Thoái hóa điểm vàng

Thoái hóa điểm vàng khô là

dạng thoái hóa điểm vàng phổ biến hơn. Theo thống kê, khoảng 70-90% các trường hợp thoái hóa điểm vàng là dạng thoái hóa khô. Trong thoái hóa điểm vàng khô, võng mạc (lớp mô mỏng ở phần sau nhãn cầu) sẽ bắt đầu bị lão hóa. Điểm vàng nằm ở trung tâm của võng mạc. Điểm vàng bắt đầu trở nên mỏng hơn và bị tổn thương, dẫn đến sự mất ổn định ở tầm nhìn trung tâm của mắt bạn.

Thoái hóa điểm vàng ướt nghiêm trọng hơn và sẽ tiến triển nhanh hơn so với thoái hóa điểm vàng khô. Trong thoái hóa điểm vàng ướt, các mạch máu ở phía sau mắt sẽ bắt đầu bị rò rỉ, khiến máu rỉ vào điểm vàng.

Triệu chứng của thoái hóa điểm vàng khô

Triệu chứng của thoái hóa điểm vàng khô sẽ diễn biến từ từ. Một hoặc cả hai mắt của bạn có thể sẽ bị ảnh hưởng. Bạn sẽ không thực sự nhận ra vấn đề ở mắt của mình cho tới khi đi khám mắt.

Bạn sẽ thấy rằng, mình cần tăng cường độ ánh sáng lên mới có thể đọc sách được. Khi bước vào một không gian có ánh sáng yếu, mắt bạn sẽ cần một khoảng thời gian nhất định mới có thể thích nghi được.

Các chữ trên trang giấy có thể sẽ trở nên mờ hơn. Việc nhận diện khuôn mặt, màu sắc trên giấy sẽ trở nên khó khăn với bạn hơn. Thông thường, thị lực vùng trung tâm của bạn sẽ trở nên mơ hồ hơn, và có thể là bị “méo mó”. Trong giai đoạn muộn của thoái hóa điểm vàng, bạn sẽ thấy ảo giác của các dạng hình học, hoặc thậm chí là ảo giác về con người xuất hiện.

Viện Mắt Quốc gia Hoa Kỳ định nghĩa 3 giai đoạn của thoái hóa điểm vàng khô như sau:

• Giai đoạn sớm: Một số drusen nhỏ và trung bình sẽ xuất hiện. Bạn sẽ nhận thấy mình bị suy giảm thị lực hoặc xuất hiện các triệu chứng ở mức độ ít.
• Giai đoạn giữa: Rất nhiều drusen với kích thước trung bình và một vài drusen với kích thước lớn xuất hiện. Một số người vẫn sẽ nhận thấy triệu chứng ở giai đoạn này, nhưng một số người khác bắt đầu sẽ có những điểm nhìn mở ở vùng thị lực trung tâm. Bạn sẽ bắt đầu nhận thấy rằng bạn cần nhiều ánh sáng hơn mới có thể đọc được sách.
• Giai đoạn muộn: Nhiều drusen có kích thước lớn bắt đầu xuất hiện. Bên trong điểm vàng, các tế bào nhạy cảm với ánh sáng bắt đầu bị tổn thương, dẫn đến những điểm mờ ngày càng nhiều và lan rộng ở vùng thị lực trung tâm.

Triệu chứng của thoái hóa điểm vàng ướt

Thoái hóa điểm vàng khô có thể tiến triển thành thoái hóa điểm vàng ướt ở bất cứ giai đoạn nào. Các mạch máu bất thường sẽ phát triển phía sau điểm vàng và khiến máu bị rò rỉ. Hậu quả là tình trạng sưng phù sẽ gây tổn thương điểm vàng và võng mạc.

