Dị ứng sữa bò

Sữa gồm rất nhiều thành phần, về mặt lý thuyết, trẻ có thể dị ứng bất cứ thành phần nào, nhưng cái chúng ta nói đến ở đây và thường gặp nhất chính là dị ứng đạm (protein) của bò. Thành phần đạm trong thực phẩm là thành phần chính gây ra các phản ứng dị ứng.

Nhiều người sẽ thắc mắc, sữa là thức ăn phổ biến nhất thì tại sao lại gây dị ứng cho trẻ. Hãy cũng tìm hiểu về vấn đề này!

Dị ứng sữa bò là gì?

Sữa gồm rất nhiều thành phần, về mặt lý thuyết, trẻ có thể dị ứng bất cứ thành phần nào, nhưng cái chúng ta nói đến ở đây và thường gặp nhất chính là dị ứng đạm (protein) của bò. Thành phần đạm trong thực phẩm là thành phần chính gây ra các phản ứng dị ứng. Do vậy, khi điều trị cho các bệnh nhân bị mề đay cấp, khò khè do dị ứng đường thở... bác sĩ thường hay khuyên bệnh nhân trong thời gian chữa trị nên tránh những đồ ăn giàu đạm như hải sản, thịt bò, trứng...

Chúng ta cũng cần phân biệt với chứng không dung nạp đường lactose trong sữa, khi đó đứa trẻ cứ hễ uống sữa là sẽ bị tiêu chảy.

Dị ứng sữa bò ở trẻ. (Ảnh minh họa)

Triệu chứng dị ứng đạm sữa bò 

Biểu hiện của dị ứng đạm bò có 2 kiểu:

  • Kiểu phản ứng nhanh: thường xảy ra đột ngột ngay sau hoặc khi đang uống sữa, sẽ xuất hiện các triệu chứng: ói mửa, thở khò khè, nổi ban đỏ, sưng phù mặt... một số có phản ứng phản vệ cần đưa đi cấp cứu.
  • Kiểu phản ứng chậm: có thể xuất các biểu hiện sau:
    • Rối loạn tiêu hóa: trẻ đi cầu nhiều lần trong ngày, phân lỏng, có thể thấy máu hoặc không, thường đi tiêu phân lỏng sau khi bú. Cần phân biệt với chứng không dung nạp đường lactose ở những trẻ không có men tiêu đường này, những trẻ này cứ hễ bú vào là sẽ ỉa chảy ngay. Bên cạnh đó, cũng cần phân biệt trẻ bị dị ứng đạm sữa bò với trẻ bị hội chứng lỵ
    • Nôn trớ hoặc ói: trong hoặc sau khi bú sữa, nếu trẻ ọc không liên quan tới bữa ăn cần đưa trẻ đi khám. Trớ hay ọc sữa có thể là bệnh trào ngược dạ dày thực quản, không nhất thiết phải là biểu hiện của dị ứng sữa
    • Nổi ban đỏ: có thể ở dạng chàm da, hay các hình thức ban đỏ khác, nếu có chàm da kèm theo các dấu hiệu khác của dị ứng dạm bò cần nghĩ tới nguyên nhân này. Có những trẻ chỉ cần sữa rớt ra má là có thể nổi mẩn ngay được
    • Quấy khóc 
    • Chậm hoặc không tăng cân
    • Đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu... đây có thể là nguyên nhân gây quấy khóc ở trẻ nhỏ
    • Các biểu hiện hô hấp: khò khè, co lõm ngực.

Nguyên nhân gây ra trẻ bị dị ứng đạm sữa bò

Theo các nghiên cứu có tầm 2 - 3% trẻ em bị dị ứng đạm bò, nguyên nhân thì cũng giống như các trường hợp dị ứng khác, dị ứng đạm bò thường liên quan tới yếu tố di truyền và tập quán cho bú sữa bò quá sớm.

Có phải trẻ bị dị ứng đạm sữa bò không thể tiếp tục uống sữa?

Không phải như vậy, 50 % trẻ sẽ hết dị ứng sữa khi trong 1 tuổi, 70% khi tròn 2 tuổi, và 85% khi tròn 3 tuổi. Trong thời gian chờ đợi đó bạn cho trẻ uống sữa thủy phân đạm toàn phần hay một phần thì trẻ sẽ không bị di ứng, trên thị trường hiện có rất nhiều loại sữa của các hàng khác nhau.

Cách xác định trẻ bị dị ứng đạm sữa bò

Một số xét nghiệm sau giúp chẩn đoán:

  • Xét nghiệm phân tìm máu trong phân
  • Xét nghiệm máu
  • Kiểm tra dị ứng da với dị nguyên sữa bò
  • Kiểm tra dung nạp sữa bò: ngưng cho trẻ bú sữa 1 tuần, sau đó cho trẻ bú lại, theo dõi các triệu chứng bất thường có trở lại hay không.

Nếu ngưng cho trẻ bú sữa ngoài mà chỉ cho bú mẹ thôi thì có cần lưu ý gì không? 

Nếu trẻ bú mẹ đơn thuần trong 6 tháng đầu, bà mẹ cần tránh uống sữa bò, các sản phẩm từ bò, vì protein bò có thể theo qua sữa mẹ. Khi trẻ ăn dặm cũng nên lưu ý tránh ăn thịt bò, bạn nên thử lại khi trẻ được 1 tuổi.

BS Trần Văn Công

Phòng khám Victoria Healthcare

- 28-05-2018 -

Bài viết liên quan