Cách kiểm soát thai kỳ và triệu chứng nghi ngờ nhiễm Zika

Thai phụ nên siêu âm 3 lần trong thời gian mang thai ở tuần thai thứ 12, 22, 32; nếu tuân theo hướng dẫn cơ bản này thì đảm bảo phụ nữ có thai sẽ được bác sĩ theo dõi sức khỏe, phát hiện sớm các trường hợp đầu nhỏ.

Cách kiểm soát thai kỳ và triệu chứng nghi ngờ nhiễm Zika
Thai phụ khám siêu âm ở tuần thai thứ 12, 22, 32

Đó là nhận định của PGS.TS. Trần Danh Cường, Phó Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương tại cuộc họp ngành y tế, vừa qua.

Gia tăng ca nhiễm virus Zika

Theo đánh giá tại cuộc họp của ngành Y tế mới đây, tình hình dịch bệnh do virus Zika trên thế giới và khu vực Đông Nam Á vẫn diễn biến phức tạp. Hiện đã có 73 quốc gia và vùng lãnh thổ ghi nhận trường hợp nhiễm Zika, trong đó có 12 quốc gia ghi nhận trường hợp nhiễm từ người sang người như: Mỹ, Pháp, Đức, Ý, Tây Ban Nha… 

Tại các nước khu vực Đông Nam Á, cũng đã ghi nhận sự lưu hành virus Zika tại 7/10 quốc gia, trong đó, Singapore phát hiện 442 ca nhiễm, Thái Lan trên 200 ca nhiễm… 

Tại Việt Nam, Zika đã trở thành bệnh lưu hành, tính đến ngày 5/11/2016, đã ghi nhận 36 trường hợp dương tính với virus Zika, tại TP. Hồ Chí Minh có 29 ca nhiễm mới, Đắk Lắk có 2 ca nhiễm, Bình Dương (2), Khánh Hòa (1), Phú Yên (1) và Long An (1). 

Trong đó, số lượng nhiễm Zika tại TP Hồ Chí Minh tăng lên trong thời gian qua. Tổ chức Y tế thế giới cảnh báo, dịch Zika đang có dấu hiệu lan rộng tại châu Á và có khả năng sẽ tiếp tục ghi nhận các trường hợp nhiễm virus Zika do sự phân bố rộng của véc tơ truyền bệnh trong khu vực, gia tăng giao lưu, du lịch đến và đi từ các quốc gia có dịch và miễn dịch quần thể thấp.

Các chuyên gia đầu ngành cũng cho rằng, các bệnh nhân nhiễm Zika hầu hết đều có triệu chứng rất nhẹ nên không phải tất cả mọi trường hợp đều đến bệnh viện để khám.

Thai phụ khám siêu âm ở tuần thai thứ 12, 22, 32

Trước bối cảnh đó, tại cuộc họp, PGS.TS. Trần Danh Cường, Phó Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương cho biết, Việt Nam có hệ thống chẩn đoán trước sinh yêu cầu phụ nữ nên siêu âm 3 lần trong thời gian mang thai: 12 tuần, 22 tuần và 32 tuần. Nếu tuân theo hướng dẫn cơ bản này thì đảm bảo phụ nữ có thai sẽ được bác sĩ theo dõi sức khỏe, phát hiện sớm các trường hợp đầu nhỏ. 

Đối với các ca mới sinh, việc đo kích thước xác định mắc đầu nhỏ rất đơn giản như quan sát hình thái của đầu, biến dạng xương sọ, chụp cộng hưởng từ để biết cấu trúc não... 

Do đó, ngoài việc tự bảo vệ sức khỏe mình bằng các biện pháp phòng tránh muỗi đốt, phụ nữ có thai đi khám trước 28 tuần để phát hiện sớm các trường hợp dị tật thai nhi là quyền lợi của mỗi người.

PGS.TS. Trần Danh Cường cũng nhận định, việc khám thai phát hiện bệnh không khó, nhưng thử thách để các bác sĩ phát hiện sớm các ca đầu nhỏ là do tâm lý của chị em phụ nữ chưa ý thức được tầm quan trọng của thời điểm, chỉ khi nào tiện mới đi khám, không tuân theo lịch hẹn, hoặc không xác định đúng tuần tuổi của thai nhi trước khi đi khám.

Phụ nữ mang thai cũng nên đặt lịch hẹn với cơ sở y tế gần nhất để biết cụ thể việc theo dõi thai nhi và phòng chống mọi nguy cơ. Tuy nhiên, tỷ lệ các mẹ nhiễm Zika sinh con đầu nhỏ chiếm tỷ lệ rất thấp, chỉ chiếm 1-10%.

Các triệu chứng nghi ngờ nhiễm virus Zika

Trước tình hình dịch bệnh được xác định đã lưu hành tại nước ta, vấn đề dự phòng để hạn chế lây lan là vô cùng quan trọng, đặc biệt đối với các bà mẹ mang thai. Để chủ động phòng chống bệnh do virus Zika, Bộ Y tế khuyến cáo người dân, đặc biệt là phụ nữ mang thai, cần chủ động theo dõi sức khỏe, nếu có một trong các biểu hiện nghi ngờ của bệnh hãy đến cơ sở y tế để được khám, tư vấn, điều trị.

Cần nhanh chóng đến cơ sở y tế gần nhất để khám, siêu âm nếu có triệu chứng: Sốt nhẹ 37,8-38,5 độ C, mệt mỏi, mọc ban rát sẩn trên da, đau các khớp nhỏ ở bàn tay và bàn chân.

Viêm xung huyết kết mạc, đau cơ, nhức đầu, đau hố mắt, và suy nhược; Một số ít bệnh nhân có thể có đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, loét niêm mạc hoặc ngứa. 

Chủ động phòng muỗi đốt: ngủ màn, mặc quần áo dài kể cả ban ngày, dùng kem xua muỗi, hương muỗi.

Diệt muỗi: dùng vợt bắt muỗi, xịt hóa chất diệt muỗi; tích cực phối hợp với ngành y tế trong các đợt phun hoá chất phòng, chống dịch.

Loại bỏ bọ gậy (loăng quăng): đậy kín dụng cụ chứa nước sinh hoạt, thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn, thau rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ; thu dọn các vật dụng, lật úp dụng cụ không chứa nước; thay nước bình hoa/bình bông, bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn.

Đặc biệt, trước dịch Zika đang lây lan mạnh, phụ nữ chậm kinh 7-10 ngày nên chủ động đi khám thai và siêu âm thai ngay để đánh giá sức khỏe, xác định thai và được tư vấn hẹn lịch khám chi tiết. 

- 28-05-2018 -

Bài viết liên quan