Say độ cao (sợ độ cao)

Say độ cao (sợ độ cao) là bệnh gì?

Chứng say độ cao, hay còn gọi là sợ độ cao, là tình trạng bất thường của cơ thể khi di chuyển lên những nơi cao như đỉnh tháp, tòa nhà cao tầng. Bệnh say núi cấp tính (AMS) là dạng phổ biến nhất của chứng sợ độ cao.

Triệu chứng say độ cao (sợ độ cao)

Triệu chứng say độ cao có thể là nhức đầu, buồn nôn, nôn mửa, khó thở, khó ngủ, chóng mặt, mệt mỏi. Các triệu chứng này thường kéo dài từ 6-48 tiếng sau khi lên cao.
Trong một số trường hợp hiếm, chứng say độ cao có thể làm tích tụ dịch lỏng ở não và phổi (phù não và phù phổi), gây ra nhiều triệu chứng nghiêm trọng như:

• Nghe âm thanh như tiếng giấy bị vò lại khi hít thở;
• Khó thở nghiêm trọng;
• Ho ra chất lỏng màu hồng, sủi bọt;
• Vụng về và đi lại khó khăn;
• Lú lẫn và có thể dẫn đến mất ý thức.

Các triệu chứng này báo hiệu tình trạng của người bệnh đang rất nguy kịch và cần đến gặp bác sĩ ngay lập tức.

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?

Bệnh sẽ tự khỏi khi bạn quen dần với độ cao hoặc khi di chuyển xuống nơi thấp hơn. Tuy nhiên, nếu xuất hiện những triệu chứng nặng do phù phổi và phù não thì người bệnh cần được cấp cứu ngay lập tức.

Nguyên nhân gây bệnh sợ độ cao

Khi bạn ở những vùng cao, lượng oxy sẽ thấp hơn. Khi đó, cơ thể phải điều chỉnh lại nhịp tim và nhịp thở nhanh hơn để duy trì lượng oxy cần thiết cho cơ thể. Nếu lên cao quá nhanh trong thời gian ngắn, cơ thể bạn sẽ không kịp thích nghi dẫn đến chứng say độ cao.

Nguy cơ mắc phải

Những ai thường mắc phải say độ cao (sợ độ cao)?

Theo thống kê, một nửa dân số thế giới gồm cả nam lẫn nữ đều có thể sợ độ cao, đặc biệt nếu ở độ cao từ 2.400m trở lên. Chứng say độ cao phổ biến hơn ở người có vấn đề về phổi và những người sống ở nơi có độ cao rất thấp nên không quen với điều kiện không khí và áp suất nơi cao.

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc say độ cao (sợ độ cao)?

Các yếu tố có thể khiến tăng nguy cơ mắc bệnh gồm:

• Tuổi tác: những người trẻ dễ bị ảnh hưởng hơn;
• Nơi sinh sống: sinh sống lâu năm ở nơi trũng thấp như đồng bằng hoặc gần biển và chưa bao giờ đi lên vùng núi cao;
• Thể lực bẩm sinh không tốt;
• Từng hoặc đang mắc các bệnh về phổi.

Điều trị Bệnh Say độ cao (sợ độ cao) hiệu quả

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy gọi cho bác sĩ để biết thông tin chi tiết.

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán say độ cao (sợ độ cao)?

Bác sĩ có thể chẩn đoán chứng sợ độ cao dựa trên bệnh sử di chuyển đến các nơi cao của bạn và khám lâm sàn các triệu chứng. Trong đó, bác sĩ có thể sử dụng ống nghe để phát hiện các âm thanh như tiếng nứt trong phổi. Đó có thể là dấu hiệu của tình trạng tràn dịch phổi.
Bác sĩ cũng có thể yêu cầu một số xét nghiệm khác như:

• Xét nghiệm máu;
• Chụp CT não;
• Chụp X-quang ngực;
• Điện tâm đồ.

Những phương pháp nào dùng để điều trị?

Việc điều trị bệnh phụ thuộc vào độ cao và mức độ nặng nhẹ của bệnh. Đầu tiên, bệnh nhân cần được đưa đến nơi có độ cao thấp nhanh chóng và an toàn để bắt đầu trị liệu bằng oxy càng sớm càng tốt. Sau đó, các triệu chứng thường biến mất sau 1-3 ngày nghỉ ngơi. Ngoài ra, paracetamol hoặc aspirin cũng có thể trị các triệu chứng nhẹ. Các loại thuốc như cetazolamide và nifedipine được chỉ định cho các triệu chứng nặng hơn.
Nếu bệnh nhân xuất hiện tình trạng phù não do độ cao, cần lập tức đưa họ đến nơi có độ cao thấp và trị liệu bằng oxy. Sau đó, cần cho dùng dexamethasone (một loại steroid) để giúp phòng ngừa các tổn thương thần kinh nghiêm trọng và tránh tử vong.

Chế độ sinh hoạt phù hợp Bệnh Say độ cao (sợ độ cao)

Những việc nên làm để kiểm soát chứng say độ cao bao gồm:

• Không nên lên những vùng cao quá nhanh mà nên dành từ 2-4 ngày để cơ thể có những điều chỉnh phù hợp;
• Trước khi đến những vùng cao, nên gặp bác sĩ để được hướng dẫn dùng thuốc gì để phòng ngừa bệnh. Nên dùng acetazolamide trước khi lên cao và tiếp tục dùng khi ở trên cao. Tuy nhiên, khi dùng thuốc này bạn có thể gặp tác dụng phụ như buồn nôn, tê môi, tê ngón tay, ngón chân;
• Nghỉ ngơi đầy đủ;
• Uống nhiều nước và tăng lượng carbohydrate trong cơ thể để giảm thiểu tác động của bệnh;
• Khi đang ở nơi cao, hãy di chuyển càng nhanh càng tốt đến nơi thấp hơn nếu phát sinh các triệu chứng về thần kinh hoặc hô hấp.

Nếu có bất kỳ câu hỏi nào, hãy gọi bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.