Chắc hẳn bạn đã nghe nhiều đến những ảnh hưởng của sự thiếu hụt hoặc dư thừa estrogen nhưng liệu bạn có biết rằng nồng độ progesteron thấp cũng có thể gây ra nhiều vấn đề đối với cơ thể không?
Progesteron là một hóc-môn sinh dục nữ chủ yếu do buồng trứng tiết ra trong khi rụng trứng hàng tháng và cùng với estrogen quyết định một phần của chu kì kinh nguyệt.
Nhiệm vụ chính của Progesteron là chuẩn bị cho tử cung sẵn sàng khi mang thai. Sau khi bạn rụng trứng hàng tháng, progesteron sẽ giúp cho niêm mạch tử cung dày lên để sẵn sàng đón trứng đã được thụ tinh đến làm tổ. Nếu trứng không được thụ tinh, nồng độ progesteron sẽ tụt xuống thấp và chu kì kinh nguyệt xảy ra. Nếu trứng đã được thụ tinh và vào làm tổ ở tử cung, progesteron giúp duy trì niêm mạc tử cung trong suốt quá trình mang thai.
Progesteron cũng cần thiết cho sự phát triển của tuyến vú và quá trình cho con bú. Nó cũng hỗ trợ hiệu quả của estrogen – một loại hóc-môn sinh dục nữ khác.
Nam giới sản xuất một lượng nhỏ progesteron để hỗ trợ sự phát triển của tinh trùng.
Nồng độ progesteron thấp
Progesteron đặc biệt quan trọng trong độ tuổi sinh đẻ. Nếu bạn không có đủ lượng progesteron, bạn có thể khó mang thai. Hàng tháng, sau khi một noãn được giải phóng khỏi buồng trứng, nồng độ progesteron sẽ tăng lên, giúp cho niêm mạc tử cung dày lên trước khi đón trứng đã được thụ tinh. Nhưng nếu niêm mạc tử cung không đủ dày thì sự làm tổ của trứng sẽ không xảy ra.
Nếu bạn có thai, bạn vẫn cần progesteron để duy trì niêm mạc tử cung cho đến tận khi đứa bé được sinh ra. Nếu nồng độ hóc-môn này của bạn quá thấp, tử cung có thể không chứa được thai nhi cho đến khi đủ tháng.
Khi mang thai, những dấu hiệu của progesteron thấp bao gồm: chảy máu âm đạo thấm giọt, đau bụng, có thể tăng huyết áp bất thường khi mang thai hoặc chửa ngoài tử cung; thậm chí có thể gây sảy thai hoặc thai chết lưu.
Ở phụ nữ không mang thai, nồng độ progesteron thấp có thể gây chảy máu tử cung bất thường. Hiện tượng mất kinh hoặc kinh nguyệt không đều có thể chỉ ra chức năng buồng trứng kém và nồng độ progesteron thấp.
Thiếu sự hỗ trợ và giữ cân bằng của progesteron, estrogen có thể trở thành hóc-môn có ưu thế vượt trội, gây ra tình trạng mất cân bằng của cơ thể với các triệu chứng như:
- Tăng cân
- Giảm hứng thú tình dục, tinh thần không ổn định và trầm cảm
- Hội chứng tiền kinh, kinh nguyệt không đều, ra máu nhiều
- Căng tức vú, xơ nang vú
- U xơ, lạc nội mạc tử cung
- Các vấn đề về túi mật
- Rối loạn chức năng tuyến giáp
Định lượng nồng độ progesteron
Xét nghiệm progesteron có thể chẩn đoán xác định nếu bạn có nồng độ progesteron quá thấp. Đây là một xét nghiệm máu đơn giản, không cần bất cứ sự chuẩn bị nào.
Xét nghiệm có thể cung cấp lí do tại sao bạn khó có thai, đồng thời giúp xác định được bạn có rụng trứng hay không và được sử dụng để theo dõi sức khỏe của những phụ nữ mang thai có nguy cơ cao. Bên cạnh đó, xét nghiệm còn hữu ích trong việc theo dõi điều trị liệu pháp hóc-môn thay thế.
Nồng độ progesteron dao động lên xuống theo chu kì kinh nguyệt, thường đạt đỉnh vào khoảng 7 ngày trước khi chu kì kinh nguyệt của bạn bắt đầu và sẽ suy giảm dần kể từ khi trứng không được thụ tinh. Lượng progesteron khi mang thai cao hơn bình thường và có thể tăng cao hơn nữa nếu bạn có đa thai.
Chức năng buồng trứng kém có thể dẫn đến sản xuất ít progesteron. Khi mãn kinh, nồng độ progesteron và estrogen sẽ tụt giảm tự nhiên.
Nam giới, trẻ em và phụ nữ sau mãn kinh sẽ có nồng độ progesteron thấp hơn những phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ.
Điều trị
Nồng độ progesteron thấp có thể không do một vấn đề sức khỏe nào cả và khi đó bạn không cần phải điều trị. Tuy nhiên nếu progesteron thấp gây ảnh hưởng đến khả năng thu thai, mang thai và lên cơ thể bạn, có thể bạn sẽ phải dùng liệu pháp hóc-môn. Liệu pháp hóc-môn chỉ được sử dụng khi bác sỹ đã khám, xét nghiệm đầy đủ cho bạn.
Nếu bạn đang cố gắng có thai, liệu pháp hóc-môn để làm tăng nồng độ progesteron có thể giúp làm dày niêm mạc tử cung, làm tăng cơ hội để bạn có một thai kì khỏe mạnh và mang thai đủ tháng.
Kinh nguyệt không đều và ra máu âm đạo bất thường có thể được cải thiện khi sử dụng liệu pháp hóc-môn.
Những trường hợp có các triệu chứng mãn kinh ở mức độ nặng, liệu pháp hóc-môn thường phối hợp cả estrogen và progesteron. Những phụ nữ uống estrogen mà không có progesteron sẽ tăng nguy cơ mắc ung thư nội mạc tử cung. Tuy nhiên, progesteron không cần thiết đối với những phụ nữ đã cắt bỏ tử cung.
Liệu pháp hóc-môn có thể giúp làm giảm các triệu chứng như cơn bốc hỏa, vã mồ hôi và khô âm đạo. Đối với một số phụ nữ, liệu pháp còn giúp cải thiện tình trạng tinh thần. Bên cạnh đó, liệu pháp giúp giảm nguy cơ loãng xương và tiểu đường. Progesteron đường uống có thể giúp ổn định tinh thần, khiến bạn dễ ngủ hơn.
Liệu pháp hóc-môn có thể làm gia tăng nguy cơ đột quỵ, huyết khối và các vấn đề về túi mật. Nếu bạn đã được chẩn đoán ung thư vú hoặc ung thư nội mạc tử cung, bác sĩ có thể khuyên bạn không nên sử dụng liệu pháp hóc-môn. Những phụ nữ có tiền sử bệnh gan, huyết khối hoặc đột quỵ cũng không nên áp dụng liệu pháp này.
- 28-05-2018 -