Giúp đỡ người thân vượt qua trầm cảm nhẹ

Trầm cảm là bệnh suy nhược có thể đến với bất kì ai, vào bất cứ thời điểm nào trong đời. Ngay cả dạng trầm cảm nhẹ nhất cũng có thể khiến tâm trạng chúng ta chuyển biến xấu và khi đó, hơn bao giờ hết, bạn sẽ cần sự trợ giúp của những người thân.

Giúp đỡ người thân vượt qua trầm cảm nhẹ

Nếu đã từng một lần rơi vào tình trạng trầm cảm, bạn có thể hiểu cảm giác buồn chán, mất hết sự hứng khởi và năng lượng cho bất cứ một hoạt động gì, luôn cảm thấy vô vọng và cô đơn. Nếu người thân yêu của bạn đột ngột có vẻ ủ rũ, chán nản kéo dài hàng tuần, có thể đó là biểu hiện bắt đầu của trầm cảm. Đôi khi, bạn sẽ cảm thấy mình vô dụng và không biết làm cách nào để giúp đỡ người thân của mình. 

May mắn rằng, có rất nhiều cách để bạn giúp đỡ người thân trong những trường hợp như vậy. Dưới đây là năm điều bạn có thể làm để cùng với người thân giảm bớt gánh nặng tinh thần và vượt qua căn bệnh trầm cảm.

Gợi mở vấn đề đúng cách

Đây là điều tốt nhất và sớm nhất bạn có thể làm khi nhận thấy người thân đang rơi vào trạng thái trầm cảm. Hãy cùng nhau nói chuyện về điều đó một cách cởi mở, nhẹ nhàng và thân thiết. Cũng giống như việc một vết thương nhỏ cần phải xử lý sớm để tránh những tổn thương nặng nề hơn, bạn không thể cứ thế làm ngơ trước một vấn đề nghiêm trọng như trầm cảm – ngay cả khi bạn nghĩ rằng các dấu hiệu chỉ ở mức độ nhẹ.

Nếu bạn không biết làm cách nào để mở lời, hãy thử cách này: thay vì phản ứng tiêu cực về suy nghĩ hoặc cảm xúc của người thân lúc đó (VD: “tại sao anh/em không bao giờ muốn đi xem phim?” hay “tại sao anh/em lại hét vào mặt tôi?”) hãy thử hỏi một câu hỏi khiến anh ấy hoặc cô ấy nghĩ rằng cảm xúc của họ không phải là điều sai trái. Chẳng hạn, “Anh gần đây có vẻ mệt mỏi và xuống tinh thần, anh có muốn tâm sự không?”. Câu hỏi này sẽ mở ra một cuộc hội thoại, mở ra cánh cửa của sự chân thật, có thể giúp bạn tìm thấy gốc rễ vấn đề.

Cùng nhau đi ra khỏi nhà

Trầm cảm luôn khiến mọi người cảm thấy bất lực, nhưng thực tế chúng ta có khả năng kiểm soát tốt hơn nhiều. Một số những hoạt động thường ngày rất đỗi bình thường của cuộc sống có tác động mạnh mẽ trong việc giảm trầm cảm. Một trong những triệu chứng điển hình của trầm cảm là tự cô lập với xã hội và điều này thường khiến nạn nhân có tâm trạng tồi tệ hơn.

Vì vậy, hãy giúp người thân của bạn tham gia những hoạt động xã hội nhiều nhất có thể, như: gặp gỡ những người mà họ yêu quý, lên kế hoạch một bữa ăn tối ấm cúng hoặc gợi ý người thân đi chơi với hội bạn. Đó là những việc rất đơn giản mà người đó cần để cải thiện tâm trạng. Hãy đi cùng với họ nếu cần thiết.

Lên kế hoạch đi bộ vào buổi sáng

Không khí trong lành và ánh sáng trong trẻo vào buổi sáng có thể là liều thuốc chống trầm cảm hữu hiệu. Kể cả đi bộ ngắn vào một ngày không nhiều nắng cũng  đủ để tạo sự thay đổi cho tâm trạng.

Đi bộ cũng có tác dụng kép. Một trong những phương diện của liệu pháp hành vi nhận thức là “kích hoạt hành vi” – giúp đỡ ai đó bắt đầu lại những việc họ từng làm. Đi bộ vào buổi sáng giúp người thân của bạn có thêm vitamin D từ mặt trời – giúp thúc đẩy tâm trạng và đồng thời giúp họ thực hiện các hoạt động ngoài trời. Các hành vi thay đổi bản thân cũng sẽ trở nên dễ dàng hơn nếu có ai đó đồng hành.  

Tập luyện cùng nhau

Những ai bị căng thẳng một khi bắt đầu tập luyện sẽ có cảm giác không muốn dừng lại sau khi họ nhận được lợi ích nâng cao tâm trạng từ các bài thể dục.

Luyện tập thể dục có lợi ích đáng kể đối với trầm cảm nhẹ. Thay vì cố gắng thúc giục họ tập luyện thưởng xuyên, hãy nói với họ: “Anh trông khá lên nhiều khi chăm chỉ tập luyện”. Sự hỗ trợ từ những người xung quanh cũng có vai trò quan trọng. Điều này giúp người trầm cảm có nhiều sự cam kết hơn khi luyện tập. 

Gợi ý gặp chuyên gia tâm lý

Một khi người thân cởi mở về cảm giác của họ, hãy gợi ý xem họ có sẵn sàng gặp ai đó để khắc phục tâm trạng của mình không. Thực sự không dễ để phân biệt giữa trầm cảm nhẹ và cảm giác đau buồn do một tình huống cụ thể nào đó (mất đi người thân, đổ vỡ trong mối quan hệ tình cảm hoặc sau khi phẫu thuật...). Cũng rất khó để biết trầm cảm nhẹ thực sự là gì. Chuyên gia tâm lý có thể nhận biết các yếu tố như triệu chứng, tình trạng sức khỏe và tiền sử gia đình để đưa ra chẩn đoán chính xác và kế hoạch khắc phục.

Mọi người có xu hướng sợ liệu pháp tâm lý hay việc phải đến gặp bác sĩ tâm lý. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã gợi ý rằng một buổi tư vấn tâm lý cũng có tác dụng giống như thuốc chống trầm cảm. Hãy đảm bảo người thân của bạn nghĩ rằng bạn ủng hộ quyết định của họ. Những người cảm thấy không được hỗ trợ bởi gia đình thường tăng nguy cơ tiến triển trầm cảm, theo nghiên cứu của Đại học Michigan. Hãy lưu ý điều đó và cân nhắc thái độ của mình, đó là yếu tố quan trọng để giúp đỡ người thân của mình.