Viêm đại tràng màng giả

Viêm đại tràng màng giả là gì?

Viêm đại tràng giả mạc là viêm đại tràng xảy ra ở một số người đã được dùng kháng sinh. Viêm đại tràng giả mạc đôi khi được gọi là viêm đại tràng do kháng sinh (antibiotic-associated colitis) hoặc viêm đại tràng C. Difficile.
Viêm trong viêm đại tràng giả mạc gần như luôn gắn liền với sự phát triển quá mức của vi khuẩn Clostridium difficile (C. difficile), mặc dù trong một số trường hợp hiếm gặp, có thể có sự liên quan đến các sinh vật khác.
Viêm đại tràng giả mạc có thể gây đau đớn, những triệu chứng báo động và thậm chí có thể trở thành đe dọa tính mạng. Tuy nhiên, điều trị cho hầu hết các trường hợp viêm đại tràng giả mạc là thành công.
Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh là người cao tuổi, bệnh nhân trong các đơn vị chăm sóc đặc biệt (ICU), những người bị nhiễm trùng tiểu, người bị bỏng, trải qua phẫu thuật bụng, hoặc phụ nữ sinh mổ và các bệnh nhân ung thư. Một gợi ý rằng những bệnh nhân này không có tính nhạy cảm hơn với bệnh, nhưng có nguy cơ cao nhiễm trùng bệnh viện. C.difficile được lây truyền , qua tay của nhân viên hoặc những người bị nhiễm. Nó có thể sống ở dạng bào tử tới 5 tháng trên sàn của bệnh viện.

Triệu chứng, biểu hiện viêm đại tràng màng giả

Các dấu hiệu và triệu chứng của viêm đại tràng giả mạc bao gồm:

• Tiêu chảy ra nước và đôi khi có máu
• Đau quặn bụng
• Sốt
• Có mủ hoặc chất nhầy trong phân
• Buồn nôn
• Mất nước

Các triệu chứng của viêm đại tràng giả mạc có thể bắt đầu trong vòng 1-2 ngày sau khi bạn bắt đầu sử dụng một loại kháng sinh, shoặc có thể nó không xảy ra cho đến vài tuần sau khi bạn ngừng thuốc kháng sinh.

Khi nào nên đến khám bác sĩ?

Liên lạc với bác sĩ của bạn nếu bạn đang dùng hoặc đã dùng thuốc kháng sinh và bạn có các dấu hiệu hoặc triệu chứng liên quan với viêm đại tràng giả mạc, bao gồm tiêu chảy liên tục, đau bụng, có máu hoặc mủ trong phân.

Nguyên nhân viêm đại tràng màng giả

Viêm đại tràng giả mạc xảy ra khi vi khuẩn có hại trong ruột già - phổ biến nhất là C. difficile - phóng thích những độc tố mạnh. Những độc tố này kích thích đại tràng, gây ra các dấu hiệu và triệu chứng của viêm đại tràng giả mạc. Vi khuẩn có hại thường được kiềm chế bởi các vi khuẩn có lợi trong hệ tiêu hóa của bạn, nhưng sự cân bằng giữa các vi khuẩn có lợi và có hại có thể bị đảo lộn do việc dùng kháng sinh và các thuốc khác.

Kháng sinh là nguyên nhân phổ biến nhất

Hầu như bất kỳ kháng sinh nào cũng có thể gây ra viêm đại tràng giả mạc. Những kháng sinh phổ biến nhất có liên quan với viêm đại tràng giả mạc bao gồm:

• Quinolones, chẳng hạn như ciprofloxacin (Cipro), levofloxacin (Levaquin)
• Penicillins, như amoxicillin và ampicillin
• Clindamycin (Cleocin)
• Cephalosporin, chẳng hạn như cefixime (SUPRAX) và cefpodoxime (VANTIN)

Nguyên nhân khác

Mặc dù kháng sinh cho đến nay được xem là thuốc liên quan đến viêm đại tràng giả mạc nhiều nhất, một số thuốc khác cũng có thể có ảnh hưởng. Ngoài ra, ở những người mắc bệnh ung thư, hóa trị đôi khi có thể phá vỡ các vi khuẩn trong ruột của họ và kích hoạt sự phát triển của viêm đại tràng giả mạc.
Viêm đại tràng giả mạc cũng có thể phát triển ở những người có các bệnh ảnh hưởng đến đại tràng, chẳng hạn như viêm loét đại tràng, bệnh Crohn.

Yếu tố nguy cơ gây viêm đại tràng màng giả

Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ viêm đại tràng giả mạc bao gồm:

• Uống thuốc kháng sinh
• Nằm bệnh viện hoặc nhà điều dưỡng
• Lớn tuổi, đặc biệt là trên 65 tuổi.
• Có hệ miễn dịch suy yếu
• Có bệnh về đại tràng, chẳng hạn như bệnh viêm ruột và ung thư đại trực tràng
• Trải qua phẫu thuật đường ruột
• Sử dụng hóa trị điều trị bệnh ung thư.

