Thân nhiệt - Sốt

Miễn trừ trách nhiệm: Thông tin này không nhằm mục đích thay thế cho tư vấn và kết luận từ chuyên gia y tế, hướng dẫn điều trị khẩn cấp hoặc quy trình đào tạo sơ cứu chính thức. Không sử dụng thông tin này để chẩn đoán hoặc xây dựng kế hoạch điều trị cho bất kỳ vấn đề sức khỏe hoặc bệnh lý nào mà chưa tham vấn trực tiếp với chuyên gia y tế. Nếu bạn đang ở trong một tình trạng y tế khẩn cấp hoặc đe dọa đến tính mạng, hãy tìm kiếm sự trợ giúp từ các cơ sở y tế ngay lập tức.

Sốt là sự gia tăng nhiệt độ cơ thể. Nguyên nhân thường là do có dấu hiệu của nhiễm trùng. Bản thân cơn sốt nói chung là vô hại và có thể còn hữu ích. Sốt thường không cần điều trị.

Nhiệt độ cơ thể trung bình là 37 C, và có thể dao động trong khoảng từ 36,1 C đến 37,2 C trở lên. Nhiệt độ cơ thể của chúng ta có thể thay đổi tùy thuộc vào mức độ vận động hoặc các khoảng thời gian trong ngày. Nói chung, người lớn tuổi có thân nhiệt thấp hơn so với người trẻ tuổi.

Các chỉ số nhiệt kế sau đây thường cho thấy một người đang sốt:

• Nhiệt độ đo ở trực tràng, tai hoặc thái dương từ 38 C trở lên
• Nhiệt độ đo ở miệng từ 37,8 C trở lên
• Nhiệt độ nách từ 37,2 C trở lên

Khi bạn hoặc em bé bị ốm, mục tiêu điều trị chính là giảm bớt sự khó chịu bởi sốt và khuyến khích nghỉ ngơi nhiều. Điều trị sốt không rút ngắn quá trình bệnh.

Trẻ bị sốt tương đối cao có thể không có biểu hiện nào hoặc biểu hiện không quá yếu mệt. Quyết định điều trị sốt sẽ tùy thuộc vào mức độ khó chịu của trẻ. Nếu trẻ không thoải mái hoặc bứt rứt, khó chịu, hãy thực hiện các bước chăm sóc dưới đây:

• Khuyến khích trẻ uống nước
• Cho trẻ mặc quần áo thoáng mát
• Đắp chăn mỏng nếu bé cảm thấy ớn lạnh, cho đến khi hết ớn lạnh thì bỏ ra
• Đừng cho trẻ nhỏ hoặc thanh thiếu niên uống aspirin
• Đừng cho trẻ sơ sinh uống bất kỳ loại thuốc giảm sốt nào cho đến khi đã được bác sĩ trực tiếp tư vấn và chỉ định
• Nếu trẻ trên 6 tháng tuổi, hãy cho trẻ dùng acetaminophen (Tylenol hoặc những nhãn hàng khác) hoặc ibuprofen (Advil, Motrin hoặc những nhãn hàng khác). Đọc nhãn cẩn thận để biết liều lượng thích hợp.

Nếu em bé dưới 3 tháng tuổi và bị sốt, không cần cân nhắc, hãy gọi bác sĩ ngay lập tức.

Nếu bé trên 3 tháng tuổi, bạn nên tư vấn với bác sĩ nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào sau đây:

• Quấy khóc, hoặc có hành vi bất thường và tình hình không cải thiện ngay cả sau khi đã dùng thuốc hạ sốt
• Các dấu hiệu và triệu chứng của vấn đề mất nước, chẳng hạn như tã không ướt trong vòng 8 đến 10 tiếng, khóc không ra nước mắt, khô miệng hoặc nếu trẻ không chịu uống bất kỳ loại chất lỏng nào
• Cứng cổ hoặc đau đầu
• Đau bụng
• Khó thở
• Phát ban
• Đau hoặc sưng khớp

Trẻ cũng cần được khám nếu cơn sốt kéo dài hơn năm ngày liên tiếp.

Người lớn bị sốt từ 39,4 C trở lên nhìn chung sẽ có biểu hiện ốm yếu. Mục tiêu chính của việc điều trị sốt là để giảm bớt sự khó chịu và giúp bạn nghỉ ngơi dễ dàng hơn.

Điều trị sốt tại nhà:

• Uống nhiều nước để giữ nước.
• Mặc quần áo nhẹ.
• Đắp chăn nhẹ nếu bạn cảm thấy ớn lạnh, cho đến khi hết ớn lạnh.
• Dùng acetaminophen (Tylenol, những loại khác) hoặc ibuprofen (Advil, Motrin IB, những loại khác). Thực hiện theo các hướng dẫn trên nhãn.

