Tên kĩ thuật y tế: Xét nghiệm kháng nguyên CEA

Bộ phận cơ thể/Mẫu thử: Máu

Tìm hiểu chung

Xét nghiệm kháng nguyên CEA là gì?

Xét nghiệm kháng nguyên CEA dùng để đo hàm lượng của protein này trong máu của những người mắc phải một số căn bệnh ung thư nhất định, đặc biệt là ung thư ruột già (ung thư đại tràng và trực tràng). Nó cũng có thể xuất hiện ở những người bị ung thư tuyến tụy, ung thư vú, buồng trứng, hoặc phổi.

Kháng nguyên CEA thường được tạo ra trong quá trình phát triển của thai nhi. Việc sản xuất CEA dừng lại trước khi sinh và nó thường không hiện diện trong máu của những người trưởng thành khỏe mạnh.

Khi nào bạn nên thực hiện xét nghiệm kháng nguyên CEA?

Xét nghiệm kháng nguyên CEA thường được sử dụng để:

  • Đối với một vài loại ung thư, nó có thể dùng để kiểm tra mức độ lan rộng của khối u, đặc biệt là ung thư đại tràng.
  • Kiểm tra hiệu quả điều trị ung thư đại tràng.
  • Mức CEA đo trước và sau khi phẫu thuật có thể dùng để đánh giá ca phẫu thuật có thành công hay không và khả năng hồi phục của bệnh nhân.
  • Mức CEA có thể được đo khi thực hiện hóa trị để tiêu diệt tế bào ung thư. Điều này sẽ cho ta biết việc điều trị đã có kết quả tốt tới mức nào.
  • Kiểm tra xem ung thư có tái phát sau khi điều trị hay không.

Điều cần thận trọng

Bạn nên biết những gì trước khi thực hiện xét nghiệm kháng nguyên CEA?

Những người hút thuốc lá thường có mức độ CEA cao hơn so với người không hút thuốc.

Mức độ CEA tăng có thể do một số bệnh khác không liên quan đến ung thư chẳng hạn như viêm, xơ gan, viêm loét dạ dày tá tràng, viêm loét đại tràng, u trực tràng, khí phế thũng, bệnh u vú lành tính.

Đa số các bệnh ung thư không sản xuất ra protein này, vì vậy lượng CEA của bạn có thể bình thường ngay cả khi bạn bị ung thư.

Trước khi tiến hành xét nghiệm, bạn nên hiểu rõ các cảnh báo và lưu ý. Nếu bạn có bất cứ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có thêm thông tin và hướng dẫn cụ thể.

Quy trình thực hiện?

Bạn nên biết những gì trước khi thực hiện xét nghiệm kháng nguyên CEA?

Bạn không cần phải làm bất cứ điều gì trước khi làm xét nghiệm này.

Nếu bạn hút thuốc, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn dừng hút trong một thời gian ngắn trước khi thực hiện xét nghiệm.

Bạn hãy nói chuyện với bác sĩ về bất kỳ mối quan tâm nào mà bạn bạn có liên quan đến những điều cần biết khi xét nghiệm, rủi ro của xét nghiệm, cách mà xét nghiệm được thực hiện hoặc các kết quả có ý nghĩa như thế nào.

Quy trình thực hiện xét nghiệm kháng nguyên CEA là gì?

Khi thực hiện xét nghiệm kháng nguyên CEA, điều dưỡng sẽ làm như sau:

  • Quấn băng đàn hồi xung quanh cánh tay để chặn dòng chảy của máu. Điều này làm cho các tĩnh mạch dưới băng nổi rõ lên để có thể dễ dàng chích kim vào tĩnh mạch.
  • Làm sạch kim tiêm bằng chất không chứa cồn như povidone-iodine hoặc xà phòng sát khuẩn.
  • Chích kim vào tĩnh mạch. Có thể phải chích nhiều lần.
  • Gắn ống xylanh vào để chứa máu.
  • Tháo băng từ cánh tay khi đã lấy đủ lượng máu.
  • Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn vào vị trí chích kim.
  • Đè lên vết kim chích và sau đó dán băng lại.

Bạn nên làm gì sau khi thực hiện xét nghiệm kháng nguyên CEA?

Bạn có thể không cảm thấy đau khi bị kim đâm vào, ở một số người có thể có cảm giác đau như bị kiến cắn khi kim đâm qua da. Nhưng khi kim đã nằm trong tĩnh mạch và bắt đầu hút máu thì đa số mọi người không cảm thấy đau nữa. Nói chung, mức độ đau của bạn phụ thuộc vào kỹ năng lấy máu của điều dưỡng, tình trạng tĩnh mạch của bạn và mức độ nhạy cảm của bạn với cơn đau.

Sau khi lấy máu, bạn cần băng và ép nhẹ lên vùng chọc kim để cầm máu. Bạn có thể trở lại hoạt động bình thường sau xét nghiệm.

Nếu bạn có bất cứ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và giải đáp.

Kết quả

Kết quả của bạn có ý nghĩa gì?

Kết quả của bạn sẽ có trong vòng từ 1 tới 3 ngày.

Lượng kháng nguyên CEA bình thường

Lượng kháng nguyên CEA bình thường là thấp hơn 5 nanograms trên một mi li lít (ng/ml) hoặc thấp hơn 5 micrograms trên một lít (mcg/l).

Nhiều yếu tố khác cũng sẽ ảnh hưởng tới kết quả xét nghiệm của bạn. Bác sĩ sẽ cho bạn biết nếu kết quả bất thường này  có liên quan tới triệu chứng hay tiền sử bệnh của bạn.

Lượng kháng nguyên CEA cao

Lượng kháng nguyên CEA cao có thể là do:

  • Bạn bị hoặc có khả năng bị ung thư đại tràng, phổi, tuyến tụy, ung thư vú, buồng trứng.
  • Bệnh ung thư mà bạn đang mắc phải không đáp ứng với phương pháp điều trị hiện tại.
  • Bệnh ung thư có thể đã tái phát sau khi điều trị. Lượng kháng nguyên CEA tăng đều đặn có thể là dấu hiệu đầu tiên của việc căn bệnh ung thư đã trở lại sau khi điều trị. Ngoài ra, những người có ung thư đang tiến triển hoặc ung thư đã lan đến các bộ phận khác của cơ thể (ung thư di căn) có thể có nồng độ kháng nguyên CEA cao nếu căn bệnh ung thư ban đầu của họ sản xuất ra loại protein này trước khi điều trị.
  • Những bệnh khác bạn đang mắc phải, chẳng hạn như bệnh xơ gan, viêm gan, viêm túi thừa, viêm đại tràng, loét dạ dày, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), viêm túi mật hoặc tắc nghẽn đường mật.

Khoảng giá trị bình thường của kỹ thuật y tế này có thể không thống nhất tùy thuộc vào cơ sở thực hiện xét nghiệm mà bạn chọn. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu bạn có bất cứ câu hỏi nào về kết quả xét nghiệm.Hello Health Group không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.

Tác giả: Giang Lê - Tham vấn y khoa: TS. Dược khoa Trương Anh Thư.
Nguồn: Hello Bác sĩ

- 03-07-2018 -

Bài viết liên quan