Các loại thực phẩm chế biến sẵn đang ngày một phổ biến rộng rãi trong cuộc sống hàng ngày. Nhiều sản phẩm có chứa những thành phần mà người tiêu dùng chưa hiểu hết về tác dụng của nó và natri benzoate là một trong số phụ gia đó.
Natri benzoate là một loại phụ gia thực phẩm được Cơ quan Quản lý Dược phẩm và thực phẩm Hoa Kỳ FDA chấp thuận đưa vào sử dụng để kéo dài tuổi thọ của sản phẩm. Nó có tác dụng ức chế sự phát triển của các loại nấm mốc và các vi sinh vật gây thối rữa trong thực phẩm.
Natri benzoate được sử dụng phổ biến trong các sản phẩm như:
- Thực phẩm chế biến sẵn
- Các sản phẩm chăm sóc răng miệng
- Mỹ phẩm
- Nước ngọt và nước trái cây
- Các loại gia vị
- Sirô ho và một số thuốc khác
Theo FDA, natri benzoate là một chất được coi là an toàn cho người tiêu dùng, với hàm lượng tối đa cho phép của natri benzoate trong thực phẩm tại Mỹ là 0,1%. Hiện tại, vẫn chưa cóđánh giá cụ thể về tính an toàn của hóa chất này tại những hàm lượng cao hơn.
Natri benzoate và căn bệnh tự kỷ ở trẻ em
Một vài nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa natri benzoate và hội chứng tăng động giảm chú ý ở trẻ em. Tuy nhiên, không phải tất cả các nghiên cứu đều chứng minh được mối liên quan này.
Hầu hết các nghiên cứu về mối liên hệ giữa natri benzoate với chứng tăng động cũng đều liên quan đến các chất tạo màu nhân tạo. Một nghiên cứu tiến hành trên 1.873 trẻ em 3 tuổi nói rằng cha mẹ đã lưu ý thấy một số sự thay đổi về hành vi ở những trẻ tiêu thụ những loại thực phẩm có chứa cả chất tạo màu nhân tạo và natri benzoate.
Tuy nhiên, trẻ nhỏ có thể không phải là đối tượng duy nhất chịu ảnh hưởng. Các nhà khoa học cũng đồng thời tìm ra rằng các loại nước ngọt có chứa natri benzoate cũng góp phần gây ra những triệu chứng của bệnh tự kỷ ở sinh viên đại học.
Dựa trên những bằng chứng này, Ủy ban Quản lý về độc tính tại Anh đã khuyến cáo rằng cha mẹ nên hạn chế việc tiêu thụ các loại phẩm màu nhân tạo và natri benzoate ở trẻ em do nguy cơ hình thành các triệu chứng tăng động.
Natri benzoate và bệnh hen phế quản
Một số bằng chứng khác lại liên hệ giữa natri benzoate với căn bệnh hen phế quản ở trẻ em. Ít nhất 2 nghiên cứu đã cho thấy rằng uống nhiều nước ngọt có chứa natri benzoate sẽ có nguy cơ cao gặp phải các triệu chứng của hen phế quản.
Một trong những nghiên cứu này đã cung cấp số liệu cho thấy 26,3% trẻ em mắc hen từ 2-13 tuổi đã gặp phải các tác dụng phụ khi uống quá nhiều nước ngọt có chứa phụ gia natri benzoate.
Natri benzoate và bệnh ung thư
Nguy cơ mắc bệnh ung thư máu và một số ung thư khác sẽ tăng cao nếu sử dụng các loại đồ uống chứa acid có natri benzoate và vitamin C benzene – là một hóa chất có nguy cơ gây ung thư.
Trung tâm Khoa học và lợi ích cộng đồng lưu ý rằng những công ty được yêu cầu loại bỏ hợp chất này khỏi các loại đồ uống chứa acid đã không thực hiện việc đó. Một vụ kiện vào năm 2006 đã buộc các nhà sản xuất phải tuân thủ theo các quy định về sử dụng phụ gia thực phẩm, tuy nhiên người ta vẫn không biết chắc chắn được liệu tất cả các công ty có thực hiện theo những hướng dẫn đề ra hay không.
Nhận biết natri benzoate trong thực phẩm
Nếu bạn muốn loại bỏ hóa chất này ra khỏi chế độ ăn của trẻ, trước hết hãy đọc kỹ nhãn dinh dưỡng của từng sản phẩm để tìm xem sản phẩm có chứa natri benzoate hay acid benzoic hay không.
Đồng thời, bạn cũng nên thận trọng với những sản phẩm có chứa các chất tạo màu.
Nhãn thực phẩm thường liệt kê cả những thành phần mà có thể bạn chưa từng nghe tới. Tuy nhiên, hiểu biết về tác dụng của những chất bảo quản này sẽ giúp bạn đưa ra được những lựa chọn đúng đắn cho cả bạn và gia đình.
ThS. Nguyễn Hồng Khánh (Theo healthline)
Viện y học ứng dụng Việt Nam
- 28-05-2018 -