Nhiễm RSV nặng

Gần như tất cả trẻ em đều đã từng nhiễm RSV khi đủ 2 tuổi. Hầu hết trẻ nhiễm RSV sẽ chỉ bị nhẹ, giống như cảm lạnh thông thường, nhưng đôi khi cũng có thể gây bệnh nghiêm trọng, như:

• Viêm tiểu phế quản (viêm đường dẫn khí nhỏ trong phổi)
• Viêm phổi (nhiễm trùng phổi)
• Xác suất là cứ 100 trẻ em dưới 6 tháng tuổi bị nhiễm RSV thì có một đến hai trẻ có thể phải nhập viện. Những em bé nhập viện có thể cần thở oxy, truyền dịch tĩnh mạch (nếu bé không thể ăn uống) và/hoặc thở máy (máy hỗ trợ thở). Hầu hết các bé sẽ cải thiện sức khoẻ với cách điều trị, chăm sóc hỗ trợ này và sẽ được xuất viện sau vài ngày.

Triệu chứng ban đầu của RSV

RSV có thể không nghiêm trọng khi mới khởi phát/ nhiễm bệnh. Tuy nhiên, bệnh có thể trở nên nghiêm trọng hơn sau vài ngày. Các triệu chứng ban đầu của RSV có thể bao gồm:

• Sổ mũi
• Giảm cảm giác thèm ăn
• Ho, có thể tiến triển thành thở khò khè hoặc khó thở

Cảm lạnh: Nhiễm trùng đường hô hấp trên	Viêm tiểu phế quản: Nhiễm trùng đường hô hấp dưới
Các triệu chứng cảm lạnh có thể bao gồm: Sốt (từ 38 độ C trở lên) Ho (tiếng ho khan hoặc có đờm) Nghẹt mũi Sổ mũi Hắt xì Quấy khóc (fussiness) bú kém	Có thể bao gồm các triệu chứng cảm lạnh, cộng với: thở nhanh Phồng cánh mũi & phập phồng theo hơi thở Tiếng rít nhịp nhàng khi thở (xem clip âm thanh, bên dưới) Thở bằng bụng, rút lõm giữa các xương sườn và/hoặc phần dưới cổ (xem video bên dưới) Thở khò khè

Như thế nào là khó thở? Cách nhận biết.

Sự rút lõm thành ngực xảy ra khi em bé phải sử dụng các cơ giữa các xương sườn hoặc ở cổ để thở. Đó là dấu hiệu cho thấy bé đang phải gắng sức hơn bình thường để thở.

Quan sát khung xương sườn của em bé khi hít vào. Nếu bạn thấy "lõm vào" và tạo thành hình chữ "V" lộn ngược dưới cổ, thì có nghĩa là bé đang phải gắng sức để thở.

Khi nào nên gọi cho bác sĩ?

Các triệu chứng RSV thường tồi tệ nhất vào ngày thứ 3 đến ngày thứ 5 của bệnh. May mắn thay, hầu hết tất cả trẻ em đều tự khỏi khi bị nhiễm RSV.

Tuy nhiên, bạn nên đi khám ngay lập tức nếu con bạn có bất kỳ triệu chứng nào trong các triệu chứng của viêm tiểu phế quản (đã liệt kê ở trên) và kèm theo:

• Các triệu chứng mất nước (chưa ướt tã sau 8 giờ)
• Có cơn ngưng thở hoặc khó thở
• Lưỡi, môi hoặc da có màu xám hoặc xanh
• Lừ đừ, kém tỉnh táo

Một số trẻ nhiễm RSV có thể tăng nguy cơ bị nhiễm trùng do vi khuẩn, chẳng hạn như nhiễm trùng tai. Gọi cho bác sĩ nếu con bạn có:

• Các triệu chứng xấu đi hoặc không có dấu hiệu cải thiện sau 7 ngày
• Sốt (với nhiệt độ trực tràng từ 38 độ C trở lên) và trẻ dưới 3 tháng tuổi (12 tuần).
• Sốt liên tục tăng trên 38 độ C đối với trẻ ở mọi lứa tuổi.
• Ngủ kém hoặc quấy khóc, đau ngực, giật tai hoặc chảy dịch tai

Chăm sóc trẻ nhiễm RSV

Không có cách điều trị RSV và thuốc điều trị, các thuốc như steroid và thuốc kháng sinh không giúp ích gì cho RSV.

