Ung thư đại tràng

Ung thư ruột già là một trong những ung thư thường xuyên và nguy hiểm nhất tại Hoa Kỳ. Mỗi năm trên nước Mỹ hơn 130.000 người bị ung thư ruột già và trong số này gần một nửa sẽ tử vong trong một thời gian ngắn sau khi bệnh được phát hiện. Nếu so với

Tổng quan về ung thư đại tràng

Tổng quan về ung thư đại tràng

Gần đây, số người mắc các bệnh về đường tiêu hóa, đặc biệt là ung thư đại tràng gia tăng. Bài viết này chúng tôi sẽ giới thiệu tổng quan về bệnh ung thư đại tràng.
Dấu hiệu ung thư đại tràng
• Ung thư đại tràng điển hình biểu hiện bằng đi ngoài ra máu, phân lỏng, phân lẫn máu như máu cá nhưng cũng có khi phân nhiều máu, đau bụng. Tùy theo vị trí của ung thư mà có vùng đau tương ứng khác nhau.
• Bệnh nhân có thể tiêu chảy ngày một hoặc nhiều lần, cũng có thể táo bón: 2 hoặc 3 ngày đi ngoài 1 lần phân cứng hoặc phải rặn nhiều khi đại tiên, khuôn phân có thể nhỏ hơn bình thường. Gầy sút là biểu hiện muộn, có thể chán ăn, buồn nôn.
• Đối với người lớn tuổi (>50 tuổi) nếu đại tiện phân máu thì trước khi chẩn đoán bị bệnh trĩ bao giờ cũng phải loại trừ người đó có ung thư đại trực tràng hay không.
Các giai đoạn của ung thư đại tràng
• Giai đoạn 0: Khối u khu trú tại chỗ ở lớp niêm mạc.
• Giai đoạn I: Khối u chỉ liên quan đến các lớp đầu tiên hoặc thứ hai của thành đại tràng và chưa xâm nhập vào các hạch bạch huyết có liên quan.
• Giai đoạn II: Khối u xâm nhập vào các lớp thanh mạc của đại tràng, nhưng chưa xâm nhiễm các hạch bạch huyết gần đó.
• Giai đoạn III: Xâm nhiễm vào các hạch bạch huyết có liên quan và kể cả khối u xâm nhiễm tới bất cứ thành phần nào của đại tràng.
• Giai đoạn IV: Có bằng chứng của bệnh ung thư tồn tại trong các bộ phận khác của cơ thể, bên ngoài đại tràng.
Bệnh ung thư đại tràng có chữa được không?
Ung thư đại tràng tại chỗ: bao gồm giai đoạn I-III. Ung thư đại tràng di căn là ung thư giai đoạn IV. Các mục tiêu của điều trị là đảm bảo loại bỏ tất cả các khối ung thư và ngăn ngừa sự tái phát của nó ở gần đại tràng hoặc ở những nơi khác trong cơ thể.
Nếu được chẩn đoán là ung thư đại tràng giai đoạn I, phẫu thuật có thể sẽ là các bước cần thiết trong điều trị nguy cơ ung thư đại tràng. Khi đó sự tái phát ung thư sau phẫu thuật là rất thấp, và hóa trị liệu thường không được chỉ định. Đôi khi, sau khi loại bỏ khối u, bác sĩ phát hiện ra khối u thâm nhập vào các thành phần của đại tràng (giai đoạn II) hoặc các hạch bạch huyết chứa tế bào ung thư (giai đoạn III).
Trong những trường hợp này, hóa trị liệu và xạ trị được chỉ định sau phẫu thuật để làm giảm cơ hội tái phát ung thư. Nếu khám lâm sàng và các xét nghiệm ban đầu cho thấy một người bị ung thư trực tràng giai đoạn II hoặc III, thì hóa trị và xạ trị nên được xem xét trước khi phẫu thuật.
Liệu pháp này kéo dài khoảng 6 tuần điều trị. Hóa trị liệu trước khi phẫu thuật được thực hiện để thu nhỏ khối u, một số trường hợp có thể loại bỏ hoàn toàn khối u mà không cần phải phẫu thuật. Ngoài ra, người bệnh có thể chịu đựng được các tác dụng phụ của hóa trị liệu kết hợp và xạ trị tốt hơn nếu liệu pháp điều trị này được chỉ định trước khi phẫu thuật.
Nếu ung thư trực tràng di căn: phẫu thuật và xạ trị sẽ chỉ được thực hiện khi chảy máu kéo dài hoặc biến chứng tắc ruột do sự tồn tại của khối ung thư. Nếu không, hóa trị liệu không kết hợp là điều trị chuẩn mực của ung thư đại tràng đã di căn. Ở giai đoạn này, ung thư đại tràng di căn là không thể chữa được.
Với ung thư đại tràng giai đoạn I, phẫu thuật là các bước cần thiết trong điều trị nguy cơ
Thuốc nam chữa ung thư đại tràng
1. Bệnh phát hiện sớm (Giai đoạn 1)
Lúc này bệnh nhân mới ở trạng thái đau bụng, biếng ăn, sụt cân, chưa có nhiều triệu chứng đau đớn toàn thân.
• Phép trị: Kiện Tỳ, lý khí, trừ thấp.
• Bài thuốc gồm: 14 vị
Đảng sâm (12) - Xích thược (12) - Xa phân (8) - Bạch truật (12) - Hạnh nhân (8) - Hậu phác (8) - Bạch linh (12) - Bại tương thảo (16) - Hồng đằng (12) - Qui đầu (12) - Ý dĩ (20) - Mộc hương (8) - Nhục đậu trấu (8) - Bán hạ (8)
* Cách dùng: Sắc lấy nước uống. Mỗi ngày 1 thang, sắc 2 lần và uống 2 lần.
2. Giai đoạn 2: Giai đoạn ung thư phát triển
Lúc này người bệnh có những biểu hiện như có xuất hiện khối u, đau bụng liên hồi, tiêu chảy hoặc kiết lỵ, đi ngoài ra máu.
• Phép trị: Thanh tiết thấp nhiệt, hóa ứ, đạo trệ.
• Bài thuốc: gồm 14 vị
Ý dĩ (20) - Đào nhân (8-10) - Hoạt thạch (20) - Chỉ sác (8-10) - Tiên hạc thảo (12) - Hồng hoa (8-10) - Bạch đầu ông (16) - Bán liên chi (12) - Hòe hoa (16) - Hoàng liên (6-10) - Sinh địa (16) - Bán hạ (8-10) - Cam thảo (4) - Bạch hoa xà (12)
Và tùy thể trạng của người bệnh là khí trệ, đau bụng nhiều thì thêm Xuyên luyện tử, Diên hồ sách, Hậu phác đều 8g. Hay người bệnh bị ứ huyết nặng thì thêm Quy vĩ, Xích thược, Đan bì đều 12g, Nga truật 8g. Nên để thầy thuốc bắt mạch mới biết thuộc tình trạng nào mà thêm hoặc bớt các vị.
3. Giai đoạn cuối
Triệu chứng thường thấy của người bệnh là bệnh nhân gầy, đau đầu chóng mặt, đau nhức toàn thân, sốt nhiều và miệng khô. Triệu chứng này gọi là can thận âm hư (có thể do phẫu thuật, xạ trị, hóa trị gây ra)
• Phép trị: Tư dưỡng can thận.
• Bài thuốc: Tri bá địa hoàng hoàn gia gồm 9 vị:
Đan bì (9) - Thục địa (24) - Bạch linh (9) - Hà thủ ô (16) - Trạch tả (9) - Tri mẫu (10) - Hoài sơn (12) - Hoàng bá (9) - Sơn thù (12)
Tùy từng trường hợp thể trạng của người bệnh mà có thể thêm một số vị như nếu người bệnh âm hàn (nhiệt thấp) thì thêm Bạch đầu ông, Trần bì, Thương truật. Huyết ứ nặng thì thêm Đương quy viõ, Xích thược, Đào nhân, Hồng hoa…
Những bài thuốc chữa bệnh ung thư đại tràng bằng thuốc Nam trên là của của lương y Nguyễn Hữu Toàn đã có nhiều đời truyền thống tư vấn và chữa bệnh ung thư đại tràng theo Đông Y.
(Nội dung do Chuyên gia Bộ Y tế kiểm duyệt)
 

