Chậm kinh

Nguyên nhân chậm kinh phụ nữ cần lưu ý

Dưới đây là một số nguyên nhân chậm kinh thường gặp, ảnh hưởng lớn đến chu kì kinh nguyệt:
Nguyên nhân chậm kinh do tác động bên ngoài

• Stress. Áp lực công việc, căng thẳng trong cuộc sống, yếu tố tâm lý, thay đổi môi trường… làm giảm hàm lượng hoóc-môn GnRH, giảm khả năng rụng trứng, phóng noãn, là nguyên nhân chậm kinh, mất kinh ở chị em.
• Tác dụng phụ của thuốc. Thuốc tránh thai hàng ngày chứa estrogen và progesteron có tác dụng ngăn ngừa rụng trứng. Lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp và thuốc tránh thai hàng ngày chính là một trong những nguyên nhân gây chậm kinh, mất kinh hoặc chu kỳ kinh nguyệt kéo dài. Bạn có thể áp dụng các phương pháp tránh thai khác như đặt vòng, bao cao su, thanh cấy dưới da, thuốc tiêm…Ngoài ra, thuốc chống trầm cảm, thuốc điều trị hen, thuốc hóa trị... cũng là tác nhân gây rối loạn kinh nguyệt.
• Vận động quá sức. Phụ nữ tập luyện thể thao quá sức thường bị rối loạn kinh nguyệt do mất quá nhiều năng lượng. Hoóc-môn leptin sẽ thông báo tỉ lệ mỡ của cơ thể đến não bộ và tỉ lệ này ảnh hưởng rất lớn đến chu kì kinh nguyệt.
• Phẫu thuật. Phẫu thuật có thể gây dính cổ tử cung, ứ huyết bên trong, là nguyên nhân chậm kinh. Nếu bệnh mạn tính không được điều trị kịp thời cũng tiềm ẩn nguy cơ làm ‘biến mất’ chu kì kinh nguyệt, đặc biệt là bệnh đường ruột.

Nguyên nhân chậm kinh từ bên trong cơ thể

• Mang thai. Đây là một trong những nguyên nhân chậm kinh thường gặp nhất. Nếu chậm kinh tới 7 ngày hoặc hơn thì việc đầu tiên nên làm là thử nước tiểu. Nếu xuất hiện thêm các triệu chứng như đau ngực, buồn nôn… thì khả năng mang thai càng cao.
• Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). PCOS là sự mất cân bằng nội tiết tố, thường đi kèm với mất kinh, béo phì hoặc chảy máu tử cung. Việc thay đổi hàm lượng estrogen, progesteron, testosteron gây hạn chế rụng trứng, không tạo được phóng noãn và kinh nguyệt. Các triệu chứng khác của PCOS có thể là vô sinh, khó giảm cân, rậm lông ở mặt và ngực…
• Thay đổi chu kì kinh nguyệt. Chu kỳ kinh nguyệt không phải khi nào cũng 28 ngày. Để xác định chính xác chu kỳ, bạn nên dựa vào ngày rụng trứng, không nên tính theo ngày đầu hay cuối của kỳ kinh. Chu kỳ kinh nguyệt không phải khi nào cũng 28 ngày. Phụ nữ dưới 40 tuổi do thiếu hụt hoóc-môn có thể bị suy buồng trứng sớm, ‘vùng kín’ khô hạn, kinh nguyệt thất thường, thậm chí tắt kinh. Hiện tượng mãn kinh sớm có thể là tự nhiên hoặc do phẫu thuật, dùng hóa chất xạ trị
• Tuyến giáp hoạt động bất thường. Việc mất cân bằng hoóc-môn tuyến giáp là nguyên nhân gây chậm kinh, mất kinh hoặc lượng máu kinh không đều. Hãy đến gặp bác sĩ ngay nếu bạn nghi ngờ vấn đề nằm ở tuyến giáp. Khi thấy các biểu hiện của rối loạn tuyến giáp, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị thích hợp.
• Thừa cân hoặc thiếu cân. Người quá gầy thường dễ ngưng sản xuất nội tiết tố estrogen và phóng noãn. Nếu cơ thể không đủ chất béo có thể dẫn đến hiện tượng vô kinh. Tuy nhiên, nếu tăng cân quá nhiều cũng ảnh hưởng đến lượng hoóc-môn, làm thay đổi chu kỳ kinh nguyệt của bạn. Do đó, duy trì cân nặng hợp lí là giải pháp hữu hiệu trong phòng ngừa biến chứng do rối loạn kinh nguyệt gây ra.

