Hội chứng về mắt do sử dụng máy vi tính

Theo một số nghiên cứu của các nhà khoa học, có khoảng 60% người làm văn phòng mắc các bệnh lý về mắt, trong đó chủ yếu là bệnh khô mắt.

(Ảnh minh họa)

Hội chứng về mắt do sử dụng máy tính là gì?

Việc thường xuyên sử dụng và tiếp xúc với máy vi tính, màn hình TV khiến mắt không được nghỉ ngơi, có thể gây nên một hội chứng thị giác do sử dụng máy vi tính (Computer Vision Syndrome viết tắt là CVS).

Dấu hiệu nhận biết

Những biểu hiện chủ yếu là: nhức đầu, mờ mắt, đau cổ, vai, lưng; cương tụ nhẹ kết mạc, cảm giác khô, kích thích tại mắt, căng thẳng về mắt hay mệt mỏi thị giác; có thể có hiện tượng song thị, chói sáng.

Khoảng 90% người sử dụng 3 giờ hoặc hơn 3 giờ/ngày với máy vi tính hoặc màn hình TV sẽ có nguy cơ bị hội chứng này.

Nguyên nhân của các rối loạn

• Giảm lượng nước mắt đến giác mạc hay bị khô mắt
• Quá nhiều ánh sáng chói hoặc ánh sáng phản xạ từ màn hình,
• Vị trí đặt màn hình không đúng
• Hoặc mắt bạn có tật khúc xạ cần đeo kính hoặc thay kính mới.

Cách phòng tránh

    1. Khám mắt

Nên khám mắt trước khi sử dụng máy tính để giúp phát hiện ra tật khúc xạ, hoặc các rối loạn khác ở mắt hoặc liên quan tới mắt. Điều này giúp ta phòng tránh được những ảnh hưởng của CVS gây ra.

    2. Chiếu sáng thích hợp

Ánh nắng mặt trời và đèn trong văn phòng đều có thể phản xạ lên màn hình và làm cho mắt  khó chịu. Bạn nên lưu ý :

• Sắp đặt vị trí màn hình sao cho cửa sổ nằm về một bên .
• Chỉnh màn cửa sao cho ánh nắng mặt trời không chiếu trực tiếp lên màn hình và mắt.
• Tắt bớt đèn trần nếu quá sáng.
• Khi sử dụng đèn bàn, nên đặt đèn tại vị trí sao cho ánh đèn không phản chiếu lên màn hình.
• Có thể đặt thêm kính lọc cho màn hình để lọc bớt ánh sáng chói từ màn hình.

    3. Chất lượng của màn hình

      a. Sự chiếu sáng và độ tương phản của màn hình thế nào là phù hợp?

• Cần lưu ý điều chỉnh lượng ánh sáng trong phòng (không quá sáng hoặc quá tối).
• Chỉnh độ sáng và độ tương phản của màn hình cho đến khi mắt cảm thấy dễ chịu.

      b. Cỡ chữ và màu sắc

• Việc chỉnh cỡ chữ của trang văn bản cũng giúp làm giảm những cố gắng gây mệt mỏi về thị giác. Cỡ chữ lý tưởng là gấp 3 lần cỡ chữ nhỏ nhất mà mắt có thể đọc được. Muốn chỉnh được cỡ chữ này cần đứng xa máy tính một khoảng cách gấp 3 lần khoảng cách thông thường khi sử dụng máy và chỉnh cỡ chữ sao cho nhỏ nhất mà mắt vẫn có thể đọc được.
• Tốt nhất là nên chọn chữ đen trên nền trắng hoặc chữ đậm trên nền sáng. Không nên chỉnh cho độ tương phản giữa chữ và nền quá kém hoặc đọc chữ trên một nền quá rối rắm sẽ dễ gây mệt mỏi về thị giác.

       c. Chất lượng của màn hình

• Chất lượng của màn hình cũng ảnh hưởng đến sự thoải mái về thị giác.
• Ba yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng của màn hình đó là: tốc độ quét, độ phân giải và điểm ảnh. Nên sử dụng màn hình có tốc độ quét là trên 80 Hz, độ phân giải 800x600 và điểm ảnh dưới 0.28mm.
• Màn hình tinh thể lỏng thường đáp ứng được những tiêu chuẩn trên.

    4. Việc sắp xếp chỗ ngồi làm việc

• Việc sắp xếp chỗ ngồi làm việc không hợp lý sẽ dẫn tới đau đầu, mỏi cổ, mỏi gáy và mỏi vai.
• Hãy để màn hình thẳng trước mặt.
• Màn hình nên được đặt cách mắt 50 - 60 cm và tâm của màn hình nên thấp hơn tầm mắt từ 10 -  20 cm. Bởi nếu màn hình thấp hoặc cao hơn vị trí này sẽ làm cho bạn bị mỏi cổ gáy và vai.
• Khi đánh máy một văn bản, việc nhìn lên xuống giữa màn hình và văn bản có thể gây mỏi mắt, nên sử dụng một kẹp giấy để kẹp văn bản đứng lên và sát vào màn hình.
• Khi ngồi bạn nên chỉnh ghế sao cho hai cẳng tay song song với nền nhà, hai đùi vuông góc với cẳng chân và hai bàn chân được đặt phẳng trên nền nhà.
• Tư thế ngồi: luôn giữ thẳng lưng và hai vai giữ ngang bằng.

