Cân nhắc lợi ích và nguy cơ của sữa tươi chưa thanh trùng

Có rất nhiều lý do khiến việc uống sữa tươi nguyên chất chưa được tiệt trùng đáp ứng được việc đảm bảo đủ và đảm bảo về cả khía cạnh đạo đức.

Về mặt

Rất nhiều người tiêu dùng tin rằng sữa tươi nguyên chất có giá trị cao hơn các sản phẩm sữa đang được sản xuất, đặc biệt là sữa tươi từ những con bò được chăn thả trên cánh đồng cỏ nghĩa là được nuôi theo kiểu tự nhiên chứ không phải nuôi công nghiệp. Một số bằng chứng cho thấy sữa từ những con bò này có mức độ vitamin tan trong dầu và các chất khác như axít linoleic cao hơn sữa từ những con bò nuôi công nghiệp.

Quá trình thanh trùng bằng phương pháp Pasteur cũng làm giảm đi rất nhiều giá trị của sữa. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng xử lý bằng nhiệt độ có thể làm tăng lượng Mangan, đồng, sắt trong sữa. Cục quản lý thực phẩm và được phẩm Hoa kỳ FDA cũng thừa nhận việc thanh trùng sữa có thể làm mất đi một lượng vitamin C và sữa được tiệt trùng cũng làm giảm đáng kể các hoạt tính sinh học của vitamin B6 và Beta-lactoglobulin (một loại protein giúp tăng cường hấp thu vitamin A ở đường ruột nhưng lại dễ bị phân hủy bởi nhiệt). Trong khi sữa tươi không được tiệt trùng thì vẫn giữ nguyên các đặc tính sinh học của các vitamin và muối khoáng.

Về mặt sức khỏe

Các nghiên cứu dịch tễ ở châu Âu cho thấy trẻ em uống sữa tươi chưa tiệt trùng có thể chống lại được bệnh hen, dị ứng và các bệnh liên quan đến miễn dịch khác.  Bên cạnh đó có giả thiết là nếu như trẻ em được tiếp xúc với mầm bệnh ở liều thấp có khả năng tăng cường miễn dịch của trẻ, như vậy việc uống sữa tươi chưa tiệt trùng là hoàn toàn phù hợp với giả thiết này.

Các nhà khoa học còn thấy trong sữa tươi có những chất giống kháng sinh mà trong sữa đã tiệt trùng không có. Những nghiên cứu cũng đã chỉ ra các mầm bệnh có thể phát triển chậm hơn hoặc chết nhanh chóng khi uống sữa tươi không tiệt trùng hơn là sữa tươi đã được xử lý nhiệt. Nhưng điều này không có nghĩa là sữa tươi không tiệt trùng không chứa vi khuẩn và có khả năng tiêu diệt vi khuẩn. Thay vào đó sữa tươi chưa tiệt trùng có thể ít bị nhiễm khuẩn hơn sữa tươi tiệt trùng do có chứa nhiều lợi khuẩn và các enzym giống kháng sinh.

Điều quan trọng ở đây là sữa tươi chưa thanh trùng phải được lấy từ những con bò khỏe mạnh và đảm bảo quy trình vắt sữa, bảo quản.

Hương vị

Rất nhiều người nghĩ rằng sữa tươi chưa tiệt khuẩn có thể có hương vị tuyệt vời hơn sữa tiệt trùng rất nhiều. Họ thường sử dụng những từ như “thơm ngon”, “béo ngậy”, “tươi hơn”, “thật hơn” khi mô tả sữa tươi chưa tiệt khuẩn. Đó cũng là một lý do khiến nhiều người thích lựa chọn sữa tươi chưa tiệt trùng hơn là sữa đã qua xử lý thanh trùng.

Đạo đức, môi trường

Nếu bạn là người nhiệt huyết trong việc bảo vệ môi trường cũng như các giá trị nhân văn cao đẹp, bạn có thể thấy việc ủng hộ các trang tại nhỏ chăn nuôi bò theo phương pháp tự nhiên là một điều hoàn toàn đúng đắn. Phương pháp chăn thả ở cánh đồng góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, bò không bị ép buộc phải dùng kháng sinh nhưng lại ít bị mắc bệnh hơn, được gần gũi với con người hơn là kiểu chăn nuôi công nghiệp và đặc biệt là có chất lượng sữa thơm ngon hơn hẳn sữa từ kiểu nuôi công nghiệp. Như vậy là, dường như uống sữa tươi không tiệt trùng nhưng phải từ những trang trại chăn nuôi truyền thống thì mới mang ý nghĩa về mặt đạo đức và bảo vệ môi trường.

Bs.Đào Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Chriskresser
Viện y học ứng dụng Việt Nam