Bệnh tim mạch không bẩm sinh: Bệnh cơ tim phì đại ở trẻ em

Bệnh cơ tim phì đại là gì?

Bệnh cơ tim phì đại (Hypertrophic Cardiomyopathy - HCM) là một tình trạng ảnh hưởng đến cơ tim khiến nó trở nên dày lên và trở nên rất cơ bắp. Khi bị cơ tim phì đại, các tế bào cơ phì đại. Điều này làm cho thành tim dày lên. Hiệu ứng này được nhìn thấy nhiều nhất ở vách ngăn tâm thất, là vách ngăn giữa hai ngăn dưới của tim (tâm thất). Tâm thất là buồng bơm máu chính của tim với tâm thất phải bơm máu đến phổi và tâm thất trái bơm máu cho cơ thể.

Trong một số trường hợp, vách ngăn giữa hai tâm thất trở nên dày đến mức ngăn dòng máu chảy ra khỏi tim.

Triệu chứng bệnh cơ tim phì đại

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh cơ tim phì đại có thể bao gồm một hoặc nhiều dấu hiệu sau:

• Đau ngực, đặc biệt là khi tập thể dục
• Ngất xỉu, đặc biệt là trong hoặc ngay sau khi tập thể dục hoặc gắng sức
• Bác sĩ có thể phát hiện có tiếng thổi của tim khi thăm khám
• Cảm giác nhịp tim nhanh, rung rinh hoặc đập thình thịch (đánh trống ngực)
• Khó thở, đặc biệt là khi tập thể dục

Yếu tố nguy cơ gây bệnh cơ tim phì đại

Có 50% nguy cơ của những người mắc bệnh cơ tim phì đại sẽ thừa hưởng đột biến di truyền.
Anh chị em của những người mắc bệnh cơ tim phì đại cũng có nguy cơ.
Ảnh hưởng của biến bị do bị đột biến gen cũng là nguyên nhân ảnh hưởng đến bệnh cơ tim phì đại.

Điều trị bệnh cơ tim phì đại

Thông thường, bệnh nhân được điều trị để giảm nhẹ các triệu chứng của bệnh hơn là điều trị Bệnh cơ tim phì đại. Phương pháp chủ yếu là dùng thuốc và thay đổi lối sống.

Điều trị bằng thuốc: các thuốc thường được chỉ định là:

• Thuốc chẹn beta: làm giảm nhịp tim và bảo tồn cơ tim.
• Thuốc chẹn canxi: kéo dài thời gian thời kỳ tâm trương và tăng sức co bóp.
• Thuốc chống rối loạn nhịp tim.

Thay đổi lối sống:

Tránh gắng sức và tránh tham gia các môn thể thao có tính cạnh tranh cao như bóng đá, bóng rổ, điền kinh...

Phẫu thuật cắt lọc cơ tim:

Phần phì đại của vách liên thất sẽ được cắt bỏ. Nhờ vậy, đường ra thất trái được giải phóng và không còn tắc nghẽn nữa. Độ chênh áp giữa thất trái và động mạch chủ có thể giảm xuống dưới 10 mmHg.
Phẫu thuật viên cũng có thể nhân cơ hội này sửa chữa các van tim bệnh lý của bệnh nhân.

Đây là phương pháp mang tính xâm lấn cao nhưng rất an toàn và có tác dụng lâu dài. Một số nghiên cứu cho thấy phẫu thuật này có tỉ lệ tử vong nhỏ hơn 2-3%. Trong khi đó, sau khi phẫu thuật, 90% bệnh nhân đều có triệu chứng được cải thiện rõ rệt ngay tức khắc và bệnh nhân có thể sống cuộc sống bình thường trong hơn 30 năm sau đó.
Trong một số trường hợp, hệ thống dẫn truyền tim có thể bị ảnh hưởng và bệnh nhân sẽ phải gắn máy tạo nhịp vĩnh viễn. Tuy nhiên, tỉ lệ này là rất thấp.

