Vitamin tổng hợp (mutltivitamin) là loại sản phẩm bổ sung vi chất phổ biến nhất được bán trên thị trường hiện nay. Ở bất cứ độ tuổi nào thì loại chất cần bổ sung đầu tiên đều là vitamin.
Vitamin tổng hợp thường được giới thiệu và quảng cáo bằng rất nhiều cách rằng mang lại nhiều tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe và hầu như không có tác dụng phụ. Thậm chí, có rất nhiều bài báo đã được viết và nhiều chuyên gia đã đưa ra nhận định rằng vitamin tổng hợp là một loại sản phẩm hỗ trợ sức khỏe rất tốt. Tuy nhiên, vitamin tổng hợp được tạo nên từ rất nhiều loại hợp chất. Và sẽ không phải là một ý hay nếu chúng ta cứ dùng thoải mái rất cả các lọai hợp chất đó.
Tuy nhiên, không phải tất cả mọi người ai cũng cần dùng vitamin tổng hợp. Chỉ có những người bị thiếu hụt vi chất không thể cải thiện bằng chế độ mới thực sự cần đến tác dụng của vitamin tổng hợp. Tuy nhiên điều này cũng còn phải phụ thuộc vào loại công thức vitamin của sản phẩm họ mua.
Vitamin tổng hợp chuẩn
Công thức vitamin được sử dụng và nghiên cứu phổ biến nhất bao gồm 100% là các vi chất cần thiết cho nhu cầu hàng ngày của cơ thể. Một số chất như Magie hay Canxi có kích thước phân tử quá lớn nên không được đưa vào viên nén con nhộng. Sắt cũng tương tự, nó không phải là thành phần của viên vitamin tổng hợp.
Dùng vitamin tổng hợp là một phương pháp hiệu quả và được khuyên dùng đối với những người thiếu vi chất . Tuy nhiên chúng ta cần lưu ý rằng dù có bao nhiêu cách thì việc thay đổi chế độ ăn để bổ sung luôn là phương pháp an toàn, hiệu quả nhất với cơ thể.
Trong khi vitamin tổng hợp tỏ ra rất có ích đối với những nhóm người có thu nhập thấp hay người sống ở vùng nghèo nàn nguồn thực phẩm, những người rất khó để bổ sung những lọai thức ăn giàu , thì đối với nhóm người đã có khả năng cung cấp đủ chất cho cơ thể, chúng lại đóng vai trò là thuốc phòng bệnh. Mặc dù các nghiên cứu cho thấy rằng vitamin tổng hợp không có tác dụng phụ nhưng cũng không chứng minh bất kì một lợi ích nào khác của vitamin tổng hợp đối với một cơ thể khỏe mạnh.
Vitamin tổng hợp thử nghiệm
Một số loại vitamin tổng hợp bao chứa 100% là các chất nằm trong danh sách các chất khuyến nghị cho nhu cầu hàng ngày của cơ thể, ngoài ra chúng cũng có thể chứa thêm một số thành phần chất chống oxy hóa và các dưỡng chất thực vật cùng những ý kiến chưa chắc chắn về tác dụng đối với sức khỏe .
Có một số loại công thức vitamin tổng hợp có xu hướng liên quan đến nguy cơ gia tăng nguy cơ mắc ung thư trên các nghiên cứu lâm sàng. Hầu hết những yếu tố chống oxy hóa có thành phần là vitamin E, loại sẽ gây hại cho cơ thể nếu liều lượng đạt 400 IU (cao gấp 18 lần lượng khuyến nghị).
Một số thành phần khi được bổ sung không thực sự mang lại hiệu quả cao, ví dụ như khi tăng vitamin C thì cũng không tác động nhiều đến lợi ích cho cơ thể. Một số thành phần khác như lycopene, được đưa vào thành phần của vitamin tổng hợp dứa trên những bằng chứng ban đầu đầy hứa hẹn, nhưng lại không tỏ ra có hiệu quả.
Những loại vitamin này đang được đưa ra thị trường như một sự cải tiến từ lại vitamin chuẩn ban đầu. Nhưng hiện tại vẫn chưa có bất cứ khuyến nghị nào cho sự sử dụng chúng. Trong tình huống xấu nhất, loại vitamin này còn có thể gây hại cho sức khỏe người dùng. Còn trong trường hợp khả quan nhất, chúng không có hại cho sức khỏe, những sẽ có giá cao hơn.
Vitamin thừa
Loại vitamin tổng hợp thứ ba được đề cập đến là loại mà thành phần của nó là những chất được đưa vào không tuân theo kích thước và liều lượng đã định sẵn.
Loại vitamin này được sản xuất như một loại thực phẩm bổ sung nâng cao sức khỏe, cho dù chúng bao gồm cả vitamin C, tỏi và một số loại thảo dược khác. Các thành phần này không phải là vitamin, chúng là những chất liên kết các thành phần và hợp chất khác.
Những vitamin hay thành phần bổ sung chứa các hợp chất không rõ hàm lượng pha trộn trong đó thì bạn nên tránh sử dụng, bởi vì chưa có nghiên cứu được thực hiện liên quan đến tác dụng liên kết của các chất này. Nghiên cứu về các chất riêng lẻ hiện nay không còn được tiến hành nữa, bởi vì người ta biết rằng các hợp chất này sẽ có tác dụng khác nhau khi được kết hợp với nhau. Khi liều lượng chưa được tính toán thì rất khó để khẳng định những lợi ich hay nguy cơ của các thành phần này.
Các loại vitamin tổng hợp có thông tin về thành phần rõ ràng có thể sử dụng một cách an toàn, tuy nhiên bạn vẫn chỉ nên sử dụng cho múc đích cụ thể về sức khỏe chứ không nên dùng khi cơ thể hoàn toàn khỏe mạnh.
Tôi có cần bổ sung vitamin tổng hợp?
Vitamin tổng hợp không nên được sử dụng mà không có một mục đích sức khỏe nào cả. Vì vậy, khi mua một sản phẩm hỗ trợ mới, hãy đọc kĩ nhãn thành phần và tự cân nhắc lại các yếu tố của bản thân:
1. Thành phần nào trong sản phẩm sẽ hữu ích cho mục đích mua của bạn?
2. Thành phần nào không có lợi cho sự cải thiện sức khỏe của bạn?
3. Những thành phần sẽ làm hại cho bạn hay gây cá tác dụng phụ?
4. Nếu mua các thành phần đang cần một cách riêng lẻ và bổ sung riêng lẻ, chi phí có cao hơn khi mua loại tổng hợp này?
Nếu loại vitamin tổng hợp không gây hại, không đắt hơn tổng chi phí của từng thành phần riêng lẻ, thì việc cân nhắc mua chúng là việc nên làm.
Thông tin thêm trong bài viết: Vitamin - nên tránh hay nên uống?
CTV Phạm Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Livestrong
Viện y học ứng dụng Việt Nam
- 28-05-2018 -