Điều trị viêm đại tràng màng giả

Điều trị viêm đại tràng giả mạc thường liên quan đến việc ngừng sử dụng thuốc kháng sinh hiện tại của bạn và bắt đầu một loại kháng sinh có hiệu quả chống lại C. Difficile. Trong trường hợp hiếm, phẫu thuật có thể là cần thiết.

Ngừng thuốc kháng sinh

Điều trị viêm đại tràng giả mạc thường bắt đầu bằng ngưng sử dụng thuốc kháng sinh mà nghi ngờ đã gây ra dấu hiệu và triệu chứng của bạn. Đôi khi, điều này có thể không đủ để giải quyết tình trạng của bạn hoặc ít nhất làm giảm triệu chứng, chẳng hạn như tiêu chảy.

Chuyển sang một loại kháng sinh khác

Nếu bạn vẫn còn những dấu hiệu và triệu chứng, bác sĩ có thể đề nghị một thuốc kháng sinh có hiệu quả đối với C. Difficile hoặc các vi khuẩn khác có mặt trong ruột già của bạn. Mặc dù có vẻ xa lạ khi sử dụng thuốc kháng sinh để điều trị một chứng rối loạn gây ra bởi thuốc kháng sinh. Dùng kháng sinh khác để diệt trừ các C. difficile cho phép các vi khuẩn bình thường phát triển trở lại, khôi phục lại sự cân bằng của vi khuẩn trong ruột già của bạn.
Các kháng sinh được sử dụng để điều trị viêm đại tràng giả mạc thường ở dạng uống. Tuy nhiên, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng viêm và thuốc, bạn có thể được điều trị bằng các loại thuốc tiêm tĩnh mạch hoặc thông qua một cái ống đưa vào qua mũi và luồn vào trong dạ dày của bạn (ống thông mũi dạ dày).
Các dấu hiệu và triệu chứng có thể cải thiện trong vòng vài ngày sau khi bắt đầu điều trị.

Điều trị các dấu hiệu và triệu chứng tái phát

Ngay cả đối với những người đã điều trị thành công, viêm đại tràng giả mạc có thể trở lại trong vài tuần đến vài tháng sau khi điều trị hoàn thành. Trong những trường hợp này, lựa chọn điều trị có thể bao gồm:

• Thuốc kháng sinh. Bạn có thể cần một đợt thứ 2 hoặc thứ 3 của thuốc kháng sinh để giải quyết tình trạng của bạn.
• Phẫu thuật. Nếu kháng sinh không có tác dụng, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật, mặc dù điều trị này là hiếm đối với những người bị viêm đại tràng giả mạc. Phẫu thuật có thể là một lựa chọn cho những người có suy thoái nội tạng, vỡ đại tràng và viêm phúc mạc. Phẫu thuật thường liên quan đến việc loại bỏ một phần của đại tràng.

Phòng ngừa tái phát viêm đại tràng giả mạc

Nếu bạn đã bị viêm đại tràng giả mạc tái phát nhiều lần hoặc nếu bạn có nguy cơ tái phát cao, bạn có thể thử điều trị bằng men vi sinh (probiotics). Men vi sinh là sự bổ sung các vi khuẩn và nấm men dưới dạng viên nang hoặc dạng nước. Các thuốc này được sử dụng bằng đường miệng. Người ta cho rằng vi khuẩn trong thuốc bổ sung sẽ đi tới ruột già, nơi nó sẽ giúp chống lại các vi khuẩn có hại. Một số bằng chứng cho thấy nấm men Saccharomyces boulardii có thể làm giảm nguy cơ tiêu chảy tái phát liên quan đến nhiễm C. difficile.

Phòng ngừa viêm đại tràng màng giả

Để đối phó với bệnh tiêu chảy và mất nước sau đó, có thể xảy ra với viêm đại tràng màng giả, cố gắng:

• Uống nhiều nước: Nước là tốt nhất, nhưng chất lỏng với natri và kali tăng (điện giải) có thể có lợi. Hãy thử dùng nước uống hoặc nước trái cây. Tránh các đồ uống có nhiều chất đường hoặc chứa cồn hoặc caffeine, chẳng hạn như trà, cà phê, cola, có thể làm nặng thêm các triệu chứng.
• Chọn thức ăn mềm, dễ tiêu hóa: Chúng bao gồm táo, chuối và gạo. Tránh các loại thực phẩm giàu chất xơ như đậu, các loại hạt và rau quả. Nếu cảm thấy giống như triệu chứng được cải thiện, từ từ thêm chất xơ thực phẩm trở lại chế độ ăn uống.
• Cố gắng ăn nhiều bữa ăn nhỏ thay vì một vài bữa ăn lớn: Nhiều bữa ăn trong ngày thay vì ăn 2 hoặc 3 bữa chính.
• Tránh các loại thực phẩm gây dị ứng: Tránh xa các chất béo, nhiều gia vị, thực phẩm chiên và bất kỳ loại thực phẩm khác mà làm cho các triệu chứng nặng hơn.