Tư vấn với bác sĩ nếu người bị sốt có bất kỳ dấu hiệu và triệu chứng nào dưới đây:

• Khó thở
• Đau ngực
• Nhức đầu dữ dội
• Có dấu hiệu nhầm lẫn hoặc tâm trạng kích động
• Đau bụng
• Nôn nhiều lần
• Khô miệng, nước tiểu loãng hoặc sẫm màu, hoặc không chịu uống nước, nghĩa là có thể có tình trạng mất nước
• Viêm da
• Khó nuốt, kể cả chất lỏng
• Đau khi đi tiểu hoặc đau ở lưng

Bệnh nhân cần được chăm sóc y tế khẩn cấp nếu là trẻ em bị sốt sau khi bị bỏ lại trong ô tô bị nóng lên dưới ánh mặt trời hoặc sau khi trải qua một tình huống nguy hiểm tiềm tàng khác và có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào sau đây:

• Nóng sốt không ra mồ hôi
• Nhức đầu dữ dội
• Co giật
• Cổ cứng
• Lú lẫn
• Nôn mửa hoặc tiêu chảy lặp đi lặp lại
• Dễ cáu gắt hoặc rất khó chịu
• Bất kỳ triệu chứng đáng lo ngại, lạ lùng hoặc bất thường nào khác.

Nhiệt kế kỹ thuật số bao gồm các loại khác nhau:

• Nhiệt kế trực tràng được sử dụng trong trực tràng.
• Nhiệt kế miệng được sử dụng trong miệng.
• Nhiệt kế động mạch thái dương sử dụng máy quét hồng ngoại để đo nhiệt độ của động mạch thái dương ở trán.
• Nhiệt kế nách (nách) và tai (màng nhĩ), ít chính xác hơn.

Do nguy cơ tiếp xúc hoặc nuốt phải thủy ngân, nhiệt kế thủy ngân thủy tinh đang giảm dần mức độ phổ biến và không còn được khuyến nghị nhiều.

Lưu ý các biện pháp an toàn khi sử dụng:

• Đọc hướng dẫn đi kèm với nhiệt kế.
• Làm sạch nhiệt kế trước và sau mỗi lần sử dụng bằng cồn hoặc xà phòng và nước ấm.
• Không sử dụng cùng một nhiệt kế cho cả nhiệt độ miệng và hậu môn. Nhận hai và nhãn được sử dụng ở đâu.
• Không bao giờ để trẻ không có người giám sát trong khi đo nhiệt độ cho trẻ.

• Bật nhiệt kế kỹ thuật số và thoa dầu hỏa hoặc chất bôi trơn khác lên đầu nhiệt kế.
• Đặt trẻ nằm sấp hoặc nằm nghiêng, gập đầu gối.
• Cẩn thận đưa đầu nhiệt kế độ sâu từ 1,3 đến 2,5 cm vào trong trực tràng.
• Giữ yên nhiệt kế và trẻ cho đến khi tiếng bíp của nhiệt kế cho biết đã hoàn thành. Để tránh bị thương, không được buông khi nhiệt kế đang ở trong người trẻ.
• Lấy nhiệt kế ra và đọc chỉ số.

• Bật nhiệt kế kỹ thuật số. Đặt đầu nhiệt kế dưới lưỡi.
• Ngậm miệng giữ lấy nhiệt kế trong khoảng thời gian được khuyến nghị hoặc cho đến khi nghe tiếng bíp.
• Lấy nhiệt kế ra và đọc số.

Bật nhiệt kế kỹ thuật số. Nhẹ nhàng quét máy qua trán và đọc chỉ số.

• Bật nhiệt kế kỹ thuật số. Đặt nhiệt kế dưới nách, đảm bảo nhiệt kế chạm vào da chứ không phải quần áo.
• Kẹp chặt nhiệt kế tại nách cho đến khi nghe thấy tiếng bíp của nhiệt kế.
• Lấy nhiệt kế ra và đọc chỉ số.

• Bật nhiệt kế kỹ thuật số. Nhẹ nhàng đưa vào ống tai không xa hơn hướng dẫn của nhà sản xuất thiết bị.
• Giữ yên nhiệt kế tại chỗ cho đến khi nghe thấy tiếng bíp của nhiệt kế.
• Lấy nhiệt kế ra và đọc chỉ số.

Biên dịch bởi Wellcare (Nguồn: Mayo Clinic) - 11-06-2022