Cách xử trí khi gặp người bị “sốc” thuốc

Sốc thuốc là tình trạng người nghiện sử dụng ma túy quá liều lượng hoặc sử dụng ma túy chung với một số chất kích thích khác như: rượu, bia, thuốc an thần… từ đó xảy ra những phản ứng phụ gây nguy hiểm đến tính mạng.

Dấu hiệu của người bị sốc thuốc

• Bất tỉnh hoặc không có phản ứng gì khi lay gọi.
• Thở chậm hoặc ngưng thở, nhịp tim không đều.
• Người lạnh, thân nhiệt thấp.
• Da tái xanh.

Các trường hợp bị sốc thuốc

1. Sốc thuốc do dùng quá liều

Khi gặp người nghiện ma túy bị ngất vì dùng quá liều, bạn không được bỏ mặc nạn nhân lại một mình vì chỉ cần vài phút thôi, người đó có thể chết vì ngạt thở hoặc tim ngừng đập. Trong trường hợp này, bạn cần kịp thời cấp cứu người bị ngất, đồng thời gọi đến số 115 để nhờ nhân viên y tế gần nhất đến hỗ trợ.

Khi gặp người bị ngất do sốc thuốc, đầu tiên bạn cần quan sát xem người đó có còn thở không bằng cách nhìn xem lồng ngực và bụng của họ có di động lên xuống hay không, hoặc đặt tay lên bụng và ngực để xem có di động không. Nếu không thấy, bạn hãy ghé tai vào tim hay để một nhúm tóc nhỏ hoặc ít sợ bông gòn (nếu có) lên gần lỗ mũi xem nhúm tóc có lung lay hay không. Nếu ngọn tóc hoặc bông không lay động có nghĩa người ấy đã không còn thở.

Cuối cùng, bạn hãy sờ mạch của họ, có thể là mạch cổ tay, mạch bẹn, mạch cảnh (ở cổ) để xem còn mạch đập hay không.

Tùy vào từng biểu hiện lâm sàng của bệnh nhân, chúng ta sẽ có biện pháp sơ cứu thích hợp để cứu sống nạn nhân trong khi chờ đợi nhân viên y tế.

Cách xử lý sốc thuốc do dùng quá liều

Có 3 tình huống sốc thuốc do dùng quá liều như sau:

* Tình huống 1: Người bị sốc thuốc còn thở, còn mạch

• Đặt nạn nhân nằm nghiêng để tránh chất nôn tràn vào đường thở.
• Làm thông đường thở cho nạn nhân bằng cách ngửa đầu họ ra phía sau, nâng nhẹ hàm trước. Nếu có nôn thì dùng ngón tay để móc chất nôn ra làm thông đường thở.
• Tiếp tục theo dõi, nếu thấy họ thở đều hơn, môi hồng trở lại thì đã qua cơn nguy hiểm. Nếu thấy họ ngừng thở hay mất mạch thì xử lý theo các bước tiếp theo.

Tình huống 2: Nạn nhân ngừng thở nhưng còn mạch

• Làm thông đường thở cho nạn nhân để tránh dị vật làm ngạt đường thở.
• Làm hô hấp nhân tạo cho nạn nhân bằng cách bóp chặt 2 lỗ mũi người ngất, hít sâu sau đó áp sát môi bạn với miệng người đó và thổi hơi vào cho lồng ngực người đó phồng lên, sau đó bỏ ra để người đó tự thở ra, thổi như vậy khoảng 12 lần/phút.
• Trong khi làm hô hấp nhân tạo, cứ 3 - 5 phút bạn lại dừng lại kiểm tra xem người đó tự thở được chưa. Nếu tự thở thì chuyển sang tình huống 1. Nếu tình trạng xấu đi thì xử lý theo tình huống 3.

Tình huống 3: Nạn nhân ngừng thở, mất mạch

• Làm thông đường thở cho nạn nhân.
• Làm hô hấp nhân tạo và bóp tim ngoài lồng ngực: Đặt một tay lên giữa xương ức, tay kia đặt lên trên vuông góc bàn tay trước, ấn xuống bằng lực của cơ thể làm cho lồng ngực thụt xuống khoảng 5cm, làm như vậy 70 - 90 lần/phút.

Lưu ý: Nếu có hai người cùng cấp cứu, thì một người thổi 1 lần, người kia bóp 5 lần. Nếu chỉ một người cấp cứu thì thổi 2 lần rồi bóp 15 lần. Sau mỗi phút, hãy dừng lại để xem người đó đã tự thở và có mạch chưa.

Đặc biệt, ngay khi phát hiện người bị ngất vì sốc thuốc, bạn cần vừa làm cấp cứu vừa gọi thêm người hỗ trợ cùng gọi cho nhân viên y tế để được trợ giúp.

2. Sốc do tai biến mạch máu não

Trường hợp này hay xảy ra khi người sử dụng ma túy bằng cách tiêm chích nhưng không tìm thấy ven phải đâm đi, đâm lại nhiều lần và cố lần mò tìm ven ở tại một chỗ. Hành động này đã vô tình tạo thành một cục máu đông ở đầu kim, khi người nghiện tìm thấy ven rồi bơm thuốc vào, cục máu đông đi vào đường máu sẽ gây nghẽn và làm vỡ mạch máu não.

Trường hợp người bị sốc thuốc như thế này thì hầu như không thể cứu, nếu may mắn thoát khỏi thì cũng để lại di chứng nặng nề như là bị tai biến mạch máu não vậy.

Cách xử lý

Khi gặp trường hợp này bạn hãy gọi ngay cấp cứu 115 để đưa bệnh nhân đến bệnh viện gần nhất có khả năng cấp cứu đột quỵ não.

Trong khi chờ xe cấp cứu, bạn cần đặt bệnh nhân nằm nghiêng cao đầu 30 - 45 độ. Nếu bệnh nhân ngừng tim, cần cấp cứu ngừng tuần hoàn và kêu gọi người xung quanh hỗ trợ.

*** Sử dụng ma túy là trò đùa với tính mạng, vì vậy muốn sống thì không còn con đường nào khác ngoài từ bỏ nó. Hãy cai nghiện trước khi quá muộn. Bạn có thể đến trung tâm cai nghiện hoặc Gọi thoại - Gọi video với bác sĩ chuyên khoa Cai nghiện trên hệ thống khám từ xa Wellcare để được tư vấn cách cai nghiện ma túy an toàn và hiệu quả tại nhà.