Ngứa hậu môn

Ngứa hậu môn là gì ?

Ngứa hậu môn là loại bệnh thông thường nhưng gây phiền phức trong sinh hoạt, khiến người bệnh bức bối, khó chịu…
Nguyên nhân gây bệnh do lớp da xung quanh hậu môn bị kích thích, cọ sát không ngừng, do mặc quần áo quá chật, mặc quần áo bằng nylon, do lây truyền từ các bệnh giang mai hoặc ảnh hưởng từ các căn bệnh tiểu đường, viêm gan, béo phì, ung thư hậu môn…

Triệu chứng ngứa hậu môn

• Bệnh ở thể nhẹ có cảm giác nong nóng, hơi khó chịu.
• Bệnh nặng hơn gia tăng cảm giác rát bỏng, ngứa ngáy.
• Khi bệnh ở thể nặng, người bệnh lúc nào cũng thấy ngứa ngáy, khó chịu, mất ăn mất ngủ (nhu cầu gãi hậu môn thường trực) vì không gãi không thể chịu đựng nổi.

Nguyên nhân gây ngứa hậu môn

Hầu hết các trường hợp ngứa hậu môn do một số vấn đề vô hại. Tuy nhiên, có những trường hợp, ngứa hậu môn ngứa là dấu hiệu của các bệnh lý khác.
Những nguyên nhân thường gặp:

• Ngứa do lớp da xung quanh hậu môn bị kích thích, cọ sát không ngừng.
• Ngứa hậu môn do giun kim.
• Ngứa hậu môn do mặc tã lâu (gặp ở các bé sơ sinh) hoặc người lớn mặc quần lót bằng nylon nên hậu môn bị ẩm ướt và bị nấm (Candida Albicans).
• Ngứa hậu môn do chấy.
• Ngứa hậu môn do lây truyền bởi các bệnh truyền nhiễm như lậu, giang mai….
• Do quá nhạy cảm với thức ăn và một số chất hoá học khác nhau như các loại nước hoa, chất phẩm mầu trong giấy vệ sinh, các loại xà phòng, kem thoa…
• Ngứa hậu môn do táo bón hoặc tiêu chảy thường xuyên.
• Ngứa hậu môn do da xung quanh hậu môn không được vệ sinh thường xuyên hoặc lau rửa quá kỹ lưỡng.
• Ngứa do ảnh hưởng từ các loại thuốc nhét hậu môn, thuốc trụ sinh, nhất là thuốc tetraciline, nếu dùng thường xuyên cũng có thể làm ngứa hậu môn.
• Ngoài ra, ngứa hậu môn do ảnh hưởng từ các căn bệnh tiểu đường, viêm gan, béo phì, ung thư hậu môn…

Chẩn đoán ngứa hậu môn

Bác sĩ có thể chẩn đoán nguyên nhân gây ngứa chỉ đơn giản bằng cách hỏi những câu hỏi về các triệu chứng.
Nếu nguyên nhân gây ngứa không rõ ràng, Bác sĩ có thể giới thiệu đến một chuyên gia da liễu hoặc bác sĩ chuyên điều trị các vấn đề trực tràng và hậu môn để đánh giá thêm. Một cuộc khám trực tràng có thể biết tất cả những gì cần thiết để có được câu trả lời.
Các xét nghiệm, như nội soi hậu môn để xem chi tiết đường tiêu hóa, đôi khi cần thiết để xác định một nguyên nhân cơ bản của ngứa hậu môn. Tuy nhiên, nguyên nhân chính xác của ngứa có thể không bao giờ được xác định.

Phương pháp điều trị ngứa hậu môn

Điều trị ngứa hậu môn phụ thuộc vào nguyên nhân gây ngứa. Các biện pháp bao gồm tự chăm sóc, thay đổi chế độ ăn uống hoặc điều trị các bệnh nhiễm trùng…
Thuốc có thể trợ giúp bao gồm:

• Thuốc kem hoặc thuốc mỡ không cần đơn chứa hydrocortisone có tác dụng giảm viêm và ngứa.
• Thuốc mỡ có chứa oxit kẽm.
• Kháng histamine để giảm ngứa cho đến khi điều trị tại chỗ có hiệu quả.

Lưu ý: bệnh nhân khi sử dụng thuốc phải theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Phương pháp phòng ngừa ngứa hậu môn

• Không lau quá nhiều hoặc quá lâu sau mỗi lần đại tiện.
• Tránh dùng quá nhiều xà phòng để rửa.
• Giữ hậu môn khô, không để ẩm ướt.
• Sử dụng giấy vệ sinh ít chất màu để lau hoặc dùng khăn ướt (tuy nhiên không dùng thường xuyên) vì khăn ướt cũng dễ gây dị ứng dẫn đến ngứa.
• Không kỳ cọ quá mạnh tay, tuyệt đối không gãi khi ngứa hậu môn (vì gãi khiến hậu môn bị trầy xước khiến bệnh càng nặng hơn).
• Không mặc quần áo quá chật, tránh mặc quần lót bằng chất nylon.
• Tránh dùng các loại phấn, nước hoa dễ gây kích ứng da.
• Tránh các thức ăn nhiều dầu, mỡ, các loại thực phẩm có nhiều gia vị, chất cay, chua...

Chế độ chăm sóc khi ngứa hậu môn

• Làm sạch nhẹ nhàng: Rửa khu vực hậu môn vào buổi sáng, vào ban đêm và ngay sau khi đại tiện. Nhưng đừng chà và tránh sử dụng xà phòng. Thay vào đó, sử dụng khăn ướt, giấy vệ sinh ướt, lau phòng tắm với chất làm sạch không có hương thơm, khăn lau không tạo màu và không mùi.
• Làm khô hoàn toàn: Sau khi làm sạch, vỗ nhẹ với khăn giấy vệ sinh khô. Hoặc khô hoàn toàn với một máy sấy tóc. Bột talc hoặc bột bắp cũng có thể giúp giữ cho hậu môn khô.
• Sử dụng phương pháp điều trị chính xác. Bôi các loại kem. Không sử dụng các phương pháp điều trị khác trừ khi có chỉ định của bác sĩ. Đối với một số người, loại kem hoặc thuốc mỡ có thể gây kích ứng nhiều hơn, và họ rơi vào một vấn đề dai dẳng.

Ảnh minh họa

• Đừng gãi: Gãi thêm kích thích làn da và dẫn đến viêm dai dẳng. Nếu không thể chịu đựng được ngứa, áp một vật lạnh vào khu vực ngứa hoặc tắm ấm sẽ giúp giảm ngứa.
• Da xung quanh hậu môn có thể nhạy cảm với giấy vệ sinh có chứa thuốc nhuộm hoặc nước hoa. Sử dụng tẩy trắng, giấy vệ sinh không mùi. Nếu muốn sử dụng giấy vệ sinh thì nên làm ẩm hoặc làm mềm hơn cho thoải mái, phòng tắm lau bằng vật liệu không mùi và không mầu.
• Mặc đồ lót bằng vải bông và quần áo rộng. Điều này giúp giữ cho hậu môn khô. Tránh mặc quần may bó. Thay đổi đồ lót hàng ngày và bất cứ khi nào nó bẩn.
• Tránh các chất kích thích. Tránh tắm bong bóng và khử mùi sinh dục. Cắt giảm hoặc tránh đồ uống hoặc thức ăn mà biết sẽ kích thích khu vực hậu môn. Tránh sử dụng quá nhiều thuốc nhuận tràng làm tăng tiêu chảy và nguy cơ kích ứng và ngứa hậu môn.