    5. Hướng xử trí khi bị khô mắt

      a. Biểu hiện khi mắt bị khô

• Khô mắt, nóng rát trong mắt và chói sáng.

      b.  Hướng xử trí

• Khi sử dụng máy tính, ta thường chớp mắt ít hơn thường lệ (chỉ bằng 2/3 số lần so với bình thường), do màn hình máy tính thường đặt cao hơn tầm mắt làm cho ta phải nhường mắt lên và mở to mắt ra dẫn đến mắt bị khô. Vì vậy, cần chú tâm hơn đến việc chớp mắt.
• Nếu mắt quá khô, bạn có thể sử dụng nước nhỏ mắt.
• Bài tập: sau mỗi 20 phút làm việc, chớp mắt 10 lần giống như khi ta chớp mắt chậm lúc buồn ngủ. Việc này giúp làm ướt giác mạc.

     6. Luyện tập thị giác

      Để giảm bớt mệt mỏi thị giác do công việc máy tính, mỗi 20 phút ta nên nhìn ra xa, giúp các cơ điều tiết  được thư giãn,bớt mỏi mắt.

• Bài tập khác: nhìn một vật ở xa 10 -15 giây sau đó nhìn một vật ở gần 10 - 15 giây, lập lại 10 lần. Việc này giúp tránh được tình trạng co điều tiết do nhìn vào màn hình máy tính kéo dài.
• Cả hai bài tập trên giúp giảm bớt nguy cơ mệt mỏi thị giác do làm việc trên máy tính, lưu ý trong khi tập chúng ta có thể chú ý chớp mắt để giảm tình trạng khô mắt.

     7.  Nghỉ ngơi ngắt quãng

• Để làm giảm tình trạng : mỏi cổ, đau lưng, mỏi vai bạn cần nghỉ ngắt quãng thường xuyên.
• Nên nghỉ khoảng 5 phút mỗi lần và nghỉ 4 lần trong thời gian làm việc: đi lại trong phòng, duỗi chân tay, cổ và vai…

     8. Kính đeo mắt sử dụng khi làm máy tính

• Nếu bạn có tật khúc xạ thì nên đeo kính khi sử dụng máy vi tính vì các tật khúc xạ như viễn thị, loạn thị hay cận thị nếu không được điều chỉnh hoặc điều chỉnh không đúng sẽ dẫn đến nhức mỏi mắt nếu làm việc lâu trên màn hình. Dấu hiệu của tật khúc xạ là nhìn mờ và hay mỏi mắt khi làm việc với máy vi tính. Khi đó, bạn nên đi đo mắt, các bác sĩ nhãn khoa và kĩ thuật viên khúc xạ sẽ đo mắt và đưa ra lời khuyên về việc đeo kính thích hợp.
• Nếu bạn đang ở tuổi lão thị (trên 40 tuổi) thì cần phải dùng kính khi làm việc với máy tính. Thế nhưng, việc chọn kính cho người lão thị sử dụng máy tính khá phức tạp. Trong trường hợp này kính hai tròng thường không phù hợp vì tròng dưới chỉ phục vụ cho thị giác gần, người đeo phải ngẩng đầu lên cao và sát vào màn hình mới thấy chữ do đó dễ gây mỏi cổ.

    Giải pháp:

• Có thể sử dụng kính 3 tròng, nhưng kính này hơi hiếm trên thị trường Việt Nam cộng với vùng thị giác trung gian của loại kính này không lớn lắm do đó ta đọc cũng không được thoải mái.
• Đeo kính công suất tăng dần (kính progressive) loại kính này có ưu điểm là giúp ta nhìn rõ ở mọi khoảng cách.
• Có thể dùng kính đọc sách (loại kính một  tròng) dùng riêng khi làm việc tên máy tính.

• Kính đeo mắt dùng cho máy tính nên dùng loại tròng có chống tia phản xạ (tròng chống loé) vì sẽ làm giảm bớt lượng ánh sáng phản xạ từ 2 bề mặt kính đeo gây mệt mỏi thị giác.

• Không nên đeo loại kính lão có độ làm sẵn vì loại kính này được lắp hàng loạt theo những số đo nhất định nên chưa chắc đã phù hợp với từng người.

    9. Bổ sung Omega - 3

Các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo các bệnh nhân bị đau mắt nên sử dụng thức ăn giàu omega-3 để giúp ngăn ngừa tình trạng khô mắt, cũng như làm dịu mắt khi bị đau.