Như thế nào gọi là món đồ chơi 'thật sự'?
Món đồ chơi 'thật sự bé cần' không nằm ở món đó bao nhiêu tiền hay được trang bị hiện tại như thế nào.
Theo GS. Lisa F., ĐH Johns Hopkins, Mỹ đã từng chia sẻ: Món đồ chơi 'thực sự bé cần' là làm sao hội tụ đúng điều mà giai đoạn phát triển của não bộ bé cần. Nó phụ thuộc hai yếu tố: Cảm xúc và vận động
- Yếu tố cảm xúc: Món đó phải tạo cho bé sự ngạc nhiên khi chơi, sự hứng thú tham gia vào chơi (bé sẽ tự chơi và khám phá theo cách riêng của bé) và phải tạo nên một cảm xúc thực sự trong tình huống thực sự khi chơi với cha mẹ. Tránh các sự khởi tạo ảo từ các thiết bị điện tử có màn hình.
- Yếu tố vận động: Món đồ chơi đó phải giúp trẻ phát huy các vận động từ đơn giản đến phức tạp, gồm các phần trong phát triển như màu sắc, âm thanh, hình khối, di động... Điều này là rất khác biệt tùy mỗi độ tuổi sẽ có sự phát triển vận động khác nhau. Ví dụ, khi nào bé phát triển cấu trúc không gian như hình khối thì chỉ cần các món đồ có hình khối cụ thể đơn gian như hình tròn, hình tam giác, hình trụ cũng đều gây cho não bộ phân tích và học hỏi khi chơi. Yếu tố này sẽ được phân tích cụ thể bên dưới phần lựa chọn theo độ tuổi.
Cách lựa chọn đồ chơi theo độ tuổi
0 - 6 Tháng tuổi
3 phần phát triển nên có: Màu sắc, âm thanh và xúc giác
- Màu sắc: Chọn màu sáng
- Âm thanh: Có tiếng động khi lắc hoặc di chuyển
- Xúc giác: Giới thiệu 2-3 chất liệu khác nhau: có nhựa, cao su đàn hồi, giấy, ni-lông, gỗ.
6 - 12 Tháng tuổi
3 phần phát triển nên có: Chuyển động, kích thước và có chức năng đơn giản
- Chuyển động: Có bánh xe, hình tròn để lăn hoặc tay cầm để kéo ra kéo vào hoặc có nắp để mở đóng
- Kích thước: Cùng một lúc cho bé chơi đồ chơi có kích thước lớn nhỏ trung bình. Ví dụ cho bé chơi hộp giấy có 3 kích thước khác nhau để bé bỏ lồng vào nhau.
- Chức năng đơn giản: Đồ chơi phải có 1-2 chức năng. Ví dụ như: Hộp đánh phấn rỗng cũng là một đồ chơi tốt vì có chức đóng - mở.
Từ 18 tháng tuổi, bé trai và bé gái sẽ có xu hướng thích món đồ chơi thiêng về giới tính khác nhau.
1 - 2.5 Tuổi
- Những phần phát triển nên có: Chuyển động phức tạp và chỉnh độ tinh vi của kích thước
- Chuyển động phức tạp: Có đàn hồi và độ nẩy, rất tốt giới thiệu các loại bóng/banh
- Có sự chỉnh độ tinh vi: Như bé có thể xếp hình vuông/chữ nhật vào lỗ hình vuông/chữ nhật, và tam giác vào lỗ tam giác, nhưng chưa phân biệt được hình tròn. Bạn có thể dùng các vòng tròn có kích thước nhỏ đếb lớn cho bé tập chồng lên nhau cũng là cách giúp bé nhận thức nhanh hình tròn.
2.5 - 5 Tuổi
Những phần phát triển nên có: Có chi tiết, có quy trình từng bước, có chức năng phức tạp và hình vẽ
- Có chi tiết: 1 món đồ không tháo lắp hoặc 1 chi tiết sẽ không còn gây hứng thú cho bé tuổi này. Món đồ nên có 2-3 mẫu chi tiết để trẻ tháo ra tháo vào. Hoặc dạy trẻ xếp ô hình đơn giản (2x2 hoặc 3x3).
- Có quy trình: Trò chơi hứng thú cho bé là phải có quy trình như bước 1 làm gì, bước 2 làm gì. Thời điểm này bạn có thể hướng dẫn bé chơi một số trò chơi nhân gian như nhảy lò cò hai chân (vì trẻ sẽ không nhảy được 1 chân đến khi 3.5 tuổi), chơi đồ chơi gia đình,...
- Có chức năng phức tạp: Khi chơi nên giải thích chức năng của món đồ chơi như xe cứu hỏa để làm gì, xe hơi con làm gì, xe tải đổ cát làm gì...
Hình vẽ: Những trò chơi của bé có thể liên quan đến các viết màu sáp, bắt đầu với những nét vẽ nguệch ngoạc, dần bé sẽ vẽ được nét dọc, ngang và vòng tròn. Bé cũng có thể vẽ màu bằng bàn tay, bàn chân hoặc đồ chơi của bé. Cứ để bé sáng tạo nhiều nhất có thể.
Tài liệu tham khảo:
Todd, B., Barry, J., & Thommessen, S. (2016). Preferences for ‘Gender-typed’ Toys in Boys and Girls Aged 9 to 32 Months Infant and Child Development.
- 28-05-2018 -