Hiểu đúng nguyên nhân chậm kinh giúp chị em bổ sung kiến thức chăm sóc sức khỏe, tránh trường hợp xấu xảy ra như mắc bệnh phụ khoa, thậm chí vô sinh.

Điều trị chậm kinh, lựa chọn một trong bốn phương pháp

Tình trạng trễ kinh thường liên quan đến rối loạn nội tiết tố nữ. Bệnh nhân thường được chỉ định điều trị chậm kinh bằng phương pháp nội khoa.
1. Điều trị chậm kinh bằng thuốc
Thuốc điều trị chậm kinh thường được sử dụng dưới dạng viên nén, thuốc tiêm hoặc thuốc nước.
Thuốc có tác dụng điều kinh, dưỡng huyết bổ thận, cân bằng nội tiết tố, khắc phục tình trạng kinh nguyệt không đều, giúp ổn định kỳ kinh.
Tùy theo sức khỏe và tình trạng bệnh của mỗi người, bác sĩ sẽ có chỉ định điều trị chậm kinh với từng loại thuốc, thời gian uống, liều lượng và chế độ kiêng cữ khác nhau.
2. Điều trị chậm kinh bằng vật lý trị liệu
Phương pháp vật lý trị liệu sẽ nhanh chóng loại bỏ chất tích tụ trong cơ thể, cân bằng khí huyết, nội tiết tố theo trạng thái sinh lý, giúp điều hòa kinh nguyệt, chu kì ổn định.
Bệnh nhân thường được chỉ định điều trị chậm kinh bằng phương pháp nội khoa.
3. Điều trị chậm kinh bằng kỹ thuật, thủ thuật
Tùy theo nguyên nhân gây chậm kinh như buồng trứng đa nang, u xơ tử cung, viêm nội mạc tử cung, bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị thích hợp thông qua trị liệu cá nhân hóa và kỹ thuật xâm lấn tối thiểu hiện đại hóa.
4. Điều trị chậm kinh bằng điều chỉnh chu kỳ
Do sinh lý của mỗi người khác nhau nên có thể điều chỉnh chu kì bằng từ trường, chế độ dinh dưỡng, mát-xa... nhằm thúc đẩy sự rụng trứng, phát triển ổn định của nội mạc tử cung và buồng trứng.

Phòng ngừa chậm kinh bằng lối sống tích cực

Phòng ngừa chậm kinh bằng thực hiện chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lí, bổ sung vitamin, dưỡng chất cho cơ thể, uống đủ nước (tối thiểu 2 lít) mỗi ngày.
- Stress, căng thẳng quá mức trong công việc, cuộc sống là nguyên nhân chính gây chậm kinh. Vì vậy, chị em phụ nữ cần có thái độ sống tích cực, lạc quan, thoải mái.
- Lên lịch làm việc, nghỉ ngơi hợp lý. Không thức quá khuya, nên ngủ trước 11 giờ, thức dậy lúc 7 giờ sáng. Uống 1 cốc sữa nóng trước khi ngủ giúp dễ ngủ, ngủ ngon và cải thiện tình trạng rối loạn kinh nguyệt.
- Uống tối thiểu 2 lít nước mỗi ngày. Ăn uống khoa học, đầy đủ dưỡng chất, ăn nhiều hoa quả tươi, vitamin A, B, E và thực phẩm giúp cân bằng nội tiết tố. Hạn chế dùng trà, cà phê, rượu, bia, thuốc lá, thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ. Trong những ngày ‘đèn đỏ’, chị em không nên ăn quá nhiều bột trắng, đồ ngọt, đồ quá lạnh hoặc quá cay.
- Dành 30 phút mỗi ngày cho việc luyện tập thể dục thể thao. Việc luyện tập điều độ các môn thể thao vừa sức giúp cơ thể khỏe mạnh, đẩy lùi chứng đau bụng kinh, phòng ngừa chậm kinh và nhiều căn bệnh nguy hại do rối loạn kinh nguyệt gây ra.
- Việc sử dụng thuốc tránh thai trong thời gian dài có thể khiến cơ thể gặp những tác dụng phụ không mong muốn. Để tránh ảnh hưởng tới chu kì kinh nguyệt, chị em có thể sử dụng các biện pháp tránh thai khác như dùng bao cao su hoặc đặt vòng, tuyệt đối không lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
- Nếu chậm kinh do vấn đề tâm lý thì bác sĩ sẽ tư vấn để bạn sớm ổn định tâm lý, giải tỏa căng thẳng. Khi chu kỳ kinh nguyệt ổn định thì hiện tượng chậm kinh cũng sớm được khắc phục.
- Thường xuyên khám sức khỏe định kỳ, khám phụ khoa và thông báo cho bác sĩ những thay đổi trong cơ thể để sớm tìm ra nguyên nhân và có hướng xử lí kịp thời.
- Khi có biểu hiện chậm kinh (10 ngày, 15 ngày, 1 tháng) thì cần đến các phòng khám chuyên khoa để có hướng điều trị an toàn.
Phòng ngừa chậm kinh, vệ sinh cơ quan sinh dục sạch sẽ, không tự ý thụt rửa âm đạo… để hạn chế mắc bệnh phụ khoa, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe sinh sản.

