Cẩm nang mang thai - Thai kỳ tuần thứ 39

Bé đã lớn thế nào rồi?

Bé đã đủ tháng trong tuần này và chuẩn bị chào đón thế giới! Bé tiếp tục thu nạp thêm một lớp mỡ nữa để giúp kiểm soát nhiệt độ cơ thể sau khi sinh, khả năng đã dài khoảng 51 cm và nặng gần 3.2 kg, kích thước của một quả dưa hấu nhỏ. (Bé trai có xu hướng hơi nặng hơn so với bé gái). Các lớp bên ngoài của da được thay bằng làn da mới đang được hình thành bên dưới.

Cuộc sống của bạn đang thay đổi ra sao?

Tại mỗi lần thăm khám hàng tuần, bác sĩ sẽ khám bụng để kiểm tra sự tăng trưởng và vị trí của bé. Họ cũng có thể khám trong để xem liệu cổ tử cung của bạn đã bắt đầu mở: mềm hơn, căng ra (mỏng ra), và giãn nở (mở ra). Nhưng kể cả với thông tin này, vẫn không có cách nào để dự đoán chính xác khi nào thì bé chào đời. Nếu bạn quá ngày sinh, bác sĩ sẽ sắp xếp lịch để kiểm tra thai nhi (thường là siêu âm) sau 40 tuần để đảm bảo rằng bé vẫn an toàn trong bụng me. Nếu bạn không tự chuyển dạ, hầu hết bác sĩ sẽ kích thích chuyển dạ (dục sinh) khi bạn quá ngày dự sinh từ một đến hai tuần - hoặc sớm hơn nếu có một dấu hiệu cho thấy nguy cơ của việc chờ đợi lớn hơn những rủi ro nếu đưa bé chào đời trước khi cơn chuyển dạ tự nhiên đến.
Trong khi chờ đợi, điều quan trọng là tiếp tục chú ý đến cử động của bé và báo ngay cho bác sĩ nếu bạn thấy tần suất hoạt động có vẻ giảm. Bé sẽ vẫn hoạt động bình thường cho đến khi chào đời, và một sự suy giảm hoạt động đáng kể có thể là dấu hiệu của một vấn đề. Bạn cũng nên gọi cho bác sĩ nếu bạn nghĩ rằng nước ối của bạn có thể đã chảy. 8% số lượng thai kỳ sẽ có màng ối vỡ trước khi bắt đầu chuyển dạ. Nước ối đôi khi phun ào ạt, đôi khi phun nhỏ hoặc rò rỉ chậm. (Đừng cố gắng tự chẩn đoán, hãy gọi ngay cả khi bạn chỉ mới nghi ngờ rằng mình đã rò rỉ nước ối...) Nếu bạn bị vỡ màng ối nhưng không có cơn co thắt, bạn sẽ được dục sinh.

Bạn nên biết: Cơ thể của bạn thay đổi như thế nào sau khi sinh?

Kể  cả khi chuyển dạ và sinh nở nhanh chóng và dễ dàng, bạn sẽ mất một thời gian để cở thể trở về như cũ. Có thể khó khăn, nhưng hãy nhớ rằng cơ thể bạn đã phải mất chín tháng mới thay đổi như hôm nay, vì vậy không thể dễ trở lại như cũ chỉ trong một sớm một chiều được - cả về tình thần lẫn thể chất.

Cơ thể của bạn sẽ thế nào?

• Bạn sẽ bắt đầu giảm cân ngay lập tức. Mặc dù bạn chưa thể quay trở lại trọng lượng trước khi mang thai trong một khoảng thời gian, hầu hết phụ nữ giảm khoảng 5 kg sau khi sinh một em bé nặng 3-4 kg, mất 0,5-1 kg cho nhau thai và 1 kg cho máu và nước ối. Mặc dù sẽ mất một thời gian cơ thể mới lấy lại được vóc dáng trước khi mang thai - bụng cũng sẽ có thể vẫn hơi to lâu hơn một chút - vào cuối tuần đầu tiên, có thể bạn sẽ giảm thêm được khoảng 1.5 kg trọng lượng nước.
• Bạn sẽ có sản dịch. Sau khi em bé được sinh ra, các tế bào hình thành nên lớp niêm mạc tử cung của bạn sẽ bắt đầu bong ra. Điều này dẫn đến hiện tượng gọi là sản dịch kéo dài trong nhiều tuần. Lúc đầu, sản dịch có lẫn với máu, vì vậy nó có màu đỏ tươi và trông như kinh nguyệt, sau đó màu dần dần nhạt, cuối cùng chuyển dần sang màu trắng hoặc màu vàng trước khi hết.
• Cảm xúc của bạn sẽ thay đổi liên tục. Trong vòng một hoặc hai tuần đầu tiên sau khi sinh, nhiều bà mẹ mới trải nghiệm hội chứng “bayby blue” - trầm cảm sau sinh. Bạn có thể thấy buồn và khóc sướt mướt,  kiệt sức, không thể ngủ, hoặc cảm thấy như bị mắc kẹt hoặc lo lắng. Sự thèm ăn cũng có thể thay đổi - bạn có thể muốn ăn nhiều hơn hoặc ít hơn. Tin tốt là những biến động tình cảm này thường sẽ biến mất trong vòng 2-3 tuần.