Trong giai đoạn sớm của thoái hóa điểm vàng khô, khi nhìn các đường thẳng, bệnh nhân sẽ thấy chúng có dạng gợn sóng hoặc méo mó. Để chẩn đoán, bác sỹ thường sử dụng một tấm lưới. Vì khi nhin vào tấm lưới, sự lượn sóng hoặc xoắn của các đường thẳng sẽ được người bệnh nhận thấy rõ ràng hơn.

Trong thoái hóa điểm vàng ướt, rất nhiều triệu chứng tương tự với thoái hóa điểm vàng khô sẽ xuất hiện, ví dụ như nhìn mờ và cần nhiều ánh sáng hơn mới đọc được sách. Sự phát triển của các triệu chứng thường sẽ nhanh hơn và bệnh cũng sẽ tiến triển nhanh hơn. Trong thoái hóa điểm vàng ướt, suy giảm thị lực sẽ rất rõ rệt và xảy ra rất nhanh, do vậy, điều trị kịp thời để làm chậm quá trình tiến triển của bệnh là rất quan trọng.

Yếu tố nguy cơ của thoái hóa điểm vàng

Nguyên nhân của thoái hóa điểm vàng hiện vẫn chưa được biết rõ, nhưng khả năng là do gen. 70% nguy cơ mắc bệnh thoái hóa điểm vàng là do các yếu tố về gen gây ra.

Thoái hóa điểm vàng là bệnh rất thường gặp ở người trên 65 tuổi và người da trắng sẽ có nguy cơ cao hơn. Các yếu tố nguy cơ của dạng thoái hóa điểm vàng khô bao gồm hút thuốc lá, thừa cân, chế độ ăn uống không lành mạnh, bệnh tim mạch và mỡ máu cao.

Bị thoái hóa điểm vàng khô, có drusen và/hoặc mắc tình trạng viêm hệ thống sẽ làm tăng nguy cơ mắc thoái hóa điểm vàng ướt của bạn.

Một dấu hiệu sớm của nguy cơ thoái hóa điểm vàng chính là sự hình thành của drusen tại võng mạc. Drusen có thể quan sát được ở phần sau của mắt thông qua bài kiểm tra giãn nở mắt.

Drusen là những protein béo nhỏ màu trắng hoặc vàng, lắng cặn ở màng trong của võng mạc. Một số loại drusen sẽ nhỏ, cứng và cách xa nhau. Loại drusen này thường không cho thấy bạn bị thoái hóa điểm vàng. Nếu drusen mềm, nằm gần nhau và có kích thước lớn, thì bạn sẽ có nguy cơ cao bị thoái hóa điểm vàng và suy giảm thị lực nghiêm trọng.

Bác sỹ có thể giúp gì cho bạn?

Thoái hóa điểm vàng có thể sẽ rất đáng sợ. Mất đi thị lực là vấn đề không một ai muốn đối mặt cả. Nhưng, bằng việc điều trị kịp thời với sự hỗ trợ của kỹ thuật hiệnd dạt, bạn có thể bảo toàn được thị lực của mình và sống một cuộc sống trọn vẹn, kể cả khi đã bị mất đi một phần thị lực.

Nếu bạn nhận thấy mình bị thay đổi thị lực, hãy đến gặp bác sỹ ngay lập tức. Thoái hóa điểm vàng khô có thể sẽ tiến triển chậm hơn bằng việc kết hợp sử dụng vitamin như vitamin A, C, E, kẽm và đồng. Những thay đổi về chế độ ăn, ví dụ như chế độ ăn ít chất béo và kiểm soát tốt bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch cũng có thể có ích cho bệnh thoái hóa điểm vàng. Bổ sung axit béo omega 3 cũng có thể có ích cho tình trạng viêm.

Thoái hóa điểm vàng ướt có thể được điều trị bằng việc dùng thuốc để làm chậm quá trình phát triển của các mạch máu. Phẫu thuật cũng có thể được áp dụng để cải thiện thị lực bằng cách cấy một số loại giác mạc đặc biệt.