Thủng màng nhĩ

Thủng màng nhỉ là gì?

Thủng màng nhĩ là hậu quả của tình trạng viêm nhiễm tại chỗ ở tai lâu ngày không được điều trị. Trong đó, bệnh lý viêm tai giữa là một trong những nguyên nhân phổ biến.
Ngoài ra còn phải kể đến một số nguyên nhân khách quan cũng có thể gây thủng màng nhĩ như khi lấy ráy tai, nhiều người chọc tăm (quấn bông ra ngoài), tăm bông, dụng cụ cứng nhét vào sâu trong tai cũng có thể gây thủng màng nhĩ.

Triệu chứng, biểu hiện thủng màng nhĩ

Thủng màng nhĩ đột ngột hay còn gọi là rách màng nhĩ sẽ gây đau nhói trong tai, ù tai, chảy máu tai, chóng mặt và điếc. Nếu chỉ rách màng nhĩ đơn thuần thì điếc nhẹ, nếu tổn thương sâu đến tai trong thì điếc nặng hơn.
Nếu thủng màng nhĩ do viêm tai giữa cấp thì trước đó sẽ có triệu chứng sốt nóng, đau nhức trong tai, ù tai, nghe kém. Khi màng nhĩ thủng, mủ thoát ra được ngoài ống tai thì các triệu chứng trên giảm đi.
Trường hợp thủng màng nhĩ do viêm tai giữa thanh dịch thì triệu chứng không rõ ràng và diễn biến phức tạp. Bởi biểu hiện của bệnh viêm tai giữa thanh dịch rất khó phát hiện, người bị viêm tai giữa thanh dịch thường không sốt, không đau tai, rất ít khi có ù tai, không có chảy dịch ở tai, triệu chứng duy nhất là bị nghễnh ngãng.
Bệnh viêm tai giữa thanh dịch là biến chứng thường gặp nhất của viêm VA, do vậy, để phòng bị thủng màng nhĩ do viêm tai giữa thanh dịch cần điều trị căn nguyên viêm VA.

Nguyên nhân gây thủng màng nhĩ

Màng nhĩ là một màng nằm cuối ống tai ngoài, phân chia tai ngoài và tai giữa. Màng nhĩ có chức năng bảo vệ tai giữa và dẫn truyền âm thanh. Khi màng nhĩ bị thủng do viêm tai giữa hoặc do chấn thương sẽ làm cho sức nghe giảm và tai giữa rất dễ bị nhiễm trùng. Nguyên nhân gây thủng màng nhĩ:

• Chấn thương trực tiếp: Vật nhọn đâm vào, thường gặp trong các trường hợp này là bất cẩn trong khi lấy ráy tai để dụng cụ đâm vào màng nhĩ.
• Chấn thương gián tiếp: Khi áp lực quá mạnh tác động lên màng nhĩ, xảy ra khi bị người khác tát tai quá mạnh, hoặc do chấn thương bom mìn, hay lặn quá sâu...
• Viêm tai giữa: Do viêm nhiễm từ vùng mũi họng gây tụ dịch, tụ mủ trong hòm nhĩ và làm thủng màng nhĩ từ trong ra

Biến chứng của thủng màng nhĩ

Biến chứng của thủng màng nhĩ có thể bao gồm:

* Nghe kém

Thông thường, mất thính lực tạm thời, chỉ kéo dài cho đến khi rách hay thủng màng nhĩ đã được chữa lành. Kích thước và vị trí của các vết rách có thể ảnh hưởng đến mức độ nghe kém.

* Viêm tai giữa

Vỡ màng nhĩ có thể cho phép vi khuẩn xâm nhập tai. Nếu màng nhĩ vỡ không hàn gắn hoặc không sửa chữa, có thể dễ bị tổn thương liên tục (mạn tính) bị nhiễm trùng có thể gây ra mất thính lực vĩnh viễn.

* Cholesteatoma

Cholesteatoma là một u nang trong tai giữa bao gồm các tế bào da, bình thường của sáp xả ống tai (cerumen) và các mảnh vụn. Các mảnh vỡ này thường di chuyển đến tai ngoài ở dạng ráy tai. Nếu màng nhĩ bị vỡ, các mảnh vỡ có thể vào tai giữa và hình thành u nang. Cholesteatoma cung cấp một môi trường thân thiện cho vi khuẩn và có chứa các protein có thể làm tổn thương xương của tai giữa.

Điều trị thủng màng nhĩ

Hầu hết thủng màng nhĩ sẽ lành mà không điều trị trong vòng một vài tuần. Nếu những vết rách hay thủng màng nhĩ không tự lành, điều trị sẽ cần làm thủ thuật để khâu lỗ thủng. Các cách điều trị có thể bao gồm:

* Vá màng nhĩ

Nếu vết rách hoặc thủng màng nhĩ không tự đóng, bác sĩ tai mũi họng có thể đóng nó với một bản vá giấy. Các thủ thuật có thể cần phải được lặp lại 3 - 4 lần trước khi lỗ thủng được đóng kín.

* Phẫu thuật

Nếu vá lỗ thủng không kết quả hoặc bác sĩ tai mũi xác định rằng vết rách không thể chữa lành với bản vá, bạn sẽ được đề nghị phẫu thuật. Phẫu thuật phổ biến nhất được gọi là tạo hình màng nhĩ. Bác sĩ phẫu thuật ghép một bản vá nhỏ của da vào màng nhĩ. Thủ thuật này được thực hiện trên bệnh nhân ngoại trú, nghĩa là bệnh nhân có thể về nhà ngay trong ngày làm thủ thuật.

Phòng ngừa thủng màng nhĩ

Hãy nhận biết các dấu hiệu và triệu chứng của nhiễm trùng tai giữa, bao gồm cả đau tai, sốt, nghẹt mũi và nghe giảm. Trẻ em bị nhiễm trùng tai giữa thường chà xát hoặc kéo vào tai của mình. Hãy điều trị kịp thời để ngăn chặn tổn thương màng nhĩ.

* Bảo vệ đôi tai trong suốt chuyến bay

Nếu có thể, không bay nếu bị cảm lạnh hoặc dị ứng đang hoạt động. Trong thời gian cất cánh và hạ cánh, giữ cho đôi tai ổn định áp suất bằng cách nút tai, ngáp hoặc nhai kẹo cao su, hoặc nhẹ nhàng thổi, như xì mũi, trong khi kẹp lỗ mũi và giữ ngậm miệng. Không nên ngủ khi máy bay cất và hạ cánh.

* Giữ cho đôi tai không bị các vật thể ngoại lai xâm nhập

Không bao giờ cố gắng để đào ráy tai cứng dư thừa bằng tăm bông hoặc kẹp tóc. Các vật này có thể dễ dàng xé hoặc làm thủng màng nhĩ. Dạy cho trẻ em về các tổn thương có thể gặp khi để các vật lạ vào trong tai.

* Bảo vệ chống lại tiếng ồn quá mức

Bảo vệ đôi tai khỏi bị tổn thương không cần thiết bằng cách đeo nút tai bảo vệ hoặc bao tai tại nơi làm việc hoặc trong các hoạt động giải trí có tiếng ồn lớn.