Gọi bác sĩ nếu:

• Bạn có dấu hiệu chảy máu âm đạo bất thường, chẳng hạn như thấm đẫm hơn một miếng băng vệ sinh trong vòng một giờ, có lẫn các cục máu đông lớn to như một quả bóng golf, hoặc chảy máu đỏ tươi sau bốn ngày hoặc lâu hơn sau khi sinh con. Bạn có thể đã gặp phải vấn đề băng huyết. (Lưu ý: Gọi cấp cứu nếu bạn chảy máu đầm đìa hoặc nếu bạn có dấu hiệu sốc, bao gồm: đầu óc quay cuồng, suy nhược, tim đập nhanh hoặc đánh trống ngực, thở nhanh hoặc thở nông, dính da, bồn chồn, hay nhầm lẫn.)
• Bạn có dấu hiệu nhiễm trùng, trong đó có thể bao gồm: sốt; đau bụng dưới hoặc tiết dịch có mùi hôi (dấu hiệu của viêm màng trong tử cung); khó đi tiểu, đi tiểu đau, nước tiểu đục hoặc có máu (dấu hiệu của nhiễm trùng đường tiết niệu); vết thương đỏ, đau, chảy nước, hoặc sưng (chẳng hạn như một vết mổ tử cung hoặc vết rạch tầng sinh môn hoặc vết rách); ngực đau, cứng, và đỏ, thường chỉ ở một bên vú, kèm theo sốt, ớn lạnh, đau cơ, mệt mỏi, và có thể là đau đầu (dấu hiệu của bệnh viêm tuyến vú, áp xe).
• Bạn có dấu hiệu của trầm cảm sau sinh, chẳng hạn như là không thể ngủ ngay cả khi bé ngủ, có bất kỳ suy nghĩ nào về việc làm hại con mình, khóc cả ngày dài và trong nhiều ngày liên tiếp, hoặc có các cuộc tấn công hoảng loạn.

Làm thế nào để phục hồi một cách nhanh chóng

• Nghỉ ngơi càng nhiều càng tốt và cố ngủ khi bé ngủ. Lời khuyên này có thể khó thực hiện, đặc biệt là vào ban ngày, nhưng nó thực sự có ích.
• Giới hạn số người thăm và thời gian tiếp khách. Cân nhắc việc tắt điện thoại và soạn sẵn tin nhắn 'chúng tôi đang nghỉ ngơi' trên cửa để không phải tiếp khách.
• Ăn uống cân bằng.
• Uống nhiều nước. Tránh caffeine, rượu và nước ngọt có đường.
• Tiếp nhận tất cả các lời đề nghị giúp đỡ trong việc nấu nướng, dọn dẹp, chăm sóc trẻ, việc vặt, và tương tự. Nếu bạn không nhận được đề nghị giúp đỡ. Dù thế nào, hãy tin rằng bạn bè và gia đình luôn muốn giúp đỡ và hầu hết đều sẽ nhiệt tình nếu bạn nhờ họ. Nếu không, hãy tính đến việc thuê người giúp việc, các dịch vụ chăm sóc mẹ và bé sau khi sinh để mau chóng hồi phục.
• Đừng tự cô lập chính mình. Hãy nói chuyện với bạn bè, người thân, và các bà mẹ mới sinh khác về kinh nghiệm của bản thân và cuộc sống mới với một trẻ sơ sinh, việc đó sẽ có thể giúp bạn đối mặt với chứng trầm cảm sau sinh.

Hoạt động của tuần này

Nếu bạn có ý định cho con bú và chưa mua áo ngực cho con bú, hãy mua ngay. Mang theo khi nhập viện - chúng sẽ giúp bạn cảm thấy thoải mái và tiện lợi. Ngực của bạn sẽ lớn hơn nhiều hơn so với trước khi mang thai, và có thể sẽ tăng thêm một hoặc hai size khi bạn cho con bú. Khi bạn mua sắm, nhớ mua miếng lót thấm sữa để nhét vào áo ngực để thấm hút và một số loại kem thoa/thuốc mỡ tinh khiết hoặc đạt tiêu chuẩn y tế để xức cho núm vú mềm ra. (Tránh lanolin nếu bạn bị dị ứng).