Testosterone

Tên kĩ thuật y tế**: **Xét nghiệm testosterone

Bộ phận cơ thể/Mẫu thử**: **Máu

Testosterone là một hormone giới tính nam lưu thông trong máu. Hormone này sẽ kích thích sự phát triển những đặc điểm liên quan đến giới tính nam. Testosterone được tiết ra từ tuyến thượng thận (ở cả nam và nữ), tiết ra một lượng rất nhỏ từ buồng trứng (ở nữ) và tiết ra một lượng lớn từ tinh hoàn (ở nam).

Nồng độ testosterone được dùng để đánh giá khi các đặc điểm giới tính không rõ ràng, dậy thì sớm, hội chứng nam hóa ở nữ, và vô sinh ở nam giới. Xét nghiệm này cũng có thể sử dụng để phát hiện sớm khối u đối với các khối u hiếm gặp ở buồng trứng và tinh hoàn.

Xét nghiệm này cũng được dùng để đánh giá một phụ nữ có những dấu hiệu và triệu chứng như vô kinh, vô sinh, có thể kèm với sự nam hóa. Những đặc điểm nam hóa này có nhiều mức độ khác nhau, bao gồm:

• Giọng nói trầm;
• Rậm lông, râu;
• Hói;
• Mụn trứng cá;
• Yết hầu lớn;
• Giảm kích thước ngực.

Trước khi thực hiện xét nghiệm testosterone, bạn nên biết:

• Nồng độ testosterone thường cao ở cả trẻ sơ sinh nam và nữ. Chất này giảm nhẹ sau khi sinh, và sau đó tăng trở lại trong suốt thời kì dậy thì của trẻ. Nồng độ testosterone đạt đỉnh sau dậy thì, và sau đó, giống như những hormone sinh dục khác của nam giới và nữ giới, nồng độ của nó có xu hướng giảm dần theo tuổi.
• Thuốc có thể làm tăng nồng độ testosterone: thuốc chống co giật, barbiturate, estrogen, và thuốc tránh thai.
• Thuốc có thể làm giảm nồng độ testosterone: rượu, androgen, dexamethasone, diethylstilbestrol, digoxin, ketoconazole, phenothiazin, spironolactone, và steroid.

Trước khi tiến hành xét nghiệm, bạn nên hiểu rõ các cảnh báo và lưu ý. Nếu bạn có bất cứ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có thêm thông tin và hướng dẫn cụ thể.

Bạn sẽ được bác sĩ giải thích quy trình.

Bạn không cần kiêng ăn uống trước khi tiến hành xét nghiệm. Do nồng độ testosterone cao nhất vào buổi sáng sớm, nên bạn sẽ được lấy mẫu máu vào buổi sáng.

Bạn hãy nói với bác sĩ nếu bạn đang sử dụng thuốc, vì chúng có thể làm ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.

Vào ngày xét nghiệm, bạn nên mặc một chiếc áo thun, hay sơ-mi tay ngắn để y tá có thể lấy máu xét nghiệm dễ dàng.

Nhân viên xét nghiệm sẽ lấy máu như sau:

• Quấn một dải băng quanh tay để ngưng máu lưu thông;
• Sát trùng chỗ tiêm bằng cồn;
• Tiêm kim vào tĩnh mạ Có thể tiêm nhiều hơn 1 lần nếu cần thiết;
• Gắn một cái ống để máu chảy ra;
• Tháo dải băng quanh tay sau khi lấy đủ máu;
• Thoa miếng gạc băng hay bông gòn lên chỗ vừa tiêm;
• Dán băng cá nhân lên chỗ vừa tiê

Bạn có thể không cảm thấy đau khi bị kim đâm vào, ở một số người có thể có cảm giác đau như bị kim chích khi đâm qua da. Nhưng khi kim đã nằm trong tĩnh mạch và bắt đầu hút máu thì đa số mọi người không cảm thấy đau nữa. Nói chung, mức độ đau của bạn phụ thuộc vào kỹ năng lấy máu của y tá, tình trạng tĩnh mạch của bạn và mức độ nhạy cảm của bạn với cơn đau.

Sau khi lấy máu, bạn cần băng và ép nhẹ lên vùng chọc kim để cầm máu. Bạn có thể trở lại hoạt động bình thường sau xét nghiệm.

Nếu bạn có bất cứ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và giải đáp.

Nồng độ cao (ở nam) có thể cho thấy tình trạng:

• U tuyến tùng;
• Tăng sản thượng thận bẩm sinh;
• Khối u tinh hoàn hoặc tuyến sinh dục phụ;
• Cường giáp;
• Hội chứng kháng testosterone.

Nồng độ thấp (ở nam) có thể cho thấy tình trạng:

• Hội chứng Klinefelter;
• Ẩn tinh hoàn;
• Thiểu năng sinh dục sơ cấp và thứ cấp;
• Trisomy 21 (hội chứng Down);
• Bị cắt bỏ tinh hoàn;
• Xơ

Nồng độ cao (ở nữ) có thể cho thấy tình trạng:

• Khối u buồng trứng;
• Khối u thượng thận;
• Tăng sản thượng thận bẩm sinh;
• Khối u lá nuôi;
• Buồng trứng đa nang;
• Rậm lông tự phát.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các biến chứng có thể xảy ra, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và giải đáp.

Tác giả: Giang Lê - Tham vấn y khoa: TS. Dược khoa Trương Anh Thư.Nguồn: Hello Bác sĩ