Nhược thị là một bệnh gây giảm khả năng nhìn của bệnh nhân, có nguyên nhân là sự phát triển thị lực không bình thường trong giai đoạn sớm. Việc mỏi mắt thường biểu hiện ra cả bên ngoài và bên trong.
Nhược thị thường gặp ở bệnh nhân trên 7 tuổi. Bệnh dẫn tới giảm thị lực ở trẻ em, hiếm khi xảy ra ở cả hai mắt.
Triệu chứng
Dấu hiệu và triệu chứng của nhược thị bao gồm:
- Một mắt nhìn mờ hay mệt mỏi
- Hai mắt hoạt động không đồng thời
- Giảm khả năng nhìn theo sâu
- Bị lác một mắt hay sụp mí
- Hay bị nghiêng đầu
- Kết quả kiểm tra thị lực với bản nhìn không bình thường
Đôi khi bệnh nhược thị biểu hiện rõ mà không cần kiểm tra thị lực.
Đưa con đến gặp bác sĩ khi bạn thấy con mình có triệu chứng mỏi mắt, đảo mắt trong những tuần đầu sau sinh. Một bài kiểm tra thị lực thực sự cần thiết khi gia đình bạn có tiền sử bệnh về mắt.
Bài kiểm tra hoàn chỉnh nên được thực hiện cho trẻ từ 3 đến 5 tuổi.
Nguyên nhân
Nhược thị phát triển bởi sự không bình thường về thị lực từ lúc mới sinh. Điều này là thay đổi đường đi của các dây thần kinh đi giữa những hớp tế bào sau nhãn cầu và não. Mắt yếu hơn sẽ nhận được ít thông tin truyền đến hơn. Thậm chí, khả năng hoạt động đồng thời của hai mắt sẽ giảm xuống và não không nhận tín hiệu từ mắt bị nhược thị truyền tới.
Tất cả những những nguyên nhân làm mờ mắt đều có thể là nguyên nhân gây ra nhược thị. Có những nhóm nguyên nhân chính sau:
- Mất cân bằng cơ. Đây là nguyên nhân phố biến nhất của nhược thị, sự giảm cân bằng của các cơ vận nhãn, gây mỏi mắt và khó phối hợp hai mắt với nhau.
- Sự khác nhau về độ nhìn rõ nét giữa hai mắt. Thường có sự khác nhau giữa tầm nhìn xa nhưng đôi khi cũng có thể là tầm nhìn gần hoặc sự sai khác của bề mặt nhãn cầu trong bệnh loạn thị. Đeo kính có thể điều chỉnh là lại tầm nhìn và giải quyết vấn đề này. Cũng có những trường hợp trẻ bị nhược thị bởi cả nguyên nhân về khúc xạ và tật lác mắt.
- Bất kì vấn đề gì với một mặt như có vùng “mây mờ” trước mắt (đục thủy tinh thể) cũng có thể làm trẻ mất đi tầm nhìn rõ của mắt đó. Với những trường hợp này, đòi hỏi có những cấp cứu kịp thời để tránh bị mù. Đây là biến chứng nặng nhất của nhược thị.
Những yếu tố nguy cơ
Những yếu tố có thể liên quan đến việc gia tăng nguy cơ nhược thị:
- Sinh non, có kích thước nhỏ
- Gia đình có tiền sử bị nhược thị
- Khuyết tật về mắt
Biến chứng
Nếu không được điều trị, nhược thị có thể gây ra tình trạng mất thị lực vĩnh viễn. Tình trạng này gặp phải với khoảng 2.9% số người trưởng thành.
Chẩn đoán
Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn làm một số bài kiểm tra để thấy sự khác nhau giữa bên mắt nhược và mắt thường. Thuốc nhỏ mắt thường được sử dụng là giãn rộng mắt và cũng có thể gây ra sự nhìn mời xong vòng vài giờ hoặc một ngày.
Phương pháp được sử dụng phụ thuộc vào tuổi của con bạn:
- Trẻ dưới 3 tuổi: sử dụng thiết bị chiếu sáng làm giãn rộng để nhận diện nhân đục trong mắt.
- Trẻ từ 3 tuổi trở lên: Dùng những bức tranh và ký tự để kiểm tra tầm nhìn. Kiểm tra với từng mắt riêng.
CTV Hạnh Hoa - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Mayo Clinic)
- 28-05-2018 -