Bệnh hăm tã ở trẻ nhỏ

Làn da mỏng manh của bé có nguy cơ bị hăm tã nếu cha mẹ không chăm sóc bé đúng cách. Ảnh minh họa

Bệnh hăm tã thường xảy ra khi da của bé phải tiếp xúc với tã bẩn quá lâu. Trong trường hợp bé bị tiêu chảy thì bệnh hăm tã có thể trầm trọng hơn. Tã của bé sẽ bị bẩn sau khi sử dụng khoảng 3 đến 4 giờ, do vậy việc thay tã thường xuyên rất quan trọng. Môi trường acid của chất bẩn sẽ cho phép vi khuẩn và nấm men sinh sôi và tất cả các yếu tố này có thể gây kích ứng làn da nhạy cảm của bé. 

Đôi khi nếu tã quá chật hoặc không phù hợp cũng sẽ gây cọ xát cho da bé. 

Hóa chất từ chất tẩy rửa hoặc các sản phẩm khác tiếp xúc với da bé cũng gây kích ứng. 

Cứ 3 trẻ thì có 1 trẻ bị hăm tã. Trẻ bú mẹ có nguy cơ bị hăm tã thấp hơn nguyên nhân là do chế độ dinh dưỡng ít toan. Tất cả trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ sử dụng tã lót đều có nguy cơ bị hăm tã. Trẻ từ 3 tháng đến 1 tuổi là những đối tượng có nguy cơ cao nhất. Đôi khi bệnh hăm tã có thể lây lan giữa các bé. 

Hăm tã làm da mẩn đỏ và bị kích ứng. Vùng da bị hăm tã có cảm giác nóng khi chạm vào. Cha mẹ nên gửi hình ảnh và gọi thoại cho bác sĩ ngay nếu vùng da bị hăm tã xuất hiện những vết ban màu đỏ sáng kéo dài trên 48 giờ hay kèm theo dấu hiệu nước tiểu của trẻ có mùi hôi, sẫm màu, đây có thể là biểu hiện của tình trạng mất nước (Cincinnati Children's Hospital, 2012). Những trường hợp nguy hiễm khác cũng cần đưa trẻ đi khám bác sĩ là vùng da hăm tã có hình thành nên các mụn nước nhỏ hay phồng rộp đầy nước bên trong, hoặc khi bé bị sốt (Mayo Clinic, 2012). 

Bệnh hăm tã là bệnh khá phổ biến ở trẻ nhỏ và hầu hết những người đã có kinh nghiệm chăm sóc trẻ em đều dễ dàng nhận ra. Đôi khi vẫn sẽ tốt hơn nếu bạn có tham khảo ý kiến bác sỹ để họ đưa ra những ý kiến về chuyên môn cho căn bệnh của con bạn. Những vết ban đỏ trên da do nhiễm nấm sẽ không được cải thiện nếu không sử dụng thuốc mỡ. Khi nói chuyện với bác sỹ, hãy cung cấp cho bác sỹ các thông tin về loại tã lót đang dùng, các loại kem bôi da, chất tẩy rửa và các vật dụng gia đình khác mà con bạn có tiếp xúc. 

>> Hướng dẫn cách Gửi ảnh, video & Gọi bác sĩ Nhi Khoa

Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí Scientific World Journal 2012, các loại kem có nguồn gốc từ thực vật, bao gồm lô hội và hoa cúc kim tiền có thể giúp điều trị chứng hăm tã (Panahi, et al., 2012). Đặc biệt, cúc kim tiền là loại thảo mộc có tác dụng chống viêm và diệt khuẩn rất tốt. Các loại kem và thuốc mỡ dùng tại chỗ được sử rộng phổ biến để điều trị hăm tã, bao gồm: 

• Hydrocortisone để làm giảm sưng viêm
• Kem trị nấm hoặc kháng sinh để diệt khuẩn (các bác sỹ có thể kê kháng sinh dạng uống)
• Kẽm oxyd
• Dexpanthenol (chất tiền vitamin B5)
• Lanolin (chiết xuất từ mỡ cừu). 

Dùng thuốc mỡ là cách đơn giản để trị hăm tã cho bé. Ảnh minh họa

Sẽ dễ dàng hơn khi điều trị hăm tã với thuốc không kê đơn và những cách thực hành tại nhà. Phòng bệnh là cách chữa bệnh tốt nhất: hãy thay tã thường xuyên.

• Hãy đảm bảo rằng bé mang tã, bỉm vừa với cơ thể và không quá chật. Tã lót nên dễ thoát khí. Hãy cho bé ngủ mà không dùng tã.
• Khồng sử dụng xà phòng, rượu hay nước hoa để thay rửa cho bé. Những chất này có thể làm các triệu chứng hăm tã trầm trọng hơn.
• Không sử dụng bột talc để làm khô do trẻ có thể hít vào phổi loại bột này.
• Bệnh hăm tã sẽ hết trong một hoặc hai ngày khi sử dụng liệu pháp điều trị tại nhà. Nếu bệnh không đỡ, hãy đưa trẻ đi khám hoặc gọi bác sĩ từ xa.

Bệnh hăm tã có thể khiến bé cảm thấy khó chịu và quấy khóc. Tuy nhiên bệnh có thể dễ dàng phòng tránh được nếu bạn thực hiện đúng những nguyên tắc về vệ sinh cho trẻ như sau:

• Rửa sạch mông cho bé bằng nước sạch trong mỗi lần thay tã. Làm khô bằng khăn mềm. Không sử dụng khăn lau có cồn hoặc nước thơm.
• Đóng tã, bỉm lỏng vừa. Nếu có thể hãy hạn chế cho bé sử dụng tã, bỉm.
• Luôn trữ các loại thuốc mỡ chứa kẽm oxyd hoặc sáp dưỡng ẩm trong tủ thuốc gia đình. Đây là những phương pháp trị liệu tại nhà rất hiệu quả trong điều trị hăm tã.

Viện y học ứng dụng Việt Nam