Trẻ không nên là “nạn nhân” hút thuốc lá thụ động

Hút thuốc lá thụ động là gì?

Hút thuốc lá thụ động có nghĩa là hít phải khói thuốc lá của người khác thải ra khi đứng cạnh hay ngồi gần người hút. Người hít phải khói thuốc cũng được xem như một người “hút thuốc”.
Khói thuốc được phân ra làm 2 dòng là: dòng khói chính và dòng khói phụ. Dòng khói chính là dòng khói do người hút thuốc hít vào và thải ra đi qua từ gốc điếu thuốc. Dòng khói phụ là khói thuốc từ đầu 1 điếu thuốc đang châm cháy toả vào không khí, nó không bao gồm phần khói thuốc do người hút thở ra. Sự kết hợp của dòng chính và dòng phụ của khói được gọi là khói thuốc hoặc khói thuốc trong môi trường. Khói thuốc môi trường là hỗn hợp của dòng phói phụ và khói thở ra của dòng khói chính cũng như các chất tạp nhiễm khuếch tán qua giấy quấn thuốc lá và đầu điếu thuốc giữa các lần hút.
Khói thuốc môi trường rất giống với dòng khói chính: nó bao gồm hơn 3.800 loại hoá chất. Điều đáng ngạc nhiên là dòng khói phụ có nhiều hỗn hợp gây ung thư mạnh hơn, độc hơn gấp 4 lần so với dòng khói chính mặc dù ta hít vào chúng ở dạng pha loãng hơn. Điều này là bởi vì dòng khói phụ thường bị tạp nhiễm hơn dòng khói chính, dòng khói phụ có kích thước phân tử các hạt nhỏ hơn nên nó vào sâu hơn trong tổ chức phổi. Dòng khói phụ có chứa hàm lượng cao hơn nhiều các chất độc và các chất gây ung thư trong thuốc lá, bao gồm:

• Nitrosamine hơn 10-30 lần
• Ít nhất gấp 3 lần so với carbon monoxide (CO)
• Amoniac hơn 15-300 lần

Tác hại đối với thai nhi

Khi người phụ nữ mang thai hít phải khói thuốc lá, các độc chất thấm vào máu có thể đi qua nhau thai và ảnh hưởng đến bào thai. Khi đang mang thai mà hít phải khói thuốc lá có thể gia tăng nguy cơ hư thai, thai chết, những biến chứng khác khi sinh nở và hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS). Ngoài ra, trẻ sơ sinh bị nhiễm khói thuốc lá khi còn trong thai sẽ có thêm nguy cơ bị sinh non và nhẹ cân.

Tác hại đối với trẻ em

Có hơn 40% trẻ em Úc đang sống trong môi trường có khói thuốc tại nhà. Hầu hết các em đều mắc những căn bệnh về hô hấp như: ho gà, viêm phế quản, viêm tiểu phế quản và viêm phổi, nhiều hơn so với những trẻ em không sống trong môi trường có khói thuốc.
Những trẻ sống nơi có khói thuốc lá trong 18 tháng đầu đời có nguy cơ mắc bệnh lên đến 60%. Trẻ em sống trong môi trường có khói thuốc dễ bị ho, cảm và viêm tai giữa, đồng thời có nguy cơ cao mắc bệnh hen suyễn và thường xuyên bị lên cơn suyễn. Các triệu chứng hen suyễn và bệnh hô hấp như khò khè, thiếu hơi và có đàm nhớt cũng sẽ tăng đối với những trẻ có ba mẹ hút thuốc lá. Trước khi lên năm tuổi, hầu hết các em này có các triệu chứng hen suyễn cao gấp đôi so với những trẻ khác. Khói thuốc lá còn là tác nhân làm lên cơn suyễn và làm bệnh suyễn trầm trọng hơn. Khói thuốc lá là một trong nhiều yếu tố về môi trường góp phần vào sự phát triển chứng hen suyễn, nhưng may mắn là yếu tố này là yếu tố có thể tránh được.

Hút thuốc lá thụ động. (Hình minh họa)

Môi trường có khói thuốc phát sinh từ đâu?

Cha mẹ, các thành viên trong gia đình, bạn bè hoặc những người lạ hút thuốc trong những nơi đóng kín như trong lớp, trong nhà, trong xe... chính là nguồn tạo ra môi trường có khói thuốc lá. Trong gia đình càng có nhiều người hút thuốc lá thì nguy cơ trẻ em mắc phải các bệnh về phổi, tim mạch càng tăng cao.

Bạn phải làm gì để bảo vệ con mình?

Bỏ hút thuốc ngay là điều quan trọng nhất mà cha mẹ và người thân xung quanh có thể làm vì con em mình. Ngoài ra, chúng ta vẫn có thể bảo vệ chúng bằng những biện pháp khác.
Hãy chủ động và ý thức trong việc hút thuốc. Nếu muốn hút thuốc, bạn nên đi ra ngoài, tuyệt đối không nên hút thuốc trong nhà. Thêm vào đó, bạn cũng nên tránh hút thuốc ở những nơi công cộng như công viên mà trẻ thường đến để chơi đùa. Khi tìm người giữ trẻ, tốt nhất không nên chọn người có thói quen hút thuốc lá.

Nếu muốn bỏ thuốc lá nhưng cảm thấy quá khó khăn, bạn có thể tìm sự giúp đỡ từ các bác sĩ chuyên khoa cai nghiện. Việc loại bỏ môi trường có khói thuốc còn đặc biệt quan trọng đối với phụ nữ mang thai hoặc dự định sẽ mang thai, đó là lý do bạn cần phải thực hiện những biện pháp bảo vệ những nguy cơ từ khói thuốc ngay lập tức.
Quan trọng hơn, trẻ em nếu sinh ra và lớn lên trong gia đình có người thân hút thuốc thường xuyên sẽ có nguy cơ cao học theo, và có thể lâm vào tình trạng nghiện hút thuốc lá ngay khi còn bé. Chính vì lẽ đó, cha mẹ  nên cai thuốc lá ngay từ bây giờ để làm gương tốt cho con.
Nguồn tham khảo:
The Children’s Hospital at Westmead