Cẩm nang mang thai - Thai kỳ tuần thứ 28

Bé đang lớn lên thế nào?

Tuần này, bé nặng hơn 1 kg (kích thước cỡ một trái bí hồ lô) và dài 37.5 cm từ đỉnh đầu đến gót chân.
Bé đã có thể nháy mắt, để khoe hai hàng lông mi rất đẹp của mình. Với thị lực phát triển, bé có thể nhìn thấy ánh sáng qua thành tử cung của mẹ. Bé cũng đã phát triển hàng tỷ tế bào thần kinh trong não bộ và chất béo tiếp tục được cơ thể thu nạp nhiều hơn để chuẩn bị cho cuộc sống ở thế giới bên ngoài.

Cuộc sống của bạn thay đổi ra sao?

Bạn đang ở chặng đường cuối rồi! Tam cá nguyệt thứ ba cuối cùng đã được tính từ tuần này. Nếu bạn giống như hầu hết phụ nữ, bạn sẽ tăng khoảng 0.4 kg mỗi tuần trong ba tháng này.
Tại thời điểm này, bạn sẽ có thể đến gặp bác sĩ hoặc nữ hộ sinh của bạn hai tuần một lần. Sau đó, từ 36 tuần, bạn sẽ tăng lên mỗi tuần một lần.
Tùy thuộc vào các yếu tố nguy cơ của bạn, bác sĩ có thể đề nghị làm lại xét nghiệm (máu) HIV và giang mai, cũng như lấy mẫu phết cổ tử cung để xác định bệnh nấm chlamydia và bệnh lậu, để đảm bảo tình trạng sức khỏe của bạn trước khi sinh. Ngoài ra, nếu kết quả xét nghiệm đường huyết rất cao và bạn chưa làm xét nghiệm dung nạp glucose, bạn sẽ sớm làm xét nghiệm dung nạp glucose léo dài 3 giờ đồng hồ.
Và nếu xét nghiệm máu được thực hiện ở lần khám tiền sản đầu tiên của bạn cho thấy bạn có Rh âm tính, bạn sẽ được tiêm globulin miễn dịch Rh để ngăn chặn cơ thể bạn phát triển các kháng thể có thể tấn công các tế bào máu của bé. (Nếu em bé của bạn là Rh dương tính, bạn sẽ được tiêm Rh globulin miễn dịch khi bạn sinh con.)
Khoảng thời gian này, một số phụ nữ cảm thấy khó chịu 'kinh khủng' ở phần dưới của chân và một sự thôi thúc phải di chuyển chân khi cố gắng thư giãn hoặc ngủ. Nếu cảm giác này tạm thời thuyên giảm khi bạn di chuyển, đó là hội chứng chân không yên (restless legs syndrome - RLS). ( RLS là hiện tượng hai chân luôn trong trạng thái muốn vận động do rối loạn của hệ thống thần kinh. Chính vì điều này mà hội chứng cũng gây ảnh hưởng nhiều đến giấc ngủ nên cũng được coi là một chứng rối loạn giấc ngủ - nguồn: bacsinoitru.vn)
Không ai biết chắc chắn nguyên nhân gây ra RLS, nhưng nó tương đối phổ biến đối với phụ nữ mang thai. Hãy thử kéo căng hoặc xoa bóp đôi chân của bạn, và giảm bớt caffeine, những tác nhân có thể khiến các triệu chứng tồi tệ hơn. Hãy hỏi bác sĩ liệu bạn có nên bổ sung chất sắt, đôi khi có thể hỗ trợ cải thiện RLS.

Ba câu hỏi về tiền sản giật

Tiền sản giật là một tình trạng nghiêm trọng ảnh hưởng đến khoảng 5% phụ nữ mang thai. Một phụ nữ sẽ được chẩn đoán tiền sản giật nếu có huyết áp cao sau 20 tuần mang thai kèm với ít nhất một triệu chứng khác có thể bao gồm: protein trong nước tiểu hoặc gan, thận bất thường.
Đối với hầu hết phụ nữ bị tiền sản giật với các triệu chứng nhẹ ở gần ngày sinh, họ và con của họ sẽ an toàn nếu được chăm sóc đúng đắn. Nhưng nếu tiền sản giật nặng, nhiều cơ quan sẽ có thể bị ảnh hưởng và gây ra các vấn đề nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng. Cách duy nhất để cải thiện tình hình là khi bé chào đời.
Những triệu chứng của tiền sản giật?
Tiền sản giật có thể xuất hiện đột ngột, vì vậy việc nhận biết được các triệu chứng vô cùng quan trọng. Hãy gọi cho nữ hộ sinh hoặc bác sĩ ngay lập tức nếu bạn nhận thấy bất cứ dấu hiệu cảnh báo nào sau đây:

