Viêm màng não

Viêm màng não là gì?

Viêm màng não (Meningitis) là tình trạng viêm của màng mềm và dịch não tủy khoang dưới nhện. Viêm có thể do các nguyên nhân nhiễm trùng như virus, vi khuẩn, vi sinh vật khác, hoặc do các nguyên nhân không nhiễm trùng.
Viêm màng não do virus phổ biến hơn và thường lành tính hơn so với viêm màng não do vi khuẩn. Nhưng tất cả các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh cần được điều trị như viêm màng não do vi khuẩn, cho đến khi có bằng chứng khác. Bệnh não mô cầu (Meningococcal disease) là nguyên nhân nhiễm trùng gây tử vong hàng đầu trong thời thơ ấu. Nó biểu hiện như viêm màng não do vi khuẩn (15% các trường hợp), nhiễm trùng huyết (25%), hoặc kết hợp của cả hai (60%).

• Viêm màng não xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và người già dễ mắc bệnh hơn.
• Hiện tại chưa có vắc xin được cấp phép đối với não mô cầu nhóm huyết thanh B (serogroup B meningococcus). Mặc dù đây là nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh viêm màng não do vi khuẩn (và nhiễm trùng huyết) từ 3 tháng tuổi đến 16 tuổi.

Triệu chứng thường gặp

Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm màng não là gì?

Các dấu hiệu và triệu chứng thường gặp bao gồm:

• Sốt và ớn lạnh (đặc biệt là ở trẻ sơ sinh và trẻ em);
• Hay thay đổi tâm trạng;
• Buồn nôn, nôn mửa;
• Nhạy cảm với ánh sáng;
• Nhức đầu dữ dội;
• Cứng cổ;
• Thở nhanh;
• Thường xuyên mất tỉnh táo.

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?

Nên gọi bác sĩ hoặc đến bệnh viện nếu bạn hoặc con bạn có một trong các triệu chứng sau:

• Sốt;
• Nhức đầu dữ dội và dai dẳng;
• Lẫn lộn;
• Buồn nôn hoặc nôn mửa kéo dài;
• Cứng cổ.

Ảnh minh họa

Viêm màng não do virus gây ra có thể cải thiện mà không cần điều trị. Nhưng bệnh do vi khuẩn là nghiêm trọng, có thể đến rất nhanh và đòi hỏi phải điều trị kháng sinh kịp thời để cải thiện cơ hội phục hồi. Trì hoãn việc điều trị viêm màng não do vi khuẩn gây ra làm tăng nguy cơ tổn thương não vĩnh viễn hoặc có thể dẫn đến tử vong.
Nếu có thành viên trong gia đình hoặc một người bạn làm việc chung bị bệnh này. Bạn cần phải báo với bác sĩ để họ xem xét có cần phải dùng thuốc để ngăn ngừa nhiễm trùng hay không.

Nguyên nhân gây ra

Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh như vi khuẩn, virus, nấm, chất hóa học, thuốc và khối u. Vi khuẩn thường gặp nhất bao gồm Streptococcus pneumonia, Meningitidis Neisseri, Haemophilus influenzae, Listeria monocytogenes, Escherichia coli. Ngoài ra còn có các vi khuẩn lan truyền qua đường hô hấp và nước bọt (ho, hôn).

Yếu tố nguy cơ

Những ai thường mắc phải viêm màng não?

Bất kỳ độ tuổi nào cũng có thể mắc bệnh. Tuy nhiên, trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 5 tuổi là đối tượng bị bệnh này nhiều nhất. Ngoài ra, người cao tuổi cũng có khả năng mắc bệnh này vì hệ miễn dịch của họ đã bắt đầu suy yếu.

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc viêm màng não?

Những yếu tố có nguy cơ dẫn đến nhiễm khuẩn viêm màng não cao hơn bao gồm:

• Chưa được tiêm phòng vắc xin ngừa viêm màng não;
• Độ tuổi: trẻ em thường hay mắc phải bệnh này;
• Hệ miễn dịch bị yếu;
• Đã cắt bỏ lá lách;
• Bị tiểu đường;
• Mang thai: bạn sẽ có nguy cơ nhiễm phải vi khuẩn Listeria (vi khuẩn này cũng có thể gây ra viêm màng não).

Điều trị hiệu quả

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán viêm màng não?

Bác sĩ chẩn đoán dựa trên các triệu chứng đã xuất hiện hoặc dựa vào tiền sử bệnh của bạn. Ngoài ra, phương pháp thường thấy nhất trong chuẩn đoán bệnh đó là xác định vi khuẩn ở mẫu thử dịch não tủy. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu bạn thực hiện xét nghiệm máu và chụp X-quang não.

Những phương pháp nào dùng để điều trị viêm màng não?

Bệnh nhân cần phải nhập viện để được điều trị bằng thuốc kháng sinh tiêm trực tiếp, uống thật nhiều nước và nghỉ ngơi. Thuốc kháng sinh được sử dụng để điều trị viêm màng não do vi khuẩn. Viêm màng não do virus thường tự khỏi. Vì vậy thuốc kháng sinh thường không có tác dụng. Nếu viêm màng não do herpes gây ra, bạn sẽ được bác sĩ chỉ định dùng thuốc kháng virus.
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.