Tìm hiểu Bệnh Sa tử cung
Vị trí của tử cung là ở giữa bàng quang và trực tràng, như hình quả lê tuyết nằm nghiêng, hơi hướng về phía trước. Cơ hông và dây chằng tử cung có nhiệm vụ giữ cho vị trí của tử cung được ổn định.Sa tử cung hay còn gọi là sa dạ con là hiện tượng tử cung từ vị trí bình thường bị chảy xệ qua âm đạo xuống đến xương hông, thậm chí ra cả ngoài âm đạo.
Sa tử cung có nhiều mức độ khác nhau: nhẹ, trung bình và nặng.
- Sa loại nhẹ (cấp độ I): loại này đa số bệnh nhân không có cảm giác gì, chỉ khi đứng lâu hoặc lao động thể lực nặng thì cảm thấy nhức mỏi lưng.
- Sa loại trung bình (cấp độ II): một phần cổ tử cung hoặc thân tử cung xệ ra ngoài miệng âm đạo.
- Sa loại nặng (cấp độ III): Toàn bộ cổ tử cung và thân tử cung lộ ra ngoài miệng âm đạo. Loại này dễ viêm nhiễm nhất, tử cung xung huyết, phù, loét mưng mủ, chảy dịch màu vàng. Nặng hơn có thể sốt cao, khô miệng, táo bón, cần đến bệnh viện điều trị sớm.
Triệu chứng và biểu hiện sa tử cung
- Cảm giác nặng và tức ở bụng
- Đau bụng dưới và bộ phận dưới thắt lưng
- Đau lưng dữ dội.
- Đau nhiều trong suốt thời gian giao hợp hoặc không thể đạt được cực khoái
- Đại tiểu tiện không tự chủ do căng thẳng thần kinh.
- Cảm giác bị trì xuống trong vùng chậu.
- Xuất hiện những phần thịt lồi ở khu vực cơ quan sinh dục
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào kể trên, hãy gọi bác sĩ để được chẩn đoán và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp. Nếu xuất hiện phần thịt lồi ra khỏi âm đạo, xung huyết, phù, loét mưng mủ, chảy dịch màu vàng, kèm theo sốt cao, khô miệng, táo bón, hãy đến ngay bệnh viện để điều trị sớm.Nguyên nhân gây sa tử cung
Sa tử cung xảy ra khi có tật bẩm sinh ở tử cung: tử cung 2 buồng, cổ và eo tử cung hơi dài quá gấp nhiều về phía trước hoặc phía sau.Phần lớn sa tử cung là do chấn thương ở các cơ đáy xương chậu, cổ tử cung hoặc các mô nâng đỡ tử cung trong thời gian chuyển dạ, nhất là khi bạn sinh nhanh, chuyển dạ lâu hoặc sinh con quá to.
Bệnh đặc biệt hay gặp ở những phụ nữ phải lao động nặng nhọc, mang vác nặng quá sớm sau sinh. Khi mới sinh đến khoảng 1-2 tháng, tử cung vẫn còn to và nặng, chưa co lại hoàn toàn. Trong khi các cơ và dây chằng nâng đỡ ở đáy chậu còn đang mềm yếu, chưa phục hồi sau thai nghén. Việc lao động nặng nhọc, gằng sức, đi lại quá nhiều khiến dạ con bị sa xuống.
Bên cạnh đó còn nguyên nhân khác đó là sau sinh đại tiện khó, bị ho lâu ngày, liên tục có các động tác ngồi xổm, táo bón,…
Các yếu tố nguy cơ
Sa tử cung là tình trạng hay gặp ở phụ nữ cao tuổi, vì khi đến tuổi mãn kinh, lượng hoóc-môn của người phụ nữ ngày một giảm, các mô phụ trợ trong ổ bụng mất tính đàn hồi, giảm độ bền.Đồng thời, phụ nữ sinh nở nhiều lần, lao động, mang vác nặng nhọc khi còn trẻ có nguy cơ cao bị sa tử cung. Nguyên nhân là do đáy bụng phải co bóp, ổ bụng căng giãn, có khi tổn thương, rách một số bộ phận trong cơ thể. Điều đó trực tiếp làm cho tử cung bị sa hoặc lồi ra ngoài.
Điều trị sa tử cung
Lựa chọn phương pháp nào để điều trị là tùy thuộc vào nguyên nhân, mức độ tổn thương, mức độ sa tử cung, tình trạng sức khỏe của bản thân, nhu cầu sinh đẻ của người bệnh…Điều trị bệnh sa tử cung có hai loại: điều trị không phẫu thuật và điều trị phẫu thuật.
Điều trị không phẫu thuật. Dành cho những bệnh nhân tình trạng tương đối nhẹ, có nhu cầu sinh đẻ, hoặc cũng có thể chọn phương pháp này cho những bệnh nhân già yếu, sức khỏe kém không muốn hoặc không thể phẫu thuật được. Các biện pháp có thể là nghỉ ngơi, dinh dưỡng, thuốc, những bài thuốc dân gian, châm cứu và luyện tập thể dục, nâng tử cung. Các động tác luyện tập thể dục như làm động tác co hậu môn, 2-3 lần/ngày, mỗi lần khoảng 10 phút.
Điều trị phẫu thuật. Có nhiều phương pháp phẫu thuật; cắt bỏ một phần hay toàn bộ tử cung tùy theo tuổi, nhu cầu sinh đẻ, sức khỏe của bệnh nhân.
Phòng ngừa sa tử cung
Sa tử cung với thời kỳ mang thai, quá trình sinh nở và chăm sóc sau sinh có quan hệ mật thiết với nhau. Vì vậy nếu thực hiện tốt công tác giữ gìn sức khoẻ sau sinh, quá trình sinh nở phối hợp hành động thật tốt với y bác sĩ, thì bạn sẽ không phải lo lắng gì nhiều.Mới sinh xong không được xuống giường lao động nặng quá sớm, để tránh quá sức. Tất nhiên, cũng không nên nằm ỳ trên giường.
Giữ cho việc nhuận tràng được dễ dàng, nếu có hiện tượng táo bón bạn có thể uống 10g ma nhân hoàn, mỗi ngày 2 lần; hoặc sáng tối mỗi lần 1 thìa mật ong, giúp nhuận tràng thông tiện. Tuyệt đối cấm rặn đại tiện.
Chú ý giữ ấm khi trời lạnh hoặc trái gió trở trời, đề phòng cảm mạo ho nhiều. Người bị ho mãn tính cần tích cực trị bệnh.
Tăng cường các vận động co bóp cơ hông và cơ hậu môn. Ví dụ động tác nâng mông, sản phụ nằm ngửa co hai đùi tạo góc 90 độ, từ từ nâng cao phần hông rồi nhẹ nhàng hạ xuống một cách nhịp nhàng. Mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 10-15 cái. Động tác này có thể khiến cho cơ hông, cơ hậu môn dần dần khôi phục độ căng. Ngoài ra còn có rất nhiều bài tập thể dục khác nữa dành cho sản phụ.
Nếu đã có hiện tượng sa tử cung, cần tuyện đối nằm nghỉ ngơi, ăn thêm đồ ăn bổ khí ích huyết, như cháo nhân sâm, cháo sâm thị, canh nhân sâm, sơn dược hầm gà đen, canh nhân sâm hầm dạ dày, canh hoàng thị hầm thịt dê.
(nguồn Sức khỏe đời sống và Trung tâm Truyền thông - Giáo dục sức khỏe Trung ương)
- 28-05-2018 -