Đối phó với chứng khô mắt

Khô mắt là cảm giác giống như là có hạt bụi trong mắt hoặc ngứa mắt. Có thể bạn nhạy cảm với đèn hoặc nhìn mờ hoặc trong một vài trường hợp là chảy nước mắt hoặc đơn giản là bạn đang tra tấn mắt bằng kính áp tròng.

Mắt cần cần được giữ ẩm

Mắt không được cung cấp đủ độ ẩm sẽ bị tổn thương hoặc ảnh hưởng đến thị lực. Thường thì cơ thể sẽ giúp mắt có đủ độ ẩm nên không mấy ai bận tâm đến việc đó nhưng khi có thể không đáp ứng đủ nhu cầu của mắt thì dẫn đến tình trạng khô mắt.

Nhiệm vụ của nước mắt

Làm dịu bề mặt mắt và bảo vệ mắt khỏi bụi bẩn và nhiễm trùng. Mỗi lần bạn chớp mắt, nước mắt được tiết ra sau đso chảy vào góc trong của mắt rỗi đi theo thành sau của mũi xuống họng và dạ dày. Nếu chất lượng nước mắt của bạn không tốt thì mắt bạn sẽ dễ bị khô và kích ứng.

Nguyên nhân và triệu chứng của  khô mắt

Đa số triệu chứng của khô mắt đều xuất phát từ cơ thể không tạo ra đủ lượng nước mắt cần thiết. Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng này và mỗi một nguyên nhân lại có những biểu hiện khác nhau.

Độ tuổi có liên quan đến khô mắt không?

Tuyến lệ cũng bị ảnh hưởng bởi tuổi tác, nếu bạn càng nhiều tuổi thì tuyến lệ làm việc cũng không hiệu quả như trước. Bên cạnh đó việc mí mắt bị chảy xệ đè lên nhãn cầu gây ảnh hưởng đến việc giữa ẩm cho toàn bộ mắt.

 Tình trạng bệnh tật

Bệnh  tự miễn (bệnh xảy ra khi hệ miễn dịch tự tấn công vào các tế bào của cơ thể) ảnh hưởng đến khả năng sản xuất nước mắt của cơ thể và gây ra tình trạng khô mắt. Ví dụ như hội chứng Sjogren tấn công vào tuyến lệ và tuyến nước bọt của cơ thể bệnh nhân.

Phẫu thậu mắt

 Khô mắt có thể xảy ra sau phẫu thuật thủy tinh thể hoặc LASIK hoặc PRK để điều trị tật khúc xạ do tác động đến các dây thần kinh điều khiển quá trình tiết nước mắt. Do đó bạn sẽ được kê đơn sử dụng nước mắt nhân tạo để giảm bớt tình trạng khô mắt sau phẫu thuật. Hầu hết các trường hợp tình trạng khô mắt sẽ không còn khi mắt phục hồi sau phẫu thuật.

Chất lượng nước mắt kém

Nếu nước mắt của bạn không có đủ lượng dầu cân thiết thì rất dễ bị bay hơi trước khi mắt đủ thấm thấu hết lượng nước cần thiết. Thông thường trong trường hợp này các tuyến sản xuất dầu bị nghẽn do vậy mà nước mắt thiếu đi lượng dầu để giúp giữ lại độ ẩm. Hãy thử dùng khăn ấm và tẩy da chết có thể giúp loại bỏ các tế bào da chết và vi khuẩn giúp tuyến tiết dầu hoạt động được trơn tru hơn có lẽ sẽ giúp được bạn cải thiện được tình trạng khô mắt của mình.

