Trên thế giới, cứ 10 người thì có 9 người mang virus Epstein – Barr, một loại virus có khả năng gây ung thư cho một số ít những người bị nhiễm. Một nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng thuốc rapamycin có khả năng kiểm soát loại virus này.
Nghiên cứu từ đại học Duke ở Durham, NC (Mỹ) này sẽ được xuất bản trên tạp chí Proceeding of the National Academy of Sciences.
Loại virus này lây lan bằng cách xâm nhập vào tế bào và thiết lập một 'chương trình' mới trong tế bào để tự nhân lên những virus khác. Để đáp ứng với nhu cầu tăng cao đột ngột đó, tế bào chủ phân chia nhanh chóng và thậm chí sẽ sử dụng ngay những thành phần bên trong tế bào như amino acid, chất béo và nucleotide cho quá trình phân chia này.
Virus Epstein – Barr thực hiện điều này đối với các tế bào bạch cầu B - 1 loại tế bào chuyên thực hiện chức năng miễn dịch. Tuy nhiên, các nhà khoa học tại Duke lại quan sát thấy rằng khi tế bào bào chủ bắt đầu cạn kiệt nguồn nguyên liệu, chúng sẽ bước vào một trạng thái gọi là “lão hóa tế bào”.
Khi tế bào B ở trong tình trạng lão hóa, chúng sẽ ngừng phân chia, đồng thời cũng 'đóng băng' quá trình lây nhiễm của virus Epstein – Barr.
Epstein – Barr là loại virus đầu tiên được phát hiện có khả năng gây ung thư trên người. Michael Anthony Epstein và Yvonne Barr đã khám phá ra loại virus này trong dòng tế bào nuôi cấy từ mô ung thư lấy từ khối u lympho Burkitt từ hơn 50 năm trước.
Virus này có khả năng gây bệnh u lympho và các bệnh ung thư khác – chủ yếu trên đối tượng có hệ miễn dịch yếu như những người đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch.
Rapamycin điều khiển quá trình lão hóa trong tế bào bị nhiễm
Theo tác giả của nghiên cứu giáo sư Micah Luftig thuộc khoa di truyền phân tử và vi sinh tại đại học Duke, trong hầu hết các trường hợp, hệ miễn dịch sẽ làm ngừng hoạt động của virus Epstein – Barr; tuy nhiên ông và các cộng sự lại cho rằng có một con đường khác kích thích thông qua quá trình lão hóa tế bào.
Với sự hỗ trợ của các thiết bị công nghệ hiện đại cho phép theo dõi được trạng thái của mỗi tế bào, nhóm nghiên cứu có thể thấy được sự khác nhau giữa tế bào bình thường và tế bào có virus đang hoạt động. Họ khám phá ra rằng virus Epstein – Barr có thể lái tế bào sử dụng nguồn nguyên liệu khác để phân chia và tiêu thụ các thành phần trong tế bào để tạo ra nhiều nguyên liệu cho virus sinh sôi. Điều đó có nghĩa là các tế bào B bị nhiễm sẽ không thể bước vào giai đoạn lão hóa được.
Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cho rằng có lẽ vẫn sẽ có cách nào đó để tế bào bước vào giai đoạn này. Do vậy, họ đã sử dụng rapamycin để khiến cho các tế bào cảm thấy được chúng đang cạn kiệt dần nguồn nguyên liệu. Bằng cách sử dụng rapamycin, họ có thể điều khiển quá trình lão hóa của các tế bào đã bị nhiễm virus Epstein – Barr.
Ngoài ra rapamycin cũng có những tác dụng gây nhiều sự quan tâm khác, chẳng hạn như xuất hiện các triệu chứng giống như ở bệnh tiểu đường. Do vậy cần có những nghiên cứu đầy đủ hơn về rapamycin.
Viện y học ứng dụng Việt Nam
