng tìm kiếm sự giúp đỡ y tế khoảng sáu tháng trước khi họ chết.

Ngược lại, thảo luận công khai về tự tử có thể giúp người đó cảm thấy được quan tâm và không đơn độc.

Người có ý định tự tử thường xuyên nói về cái chết hoặc cách tự tổn thương bản thân. Họ có thể nói những câu như: “Tôi ước gì mình chưa bao giờ được sinh ra…” hay “Nếu tôi chết đi thì hay biết mấy.”

Người có ý định tự tử thường tìm kiếm phương pháp tự tử hoặc vật dụng có thể gây tổn thương như súng, thuốc, hay dao. Họ có thể viết về cái chết, hoặc chuẩn bị di chúc và phân phối tài sản. Họ có thể đột ngột chào tạm biệt người khác hoặc cô lập mình khỏi gia đình và bạn bè.

Người có ý định tự tử cảm thấy chán ghét bản thân, vô dụng, và là gánh nặng cho người khác. Họ cảm thấy cuộc sống không còn hy vọng và không thể thay đổi tình trạng hiện tại. Đột nhiên trở nên bình tĩnh và vui vẻ sau một thời gian dài trầm cảm cũng có thể là dấu hiệu của quyết định tự tử.

Nếu bạn phát hiện người khác có dấu hiệu tự tử, hãy hành động ngay để giúp đỡ họ:

Thể hiện sự quan tâm và cho phép họ bày tỏ cảm xúc. Điều này có thể giúp giảm sự cô đơn và cảm giác tiêu cực. Bắt đầu câu chuyện với những câu hỏi như:

• “Dạo này mình thấy hơi lo cho cậu, có chuyện gì không ổn?”
• “Gần đây mình thấy cậu có vẻ không vui. Cậu có muốn nói chuyện không?”

• Nên: Hãy là chính bạn, lắng nghe, thông cảm và không phán xét. Khẳng định rằng luôn có những lối ra và người đó quan trọng đối với bạn.
• Không Nên: Tranh cãi, rao giảng đạo lý về giá trị cuộc sống, hứa giữ bí mật, hoặc chỉ trích họ. Đừng tự trách bản thân vì không thể giải quyết nỗi đau của họ.

Thông báo với gia đình, đưa người đó đến phòng cấp cứu và lấy đi các vật dụng có thể gây tổn thương. Đừng để người đó một mình và đề xuất các phương thức giúp đỡ.

• Tìm Người Có Chuyên Môn: Gọi đến đường dây nóng hoặc tìm chuyên viên tư vấn tâm lý.
• Theo Dõi Điều Trị: Đảm bảo họ dùng thuốc đúng cách và báo cáo các tác dụng phụ cho bác sĩ.
• Khuyến Khích Lối Sống Tích Cực: Tập thể dục, ăn uống điều độ, và ngủ đủ giấc.

Tự tử có thể được ngăn chặn nếu bạn biết cách giúp đỡ đúng cách. Hãy áp dụng những kiến thức trên để hỗ trợ những người đang gặp khó khăn. Đừng quên tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia tâm lý để đảm bảo sự can thiệp kịp thời và hiệu quả.

*Nguồn tham khảo: HELPGUIDE.ORG INTERNATIONAL, Tĩnh Nguyệt - Theo Tâm lý học tội phạm