Nuốt vướng là cảm giác mà bệnh nhân cảm thấy có vật gì trong cổ như hạt cát, sợi tóc, hạt đậu hay khối u (lành tính kyst đáy lưỡi, kyst rãnh lưỡi thanh thiệt, u ác tính như ung thư hạ họng, u thư thanh thiệt...).
Nuốt vướng là gì?
Nuốt vướng là cảm giác mà bệnh nhân cảm thấy có vật gì trong cổ như hạt cát, sợi tóc, hạt đậu hay khối u (lành tính kyst đáy lưỡi, kyst rãnh lưỡi thanh thiệt, u ác tính như ung thư hạ họng, u thư thanh thiệt...).
Nguyên nhân gây nuốt vướng
- Gặp nhiều nhất là viêm họng mạn tính do trào ngược dạ dày thực quản (GERD), niêm mạc họng phù nề, dày lên, tăng sinh hệ thống limpho... lâu ngày tạo hạt (trước đây được gọi là viêm họng hạt, loạn cảm họng). Bệnh này hay gặp ở những người hút thuốc lá, uống nhiều bia rượu, ăn khuya, có thói quen ăn nhiều gia vị cay, đồ chiên xào dầu mỡ...
- Nguyên nhân ít gặp hơn là viêm mũi xoang tiềm tàng, bênh nhân không có triệu chứng viêm xoang như nghẹt mũi, chảy mũi, nhức đầu... Nhưng khi nội soi mũi họng phát hiện nhiều mủ đục chảy từ mũi ra thành sau họng xuống họng gây vướng họng rất nhiều.
- Nguyên nhân thứ 3 là kyst hạ họng và đáy lưỡi (dạng u lành tính) bệnh này thường có chỉ định phẫu thuật khi kyst lớn và gây nuốt vướng nhiều. Ít gặp hơn là dài mỏm trâm, thường gây nuốt vướng và nuốt đau ơ dưới hàm, vùng Amidan. Trường hợp này nội soi họng không phát hiện được chỉ Chụp CT scan sẽ cho chẩn đoán chính xác.
- Nguyên nhân ít hơn nhưng tuyệt đối không được bỏ sót là ung thư hạ họng (đây là ung thư thường gặp đứng thứ 3 trong tai mũi họng sau ung thư vòm và ung thư mũi xoang). Thường bệnh nhân nuốt vướng và nuốt đau. Hạch cổ thường cứng chắc, di động kém.
Xử trí khi bị nuốt vướng
- Để không phải lo lắng đến mất ngủ, bệnh nhân nên đi khám bác sĩ hoặc Gọi thoại - Gọi video với bác sĩ chuyên khoa Tai - Mũi - Họng trên hệ thống Khám từ xa Wellcare để được thăm khám và nội soi khi cần thiết. Vì mất ngủ sẽ làm hiện tượng trào ngược nặng thêm, bệnh nhân dễ mất sức đề kháng dễ bội nhiễm thêm vi trùng.
- Điều trị bệnh không khó nhưng bệnh nhân cần tuân thủ điều trị và nếp sinh hoạt hàng ngày để tránh tái phát.
- Nếu bác sĩ không có kinh nghiệm thì sẽ chỉ định cắt Amidan "oan mạng" và sau đó sẽ tăng thêm phần nuốt vướng vì loạn cảm họng sẽ gia tăng. Và bạn dễ bị viêm họng hơn vì "hai đồng chí bảo vệ họng của bạn đã bị... cắt bỏ".
- Nếu điều trị chống trào ngược GERD 2 tuần ko giảm, bệnh nhân nên đi nội soi dà dày và thử tìm vi trùng H. Pylori.
ThS. BS Nguyễn Minh Hảo Hớn
Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM
- 26-09-2018 -