Đốt cơ tim bằng cồn nguyên chất:

Phương pháp này được xem xét khi bệnh nhân không đáp ứng với điều trị bằng thuốc. Phương pháp này thường được áp dụng ở các bệnh nhân bị phì đại vách liên thất và tắc nghẽn đường ra thất trái.
Phương pháp này vừa được giới thiệu gần đây. Khi đó, phẫu thuật viên đưa ống thông theo đường động mạch đến động mạch vành cung cấp máu nuôi phần cơ tim được phì đại. Sau khi xác định được nhánh động mạch thích hợp, phẫu thuật viên sẽ bơm từ 3-4 ml cồn nguyên chất 100 độ. Nhánh động mạch đó sẽ bị tắc và ngưng cung cấp máu cho phần cơ tim bị phì đại. Do đó, phần phì đại sẽ thu nhỏ lại sau 8-12 tuần.
Đây là một phương pháp xâm lấn tối thiểu nên phù hợp cho các bệnh nhân có thể trạng không thể chịu được một cuộc mổ lớn (như những bệnh nhân lớn tuổi).
Tuy có tỉ lệ tử vong thấp (khoảng 2-3%), phương pháp này chỉ có tác dụng ở 70-80% bệnh nhân và thời gian hiệu nghiệm dưới 5 năm.
Nguy cơ lớn nhất của phương pháp này là loạn nhịp tim do chúng ta tạo ra một ổ nhồi máu cơ tim dưới sự kiểm soát của phẫu thuật viên. Do đó, trước khi bắt đầu, bệnh nhân sẽ được gắn máy tạo nhịp tim tạm thời để ngăn ngừa những cơn loạn nhịp. Ở khoảng 15-40% trường hợp, phần cơ tim bình thường có thể bị ảnh hưởng và bệnh nhân sẽ phải mang máy tạo nhịp vĩnh viễn.

Ghép tim:

Cuối cùng, nếu bệnh diễn tiến đến giai đoạn suy tim nặng, bệnh nhân có thể được cân nhắc để ghép tim.

Phòng ngừa bệnh cơ tim phì đại

Không có phương pháp phòng ngừa hữu hiệu cho bệnh này.

Phòng ngừa đột tử cho bệnh nhân Cơ tim phì đại:

• Gắn máy khử rung tim: Ở một số bệnh nhân có nguy cơ đột tử cao do loạn nhịp tim, bệnh nhân có thể được gắn máy khử rung tim (ICD) để dập tắt những cơn loạn nhịp khi cần thiết.
• ICD là một thiết bị nhỏ được gắn dưới da ở ngực bệnh nhân và có điện cực được dẫn đến tâm nhĩ hoặc/và tâm thất phải.
• ICD liên tục theo dõi nhịp tim của bệnh nhân. Khi phát hiện những nhịp tim bất thường, ICD có thể phát ra những cú sốc điện để dập tắt cơn loạn nhịp và làm tim đập lại bình thường.
• Nguy cơ lớn nhất khi gắn ICD là bệnh nhân có thể bị sốc khi họ không bị loạn nhịp, nhất là ở những bệnh nhân trẻ và năng động. Điều này gây ra đau đớn không đáng có cho bệnh nhân là làm giảm tuổi thọ của ICD. Vì thế, bệnh nhân thường được bác sĩ hỏi kĩ về thói quen vận động và lối sống để có thể lập trình ICD một cách thích hợp.
• Không tham gia trong hầu hết các môn thể thao cạnh tranh, ngoại trừ có thể tham gia một số môn thể thao cường độ thấp. Nên nói chuyện với bác sĩ tim mạch về các khuyến nghị cụ thể.
• Duy trì trọng lượng cơ thể.
• Tập thể dục điều độ.
• Giảm ăn đồ ăn chứa nhiều chất béo, mỡ động vật.
• Ăn nhiều chất xơ.
• Sử dụng các loại ngũ cốc.

Khám từ xa với bác sĩ tim mạch nhi

Bệnh cơ tim phì đại có thể rất nguy hiểm và gây đột tử cho trẻ. Tùy tình trạng bệnh mà bé có thể sẽ cần dùng thuốc, phẫu thuật hoặc sử dụng các phương pháp khác. Nếu phụ huynh có bé mắc bệnh cơ tim phì đại cần được tư vấn hoặc nghi ngờ bé mắc bệnh cơ tim phì đại cần được khám, hãy đặt khám ngay với bác sĩ Wellcare.

Các bước khám từ xa với Wellcare

Bước 1: Đặt hẹn khám từ xa với Bác sĩ tim mạch nhi Wellcare

Bước 2: Thanh toán phí khám bệnh và điền thông tin bệnh án

Bước 3: Đúng giờ tiến hành cuộc khám với bác sĩ

Khi thấy trẻ có những dấu hiệu của Bệnh cơ tim phì đại hãy gọi video, gọi thoại ngay cho Bác sĩ tim mạch nhi giỏi trên hệ thống Wellcare để nhanh chóng được tư vấn, chẩn đoán và điều trị bệnh.

Xem thêm: TỔNG HỢP 26 BỆNH TIM MẠCH NHI THƯỜNG GẶP NHẤT