Nhiễm trùng ống lệ tỵ

Ống lệ tỵ làm nhiệm vụ dẫn nước mắt từ mắt đến muic rồi xuống họng và dạ dày để tiêu diệt các mầm bệnh. Nếu tuyến này bị tắc vì bất cứ nguyên nhân nào như nhiễm trùng chẳng hạn thì cũng gây ra khô mắt. Các triệu chứng khô mắt bao gồm sưng, nóng, đỏ, đau vùng tuyến lệ chạy qua, chảy nhiều nước măt, sốt. Kháng sinh vẫn là điều trị chính trong trường hợp này nhưng có một số ca lại cần phẫu thuật để làm sạch vùng viêm nhiễm. Nhiễm trùng ống lệ tỵ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng hay gặp nhất là trẻ sơ sinh.

Tác dụng phụ của thuốc

Một số loại thuốc có thể gây ra tình trạng khô mắt cho người uống như thuốc kháng histamin ( điều trị dị ứng), thuốc chẹn Beta (điều trị bệnh tim mạch), thuốc chống trầm cảm. Hãy hỏi ý kiến bác sỹ về các thuốc điều trị thay thế khi bạn thấy có dấu hiệu của khô mắt sau khi uống các lọai thuốc trên.

Những nguyên nhân làm nặng thêm tình trạng khô mắt

Độ ẩm thấp

Độ ẩm không khí thấp, ngồi phòng điều hoad hoặc máy bay sẽ khiến cho mắt dễ bị khô hơn. Nhiều gió cũng khiến mắt bạn bị khô chẳng hạn như khi bạn đi xe máy tốc độ cao mà không có kính bảo vệ mắt.

Nhìn quá nhiều vào màn hình

Quá tập trung vào màn hình máy tính hoặc điện thoại hay máy tính bảng trong quãng thời gian dài cũng là một nguyên nhân khiến mắt bạn bị khô bởi  khi đó bạn ít chớp mắt và bề mặt mắt căng ra khiến độ ẩm nhanh chóng bị bốc hơi.

Đeo kính áp tròng

Kính áp tròng ngăn cản nước mắt tiếp xúc với bề mặt mắt khiến bạn cảm thấy khó chịu và không thoải mái. Hãy hỏi ý kiến bác sỹ về các loại kính áp tròng khác, làm từ những chất liệu dễ thẩm thấu nước mắt để giảm bớt tình trạng khô mắt khi đeo kính áp tròng.

Giải pháp chống khô mắt

Nước mắt nhân tạo

Không giống với nước mắt của trẻ con khóc để làm nũng, nước mắt nhân tạo có nhiều thành phần giúp làm ẩm, dưỡng mắt và bảo vệ mắt. Tuy nhiên khi sử dụng lâu dài thì có một số hóa chất sẽ không còn hiệu quả như trước nữa nên khi thấy bất cứ thay đổi nào bạn nên hỏi bác sỹ để thay thế bằng loại khác.

Thay đổi chế độ ăn uống

Nếu mắt bạn có dấu hiệu khô thì bạn nên tập trung vào những loại thực phẩm tốt cho mắt như cá hồi chẳng hạn. Cá hồi chứa nhiều omega 3 không cghhir giữ ẩm cho mắt mà còn có nhiều lợi ích đến sức khỏe. Omega3 còn có ở cá mòi, cá thu. Nếu không thích ăn cá thì bạn nên bổ sung viên dầu cá

Phòng ngừa

Ngoài thay đổi chế độ ăn bạn cũng nên thay đổi thói quen sống và làm việc. Tránh xa những tác nhân khiến mắt bị khô như gió điều hòa, máy sấy tóc, hút thuốc.  Sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc thường xuyên đi ra ngoài hít khí trời nếu như bạn làm việc nhiều với máy tính. Khi trượt tuyết, bơi hoặc các hoạt động ngoài trời khác nên đeo kính bảo vệ mắt và giữ ẩm xung quanh khu vực mắt

Khám bác sỹ khi cần thiết. Nếu khô mắt mới chỉ diễn ra trong một vài ngày bạn hãy thử dùng nước mắt nhân tạo nhưng nếu không thấy đỡ thì bạn nên đi khám bác sỹ để được kiểm tra kỹ lưỡng hơn.

Bs.Đào Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Webmd
Viện y học ứng dụng Việt Nam