Sơ cứu Khi nuốt phải dị vật

Nếu nuốt phải một vật lạ, nó thường trôi tuột vào hệ thống tiêu hóa mà không có chuyện gì xảy ra. Nhưng có một số vật có thể mắc kẹt lại trong thực quản (ống nối giữa cổ họng và dạ dày) mà bạn cần phải lấy ra, đặc biệt nếu nó là:

• Một vật sắc nhọn, cần được lấy ra nhanh nhất có thể để tránh làm tổn thương thêm lớp niêm mạc thực quản.
• Một chiếc đồng hồ nhỏ hay pin máy tính có dạng như một cái nút, có thể gây ra những tổn thương mô gần đó và cần được lấy ra khỏi thực quản ngay.

Nếu người nuốt phải dị vật đang ho dữ dội, khuyến khích họ tiếp tục ho và không can thiệp. Nếu vật thể chặn đường thở và tình trạng diễn biến xấu, ho không thành tiếng hoặc khó thở, Hội Chữ Thập Đỏ Hoa Kỳ đề xuất cách tiếp cận ‘Năm-năm’ để sơ cứu:

• Vỗ lưng 5 lần: Thực hiện 5 lần vỗ lưng bằng gót bàn tay tại vị trí giữa hai vai người bị nghẹt thở.
• Ép bụng 5 lần: Thực hiện 5 lần ép bụng (còn được gọi là phương pháp Heimlich).
• Lặp lại các động tác trên cho đến khi vật lạ văng ra.

Nếu chỉ có một mình, hãy thực hiện vỗ lưng và ép bụng trước khi gọi 115 hoặc số khẩn cấp tại địa phương để được giúp đỡ. Nếu có người khác, yêu cầu người đó gọi điện nhờ hỗ trợ trong khi bạn thực hiện sơ cứu.
Nếu nạn nhân bất tỉnh, hãy đặt người đó nằm trên mặt đất và bắt đầu hồi sức tim phổi. Sau khi nạn nhân đã thở lại, kiểm tra miệng và nếu thấy vật thể hãy lấy nó ra. Không dùng tay chọt lung tung bởi vì điều này có thể đẩy vật đi sâu vào trong đường thở.

Cách thực hiện ép bụng cho người khác:

• Đứng sau người đó: Vòng cánh tay quanh eo. Đẩy nhẹ người đó về phía trước một chút.
• Nắm chặt một bàn tay và đặt ở vị trí hơi phía trên rốn.
• Dùng bàn tay còn lại nắm chặt vào nắm tay đó. Ấn nhanh và mạnh vào bụng theo hướng lên trên, như thể đang cố gắng nâng người đó lên.
• Thực hiện ép bụng 5 lần nếu cần. Nếu vật thể vẫn không bị long ra, lặp lại chu kỳ ‘Năm-năm’.

Phiên bản sửa đổi của kỹ thuật này đôi khi được dạy để sử dụng cho người mang thai hoặc người béo phì. Người cứu hộ đặt tay vào giữa ngực để ấn, chứ không phải ở bụng.

Cách thực hiện ép bụng cho chính bạn:

Nếu bạn bị nghẹt thở và chỉ có một mình, hãy gọi cho bác sĩ hoặc số cấp cứu 115. Sau đó, mặc dù không thể tự vỗ lưng, bạn vẫn có thể tự ép bụng để vật thể văng ra.

• Đặt một nắm tay ở vị trí hơi phía trên rốn.
• Dùng bàn tay còn lại nắm chặt nắm tay ấy và gập người lên một bề mặt cứng như cạnh bàn hoặc ghế.
• Đẩy mạnh nắm tay hướng vào phía trong và lên trên.