Những triển vọng mới trong điều trị đau nửa đầu

Đau nửa đầu ảnh hưởng đến 960 triệu người trên thế giới, hiện chưa có phương thức nào điều trị triệt để căn bệnh này. Cơn đau nửa đầu thực sự khiến người bệnh hoang mang và làm giảm sút chất lượng cuộc sống của những người đang ngày ngày phải sống chung với nó.

Những triển vọng mới trong điều trị đau nửa đầu

Đau nửa đầu gây ra những cơn đau nghiêm trọng và là nguyên nhân đứng thứ 7 gây ra tàn tật trên toàn cầu. Rất nhiều bệnh nhân đang phải vật lộn để tìm ra cách giảm thiểu những cơn đau mang tính tự sát này. Mỗi cá nhân chỉ có khoảng 45% cơ hội đáp ứng tốt với các phương pháp điều trị và không có phương pháp đặc trị nào cho mỗi cá nhân.

Đau nửa đầu thực sự là một bệnh lý rất phức tạp, đó cũng chính là lý do tại sao bệnh này lại khó có phương pháp điều trị hiệu quả. Không chỉ là những cơn đau đầu đơn thuần, đau nửa đầu còn có hàng tá các triệu chứng xuất hiện trước khi cơn đau đầu hành hạ bệnh nhân và những triệu chứng này có thể kéo dài đến hàng giờ, thậm chí vài ngày. Nếu đã từng mắc đau nửa đầu, bạn sẽ không thể quên được cảm giác suy nhược toàn thân khi cơn đau chấm dứt.

Mặc dù có một vài loại thuốc được dùng để điều trị chứng đau nửa đầu nhưng chúng dường như chưa hiệu quả lắm và một số loại lại còn ảnh hưởng đến tim. Để đưa ra nhưng phương pháp điều trị có tiềm năng nhiều hơn, các nhà nghiên cứu đã ứng dụng những hiểu biết mới về não bộ nhằm điều trị chứng đau nửa đầu theo một cách mới. Một số phương pháp điều trị mới đang trong giai đoạn phát triển nhưng hứa hẹn nhiều triển vọng cho bệnh nhân và được trình bày trong hội nghị thần kinh thường niên của Mỹ năm 2017.

Hình ảnh chụp não đã soi sáng nguyên nhân gây đau nửa đầu

Các bác sỹ thường nghĩ rằng đau nửa đầu do một số mạch máu não 'dãn' quá rộng. Do đó nhiều loại thuốc điều trị đau nửa đầu như ergots và triptans ra đời nhằm mục đích làm co hẹp mạch. Nhưng chính việc co thắt các mạch này có thể ảnh hưởng rất nhiều đến tim, do đó đây không phải là sự lựa chọn an toàn cho bất cứ bệnh nhân nào có bệnh tim.

HIện nay, các nhà nghiên cứu xem chứng đau nửa đầu là bệnh của não bộ. Các thử nghiệm như chụp PET và MRI cho thấy những thay đổi của não bộ trong thời gian cưn đau nửa đầu diễn ra. Những thử nghiệm này cho thấy não bộ đã hoạt động ra sao ở những pha khác nhau khi cơn đau đầu diễn ra.

Ví dụ, trong giai đoạn tiền triệu - thường kéo dài từ vài giờ đến vài ngày trước cơn đau, người bệnh có một số dấu hiệu như: kích thích, khó chịu, thèm ăn...thì khi chụp não có thể thấy một số vùng của não “sáng lên”. Chẳng hạn, một số người nhạy cảm với ánh sáng có thể có những họat động ở vùng não bộ liên quan đến thị giác. Nhưng đa số các bệnh nhân đau nửa đầu sẽ có tăng hoạt động ở nhiều vùng não khác nhau khi họ sắp sửa đối phó với cơn đau. Các hình ảnh chụp não cũng làm sáng tỏ chức năng của một số axit amin trong cơn đau đầu. Người ta thấy rằng, nồng độ của hai axit amin là gen calcitonin có liên quan peptide (CGRP) và polypeptid hoạt hóa adenylate cyclase (PACAP) tăng lên trong suốt quá trình diễn ra cơn đau nửa đầu. Khám phá này đã mở ra một kỷ nguyên mới trong việc bào chế thuốc trị đau nửa đầu nhằm mục đích giảm tần số các cơn đau đầu mà ít nguy hại đến tim.

Những loại thuốc điều trị đau nửa đầu mới

Một số loại thuốc mới được bào chế với mục đích ngăn chặn hoạt động của CGRP được nhiều nhà khoa học quan tâm đến, bao gồm những kháng thể đơn dòng như eptinezumab, erenumab, fremanezumab và galcanezumab dùng để truyền tĩnh mạch hoặc cấy dưới da để giải phóng chậm. Một thế hệ thuốc khác cũng gọi là kháng thụ thể CGRP dùng đường uống gồm có atogepant và ubrogepant. Tất cả những thuốc này đều đang được thử nghiệm lâm sàng.

PACAP cũng là một chất được các nhà nghiên cứu quan tâm trong việc điều trị đích của đau nửa đầu. PACAP là nằm trong thần kinh cảm giác ở não bộ, liên quan đến quá trình báo hiệu cơn đau.

Các phương pháp điều trị đau nửa đầu khác

Thuốc chỉ là một trong những phương pháp điều trị chứng đau nửa đầu, vẫn còn những phương pháp khác được gọi là Neuromodulation gửi những xung điện đến các dây thần kinh tham gia vào quá trình đau nửa đầu. Phương pháp này có thể ngăn ngừa và điều trị đau nửa đầu và có rất ít tác dụng phụ.

Kích thích sóng điện từ đơn (sTMS) là một thiết bị cầm tay cho phép gửi các xung thông qua da để ngăn chặn sự tấn công của cơn đau đầu. Thiết bị Spring TMS đã được Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cho phép để điều trị đau nửa đầu có aura dưới sự giám sát của bác sỹ. Chi phí rơi vào khoảng 750$ cho 3 tháng điều trị (thuê máy). Tác dụng phụ của phương pháp này gồm có ù tai, chóng mặt, ngứa ran ở phần sau đầu khi sử dụng máy và đôi khi là còn làm cơn đau nửa đầu nặng thêm.

Máy gamma core

Ngoài ra còn có một số phương pháp khác như sử dụng thiết bị kích thích thần kinh X ở cổ -gamma core - kích thích thần kinh ngoại vi của dây thần kinh X không xâm lấn qua da. Năm 2016, người ta thấy rằng kich thích dây thần kinh X sẽ làm giảm số ngày đau đầu mà không gây ra tác dụng phụ nào. Tuy nhiên FDA vẫn chưa chấp thuận phương pháp trên trong điều trị đau nửa đầu