Độc - Ngộ Độc Thực Phẩm
Miễn trừ trách nhiệm: Thông tin này không nhằm mục đích thay thế cho tư vấn và kết luận từ chuyên gia y tế, hướng dẫn điều trị khẩn cấp hoặc quy trình đào tạo sơ cứu chính thức. Không sử dụng thông tin này để chẩn đoán hoặc xây dựng kế hoạch điều trị cho bất kỳ vấn đề sức khỏe hoặc bệnh lý nào mà chưa tham vấn trực tiếp với chuyên gia y tế. Nếu bạn đang ở trong một tình trạng y tế khẩn cấp hoặc đe dọa đến tính mạng, hãy tìm kiếm sự trợ giúp từ các cơ sở y tế ngay lập tức.
Tất cả các loại thực phẩm tự nhiên chứa một lượng nhỏ vi khuẩn. Tuy nhiên việc sơ chế, nấu nướng hoặc bảo quản thực phẩm không đúng cách có thể khiến vi khuẩn sinh sôi với số lượng đủ lớn để gây bệnh. Ký sinh trùng, vi rút, chất độc và hóa chất cũng có thể làm ô nhiễm thực phẩm và gây bệnh.
Các triệu chứng ngộ độc thực phẩm thay đổi theo nguồn ô nhiễm
- Tiêu chảy, có thể có máu
- Buồn nôn
- Đau bụng
- Nôn mửa
- Mất nước
- Sốt nhẹ (đôi khi)
Triệu chứng mất nước
- Cảm thấy lâng lâng hoặc yếu ớt, đặc biệt là khi bạn đứng lên
- Mệt mỏi
- Nước tiểu sẫm màu
- Đi tiểu ít hơn
- Khát
Nguy cơ ngộ độc thực phẩm
Việc bạn có bị bệnh sau khi ăn thực phẩm không hợp vệ sinh hay không còn tùy thuộc vào loại sinh vật, mức độ tiếp xúc, tuổi tác và sức khỏe của bạn.
Các nhóm có nguy cơ cao bao gồm:
- Người cao tuổi. Khi bạn già đi, hệ thống miễn dịch của bạn có thể không phản ứng nhanh chóng và hiệu quả với các sinh vật truyền nhiễm như trước đây.
- Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Hệ thống miễn dịch của trẻ em chưa phát triển đầy đủ.
- Người mắc bệnh mãn tính, chẳng hạn như bệnh tiểu đường hoặc AIDS, hoặc bệnh nhân ung thư đang hóa trị hoặc xạ trị, thì phản ứng miễn dịch sẽ bị giảm.
- Phụ nữ mang thai. Quá trình mang thai sẽ làm thay đổi hệ thống miễn dịch của thai phụ, khiến khả năng chống lại các bệnh nhiễm trùng giảm, dễ bị ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Sơ cứu ngộ độc thực phẩm
- Nhâm nhi chất lỏng, chẳng hạn như đồ uống thể thao hoặc nước, để tránh mất nước. Uống nước quá nhanh có thể làm buồn nôn và nôn nặng hơn, vì vậy hãy cố gắng uống từng ngụm nhỏ thường xuyên trong vài giờ thay vì uống một lượng lớn cùng một lúc.
- Lưu ý đi tiểu. Bạn nên đi tiểu đều đặn và nước tiểu của bạn phải nhạt và trong. Nước tiểu sẫm màu không thường xuyên là dấu hiệu của tình trạng mất nước. Chóng mặt và choáng váng cũng là triệu chứng mất nước. Nếu bất kỳ triệu chứng nào trong số này xảy ra và bạn không thể uống đủ nước, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế.
- Tránh dùng thuốc chống tiêu chảy. Chúng có thể làm chậm quá trình loại bỏ các sinh vật hoặc chất độc khỏi hệ thống của cơ thể bạn. Nếu nghi ngờ, hãy kiểm tra với bác sĩ về tình hình cụ thể của bạn.
Không cho trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ uống thuốc chống tiêu chảy vì các tác dụng phụ nghiêm trọng có thể xảy ra.
Bệnh do thực phẩm thường tự cải thiện trong vòng vài ngày.
Khi nào cần gọi bác sĩ?
- Nôn kéo dài lâu hơn hai ngày
- Tiêu chảy kéo dài lâu hơn vài ngày
- Tiêu chảy ra máu, phân có màu đen hoặc hắc ín (lỏng nhớt màu đen)
- Sốt từ 38,3 C trở lên
- Choáng váng hoặc ngất xỉu xảy khi đang đứng
- Không tỉnh táo
- Đau bụng ngày càng tăng
Khi nào cần đến bệnh viện?
- Bạn có các triệu chứng nghiêm trọng, chẳng hạn như đau bụng dữ dội hoặc tiêu chảy ra nước có lẫn máu trong vòng 24 giờ.
- Bạn nằm trong nhóm bệnh nhân có nguy cơ cao.
- Bạn nghi ngờ ngộ độc botulism. Botulism là một ngộ độc thực phẩm có khả năng gây tử vong do ăn phải chất độc được hình thành bởi một số bào tử trong thực phẩm. Botulism tấn công các dây thần kinh của cơ thể và gây khó thở, tê liệt cơ và thậm chí tử vong. Độc tố này được tạo ra bởi vi khuẩn Clostridium botulinum và đôi khi là vi khuẩn Clostridium butyricum và Clostridium baratii, thường được tìm thấy trong thực phẩm đóng hộp tại nhà. Độc tố botulinum đã được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm, bao gồm các loại rau được bảo quản bằng axit nồng độ thấp, chẳng hạn như đậu xanh, rau bina, nấm và củ cải đường; cá, bao gồm cá ngừ đóng hộp, cá lên men, muối và hun khói; và các sản phẩm thịt, chẳng hạn như giăm bông và xúc xích; là đậu xanh hoặc cà chua đóng hộp thủ công.
Các triệu chứng ngộ độc thường bắt đầu từ 12 đến 36 giờ sau khi ăn thực phẩm bị ô nhiễm và có thể bao gồm đau đầu, mờ mắt, yếu cơ và cuối cùng là tê liệt. Một số người còn bị buồn nôn và nôn, táo bón, bí tiểu, khó thở và khô miệng. Những triệu chứng này cần được nhập viện ngay lập tức.
Bạn không thể nhìn, ngửi hoặc nếm độc tố botulinum – nhưng chỉ cần nếm một chút thức ăn có chứa độc tố này cũng có thể gây chết người. Bạn nên tránh các hộp thực phẩm bị phun ra chất lỏng hoặc bọt khi khui/mở; và khi nhận thấy thức ăn bị đổi màu, mốc meo hoặc có mùi hôi.
Biên dịch bởi Wellcare (Nguồn: Mayo Clinic) - 04-06-2022