• Sưng mặt hoặc bọng mắt, sưng bàn tay nhiều, hoặc bàn chân và mắc cá chân sưng quá mức hoặc đột ngột.
• Tăng cân nhanh -  hơn 1.5 - 2 kg một tuần.
• Đau đầu nghiêm trọng hoặc liên tục.
• Thay đổi thị lực, bao gồm song thị (nhìn 1 hóa 2), nhìn mờ, nhìn thấy những đốm hoặc đèn nhấp nháy, nhạy cảm với ánh sáng, hoặc tạm thời mất thị lực
• Vùng bụng trên đau nhiều và nhạy cảm
• Buồn nôn & ói mửa

Tiền sản giật cũng có thể xảy ra mà không có bất kỳ triệu chứng nào rõ ràng, đặc biệt là trong giai đoạn đầu, và một số triệu chứng có thể tương tự như những khó chịu thai kỳ thông thường. Vì vậy, bạn có thể không nhận biết được tình trạng này cho đến khi được phát hiện trong một lần khám thai thông thường trước khi sinh. Đây là một trong những lý do mà bạn không nên bỏ lỡ các cuộc hẹn khám thai.
Điều gì khiến tôi có nguy cơ bị tiền sản giật cao hơn?
Việc bị tiền sản giật ngay trong lần mang thai đầu tiên cũng phổ biến. Tuy nhiên, một khi bạn đã từng bị tiền sản giật, nhiều khả năng bạn sẽ lại bị tiền sản giật ở lần mang thai sau. Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm:

• Cao huyết áp mãn tính
• Rối loạn đông máu, tiểu đường, bệnh thận, hoặc bệnh tự miễn như bệnh lupus ban đỏ (là một bệnh tự miễn mạn tính, không rõ nguyên nhân, gây tổn thương hầu hết các hệ cơ quan trong cơ thể và trong trường hợp nặng, có thể đe dọa tính mạng người bệnh. Ở người mắc lupus ban đỏ hệ thống, hệ miễn dịch không giúp cơ thể chống lại sự xâm nhập của các tác nhân lạ, gây bệnh mà quay ra chống lại cơ thể bằng cách sinh ra các kháng thể kháng lại các tế bào của hầu hết các cơ quan - Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Hữu Trường, Trung tâm Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai).
• Có một người thân (mẹ, chị gái, bà ngoại, hoặc dì) đã bị tiền sản giật
• Thừa cân (có chỉ số khối cơ thể từ 30 trở lên)
• Mang thai hai bé hoặc nhiều hơn
• Trên 40 tuổi.

Làm cách nào để tránh bị tiền sản giật?
Không ai biết chắc chắn làm sao để ngăn ngừa tiền sản giật, mặc dù có rất nhiều nghiên cứu đã được thực hiện. Một số nghiên cứu đã xem xét đến việc bổ sung canxi, hạn chế lượng muối tiêu thụ, hoặc bổ sung các vitamin có thể cải thiện tình hình, nhưng thực ra hiệu quả không chắc chắn.
Đối với những phụ nữ có nguy cơ tiền sản giật cao, việc dùng aspirin liều thấp có thể cải thiện tình hình. Cảnh báo: Tuy nhiên, không bao giờ dùng aspirin khi mang thai trừ khi được bác sĩ chỉ định.
Lúc này, điều tốt nhất bạn có thể làm là được chăm sóc thật tốt trước khi sinh và khám thai đều đặn. Mỗi khi khám thai, bác sĩ sẽ kiểm tra huyết áp của bạn và kiểm tra nước tiểu để xác định thành phần protein. Việc nhận biết được những dấu hiệu cảnh báo tiền sản giật cũng rất quan trọng, để bác sĩ điều trị cho bạn càng sớm càng tốt.

Hoạt động của tuần này

Chọn một bác sĩ. Lấy tên bác sĩ nhi khoa hoặc bác sĩ gia đình từ bạn bè, đồng nghiệp, hàng xóm, hoặc bác sĩ đỡ đẻ cho bạn. Hãy chắc chắn rằng bạn có thể chi trả thông qua gói bảo hiểm sức khỏe. Bác sĩ mà bạn chọn nên có thời gian và một phòng khám thuận tiện với bạn. Nếu có thể, hãy thử tiếp xúc trước với một số bác sĩ mà bạn lưu tâm.
Có vẻ hơi quá sớm, nhưng hãy xem xét việc bé sẽ được bác sĩ nào thăm khám lần đầu ngay sau khi ra đời.