Mẹo nhỏ giúp chữa chậm kinh hiệu quả

Chậm kinh, ra máu kéo dài hoặc chảy máu giữa chu kỳ thường dẫn đến hiện tượng mệt mỏi, đau đầu, loạn nhịp tim do thiếu máu. Chu kỳ kinh nguyệt không đều do mắc bệnh u xơ tử cung, u nang buồng trứng nếu không được chữa trị kịp thời có thể dẫn đến các bệnh ác tính khác, thậm chí vô sinh. Trường hợp nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến tính mạng.
Chị em có thể tham khảo và áp dụng cách chữa chậm kinh tại nhà hiệu quả như:

• Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày để chất độc được đào thải ra khỏi cơ thể, giúp điều hòa kinh nguyệt.
• Mỗi ngày uống 150ml nước củ cải chia 2 lần hoặc uống 75ml nước ép mùi tây. Hãm nước gừng tươi uống 3 lần/ngày giúp giảm đáng kể các hiện tượng do rối loạn kinh nguyệt gây ra, đặc biệt là hiện tượng chậm kinh.
• Uống hỗn chén nước lọc pha với nửa thìa cafe đường, nửa thìa cafe mật ong cùng 2 viên aspirin trong 5-7 ngày giúp kinh nguyệt đều đặn.
• Cách chữa chậm kinh bằng tăng cường rau xanh, ăn nhiều trái cây màu đỏ đậm, giàu ka-li, bổ sung protein trong khẩu phần ăn hàng ngày có thể khắc phục chứng rối loạn kinh nguyệt.
• Giã nhỏ rau diếp cá tươi cùng lá ngải cứu, lọc lấy nước uống hàng ngày sẽ thấy hiệu quả rõ rệt trong việc điều trị các bệnh ở phụ nữ nói chung và điều hòa kinh nguyệt nói riêng.
• Ăn nhiều trái cây, đặc biệt là đu đủ chín có thể giúp khắc phục tình trạng chậm kinh
• Lấy vỏ cây dâm bụt, lá huyết dụ sắc nước uống 2-3 lần mỗi ngày có tác dụng điều hòa kinh nguyệt, đặc biệt là chu kì tới sớm hoặc ra máu nhiều.
• Ngải cứu rửa sạch, phơi khô, tán nhỏ sắc lấy nước hoặc pha uống hàng ngày. Một vài món ăn chế biến từ ngải cứu rất hữu hiệu để chữa chậm kinh, tăng tuần hoàn máu, điều hòa kinh nguyệt như trứng gà ngải cứu, gà tần ngải cứu…
• Dùng một lượng ích mẫu nấu thành cao. Lấy 2/3 lượng cao này trộn đường đỏ sử dụng hàng ngày. Uống 1 chén nhỏ vào buổi sáng và tối để đạt hiệu quả tốt nhất trong chữa chậm kinh, giảm đau bụng kinh hoặc phục hồi tử cung sau phẫu thuật.
• Cánh hoa hồng phơi khô, sắc nước uống 2 lần trong ngày. Hoặc ngâm mình trong nước hoa hồng khoảng 30 phút có tác dụng giảm đau bụng kinh, chu kì kinh nguyệt ổn định, máu kinh không bị vón cục.
• Hạn chế thức khuya, không ăn đồ cay nóng, thực phẩm chiên xào, đóng hộp, cà phê, rượu bia, thuốc lá… Tắm nước ấm, duy trì một số bài tập vận động, giữ tâm trạng thoải mái giúp điều hòa kinh nguyệt hiệu quả.

Áp dụng cách chữa chậm kinh bằng bài thuốc dân gian khi kinh nguyệt thất thường ở mức nhẹ, nếu tình trạng kéo dài cần đi khám sớm, điều trị kịp thời.