Phụ nữ mang thai có nên ăn cá hồi?

Phô mai, thịt hun khói, rượu bia và vô số các loại thực phẩm, đồ uống khác đều nên hạn chế sử dụng trong thai kỳ. Vậy còn hải sản và các loại cá thì sao?

Các loại cá và thai kỳ

Tin mừng là cá hồi là thực phẩm tốt cho thai kỳ, chỉ cần đảm bảo là cá được nấu chín. Tránh ăn cá hồi hun khói, cá hồi tươi, cá hồi áp chảo hay cá hồi khô, vì những cách chế biến này có thể gây nhiễm khuẩn listeria.

Các loại cá to như cá kiếm, cá kình, cá mập và cá thu...đều nguy hiểm cho thai kỳ vì chứa hàm lượng thủy ngân cao. Phụ nữ mang thai nên tránh ăn các loại cá to đã nói ở trên thường xuyên vì thủy ngân sẽ tích tụ trong máu và có thể gây nên tình trạng chậm phát triển trí não ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Lợi ích dinh dưỡng Cá và hải sản là nguồn dinh dưỡng quan trọng cho cả mẹ và bé vì có chứa:

• Protein
• Chất khoáng như sắt và kẽm
• Axit béo omega-3
• Vitamin D (có trong một số loại cá/hải sản)

Những loại vi chất và chất dinh dưỡng này giúp trẻ tăng trưởng và phát triển khỏe mạnh. Tăng lượng DHA omega-3 cũng sẽ làm giảm nguy cơ chuyển dạ và sinh non, tiền sản giật và có thể giúp giảm cân cho mẹ. Thai phụ thiếu omega-3 cũng có nguy cơ mắc trầm cảm cao hơn, do đó, nên chú ý ăn các loại cá được khuyến cáo an toàn cho thai kỳ.

Lựa chọn an toàn cho thai kỳ

Phụ nữ mang thai hoặc dự định mang thai nên ăn 8-12 ounce (khoảng 224 g -340g) cá các loại, chia ra làm hai tới ba bữa trong tuần. Ngoài cá hồi, có thể ăn các loại cá như:

• cá tra
• cá tuyết
• cá minh thái (cá pô-lắc)
• cá cơm
• cá trích
• cá mòi

Cá ngừ trắng nên hạn chế, chỉ ăn 6 ounce (170 g) một tuần. Tuy được cho là an toàn vì được đóng hộp, nhưng thử nghiệm cho thấy nồng độ thủy ngân ở các hộp cá ngừ trắng là khác nhau. Do vây nên hạn chế ăn cá ngừ trắng đóng hộp tới mức tối đa khi mang thai.

Ngoài ra, trong tuần cũng nên dùng thêm các loại cá/ hải sản được khuyến cáo an toàn cho thai kỳ.

Một số lưu ý khi ăn cá/hải sản trong thai kỳ

Thủy ngân có thể gây hại cho sự phát triển của thai nhi. Nhưng may thay, nhiều loại cá lại rất an toàn và chứa ít thủy ngân. Các chuyên gia khuyến cáo phụ nữ mang thai nên ăn cá hồi để bổ sung axit béo omega-3 và các chất dinh dưỡng khác.

Cần tránh một số loại cá chứa hàm lượng thủy ngân cao, và không ăn nhiều hơn 12 ounce (tương đương 340g) cá hoặc hải sản một tuần. 

Thai phụ nên lưu ý một số điểm sau khi ăn cá/hải sản:

• Không ăn cá sống hoặc sò ốc... để tránh nguy cơ bị virus và vi khuẩn gây hại. Các món này gồm sushi, sashimi, cá hồi hun khói hay các loại hải sản được hun khói khác. Đồng thời cũng tránh các loại cá hun khói hoặc đóng hộp để trong tủ lạnh.
• Nấu chín hải sản. 
• Nên cẩn thận trước khi ăn các loại cá lạ, không biết rõ.

Nguồn thay thế omega-3

Axit béo omega-3 quan trọng cho sự phát triển não bộ và mắt của trẻ. Nhưng nếu mẹ không thích ăn cá (chứa nhiều axit béo omega-3) hoặc lo ngại về lượng thủy ngân trong cá thì cũng đừng vội lo lắng. Ngoài cá, thai phụ có thể dùng các thực phẩm dưới đây để bổ sung omega-3:

• Thực phẩm bao gồm axit béo omega-3 tự nhiên như hạt lanh (hạt dầu hoặc hạt dưới đất), cây cải dầu, quả óc chó và hạt hướng dương.
• Thực phẩm giàu omega-3 như sữa chua, sữa và trứng.
• Uống bổ sung dầu cá, nhưng trước tiên phải tham khảo ý kiến bác sĩ.

Viện y học ứng dụng Việt Nam