Có nên dùng thuốc kháng sinh khi mang thai?

Trong quá trình mang thai, mẹ bầu có nguy cơ mắc các bệnh nhiễm khuẩn cao hơn bình thường do sự thay đổi nội tiết tố. Nhiều mẹ băn khoăn rằng liệu việc sử dụng thuốc kháng sinh có gây ảnh hưởng đến thai nhi hay không? Và trong trường hợp cần phải sử dụng thuốc kháng sinh thì lựa chọn như thế nào để tránh độc tính?

Ảnh hưởng của thuốc lên thai nhi

- 2 tuần đầu của thai kỳ: Độc tính của thuốc có thể làm phôi bào chết hoặc để lại nhiều di chứng.

- Trong thời kỳ phôi (75 ngày): Các cơ quan được hình thành, các tế bào đang phát triển nên rất nhạy cảm với thuốc. Do chủ quan, mẹ vẫn thường tự ý dùng thuốc để chữa các triệu chứng như mất ngủ, buồn nôn, nhức đầu. Điều này rất nguy hiểm, vì dễ gây quái thai.

- Thời kỳ trưởng thành và hoàn thiện: Các cơ quan của thai tuy ít nhạy cảm hơn nhưng vẫn chịu tác động của thuốc, có thể gây ngộ độc thai.

- Giai đoạn cuối thai kỳ: Từ tháng 6, thai bắt đầu có thể tự chủ nhưng gan vẫn chưa đủ khả năng chuyển hóa thuốc và thận chưa có chức năng thải thuốc nên thuốc vẫn có thể gây độc hại cho thai.

Thuốc có hại đến sự phát triển của bào thai, đặc biệt là từ tuần thứ 3 đến tuần thứ 11 của thai. Vì thế trong 3 tháng đầu của thai kỳ nên tránh dùng thuốc. Trong trường hợp bắt buộc sử dụng, cần phải cân nhắc giữa lợi ích chữa bệnh cho mẹ và nguy cơ gây cho thai nhi.

Nhóm kháng sinh mẹ bầu tuyệt đối không nên dùng

Các nhóm kháng sinh gây nguy hiểm cho thai nhi đã được cảnh báo như:

- Nhóm aminoglycoside với các tên biệt dược như streptomycin, gentamycin, kanamycin... có thể gây điếc bẩm sinh cho thai.

- Nhóm cloramphenicol có thể làm giảm bạch cầu, gây suy tủy xương và vàng da.

- Nhóm tetracyclin ảnh hưởng đến sự phát triển của xương và răng của trẻ.

- Loại kháng sinh có tác dụng diệt vi khuẩn yếm khí như metronidazol có thể gây dị tật cho thai, nhất là trong ba tháng đầu của thai nghén.

- Các loại sulfamid cũng có thể gây tăng bilirubin máu gây vàng da nặng cho trẻ.

Những lưu ý khi sử dụng thuốc kháng sinh trong thai kỳ

- Mẹ  bầu tuyệt đối tránh sử dụng thuốc trong 3 tháng đầu của thai kỳ.

- Trường hợp bệnh nặng, bắt buộc phải dùng thuốc kháng sinh, mẹ nên đi khám. Khi đó bác sĩ sẽ cân nhắc thật kỹ giữa lợi ích sức khỏe của mẹ và mức ảnh hưởng đến bào thai để chọn thuốc hiện diện trên thị trường được công nhận là an toàn đối với thai nhi.

- Nếu mẹ bầu không biết mình đã mang thai và lỡ dùng một số loại nguy hiểm thì cần phải khám thai định kỳ để được bác sĩ chuyên khoa theo dõi kỹ sự phát triển của thai nhi.

- Mẹ cần xem kỹ hướng dẫn sử dụng kèm theo trong mỗi hộp thuốc, đặc biệt là mục “Chống chỉ định” để biết thuốc có được sử dụng cho phụ nữ có thai hoặc cho con bú hay không.

- Mẹ bầu có thể Gọi bác sĩ Sản Phụ Khoa để được tư vấn kỹ lưỡng về bệnh và thuốc.