Để giúp cho bé cảm thấy dễ chịu hơn, hãy làm những gì có thể như khi bị cảm nặng:

• Nhỏ nước muối sinh lý vào mũi và hút nhầy ra nhẹ nhàng để bé dễ thở và bú hơn.
• Máy tạo độ ẩm phun sương mát giúp làm loãng chất nhầy và giúp thở dễ dàng hơn.
• Cho bé ăn thức ăn lỏng & ăn thường xuyên từng ít một. Hãy chắc chắn rằng em bé đủ nước. Trẻ sơ sinh bị cảm lạnh thông thường có thể bú chậm hơn hoặc không muốn ăn vì khó thở. Cố gắng nhỏ mũi cho bé dễ thở trước khi cho bé bú mẹ hoặc bú bình. Không cần bổ sung nước hoặc sữa công thức nếu trẻ bú mẹ. Nếu trẻ khó bú mẹ, có thể vắt sữa mẹ ra cốc hoặc bình.
• Acetaminophen hoặc ibuprofen có thể dùng để hạ sốt cho cho trẻ trên 6 tháng tuổi nếu trẻ khó chịu vì sốt. Luôn nhớ không dùng aspirin, thuốc ho và thuốc cảm lạnh cho trẻ.

RSV ở trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi

Trẻ sơ sinh bị nhiễm RSV hầu như luôn có biểu hiện rõ ràng. Triệu chứng sẽ khác với những người lớn bị nhiễm RSV mà không có triệu chứng. Ở trẻ nhỏ (dưới 6 tháng tuổi), các triệu chứng nhiễm RSV duy nhất có thể là:

• Cáu gắt
• Ít vận động
• Kém ăn
• Ngưng thở (ngừng thở hơn 10 giây)

Không phải lúc nào cũng sốt khi nhiễm RSV.

Phòng ngừa lây nhiễm RSV

Mùa RSV thường bắt đầu vào mùa thu và cao điểm vào mùa đông. Nếu bạn tiếp xúc với trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ, đặc biệt là những trẻ sinh non, mắc bệnh tim hoặc phổi mãn tính hoặc hệ thống miễn dịch suy yếu, bạn nên đặc biệt cẩn thận để giữ cho trẻ khỏe mạnh bằng cách thực hiện những điều sau:

Rửa tay thường xuyên

Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây và giúp trẻ nhỏ làm điều tương tự. Nếu không có xà phòng và nước, hãy sử dụng chất khử trùng tay chứa cồn. Rửa tay sẽ giúp bảo vệ bạn khỏi vi trùng.

Không đưa tay lên mặt

Tránh chạm vào mắt, mũi và miệng bằng tay chưa rửa sạch. Vi trùng thường lây lan theo cách này.

Tránh tiếp xúc gần với người bệnh

Tránh tiếp xúc gần, chẳng hạn như hôn và dùng chung cốc hoặc dụng cụ ăn uống với những người có triệu chứng giống cảm lạnh.

Che miệng khi ho và hắt hơi

Che miệng và mũi bằng khăn giấy hoặc ống tay áo sơ mi khi ho hoặc hắt hơi. Vứt khăn giấy vào thùng rác sau đó.

Làm sạch và khử trùng bề mặt

Làm sạch và khử trùng các bề mặt và đồ vật có nhiều người thường xuyên chạm vào, chẳng hạn như đồ chơi, tay nắm cửa và thiết bị di động. Khi những người bị nhiễm RSV chạm vào các bề mặt và đồ vật, họ có thể để lại mầm bệnh trên đó. Đặc biệt là khi họ ho hoặc hắt hơi, những giọt nhỏ chứa vi trùng có thể rơi xuống bề mặt và đồ vật.

Ở nhà khi bị ốm

Nếu có thể, hãy ở nhà, không đi làm, đi học và đến các khu vực công cộng khi bạn bị ốm. Điều này sẽ giúp bảo vệ những người khác khỏi lây bệnh.

Các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu điều chế vắc-xin

Tính đến thời điểm 2023, thế giới vẫn chưa có vắc-xin để ngăn ngừa nhiễm trùng RSV, nhưng các nhà khoa học đang nỗ lực để điều chế vắc-xin. Có một loại thuốc có thể giúp bảo vệ một số em bé có nguy cơ cao mắc bệnh RSV nghiêm trọng, các bác sĩ thường kê loại thuốc này (được gọi là palivizumab) cho trẻ sơ sinh rất non tháng và trẻ nhỏ mắc một số bệnh tim và phổi dưới dạng một loạt mũi tiêm hàng tháng trong mùa RSV. Nếu bạn lo lắng về nguy cơ em bé bị nhiễm RSV nghiêm trọng, hãy thảo luận thêm với bác sĩ chuyên khoa nhi.