Triệu chứng, biểu hiện ung thư đại tràng

Triệu chứng, biểu hiện ung thư đại tràng

Như bạn thấy, ruột già của ta dài, gồm nhiều khúc. Triệu chứng của ung thư ruột già tùy vào chỗ ruột già có ung thư.
Khi mới từ ruột non vào ruột già phía bên phải của bụng, phân tương đối còn lỏng nên ung thư nằm ở đoạn ruột già bên phải bụng (gọi là đại tràng lên, vì nó đi từ bụng dưới bên phải lên phía bụng trên bên phải), cả đến khi nó đã rất to, thường không gây triệu chứng gì cả. Bướu ung thư tại nơi đây hay gây loét, khiến chỗ loét cứ âm thầm chảy máu tí một, tí một, mắt ta không nhìn thấy, và phân trông vẫn bình thường. Nhưng chảy máu rỉ rả như vậy, về lâu về dài sẽ đưa đến thiếu máu, loại thiếu máu do thiếu sắt (iron deficiency anemia).
Người có ung thư ruột già bên phải, vì thiếu máu, hay thấy mệt mỏi, hồi hộp, có khi đau ngực do tim không đủ máu nuôi (angina), thử máu thấy các tế bào hồng cầu vừa thiếu, vừa nhỏ, vừa tái, không đỏ như bình thường, làm ta nghĩ đến loại thiếu máu do thiếu sắt. Vì thế, ở người lớn, nhất là sau 50 tuổi, những người thiếu máu do thiếu sắt nhưng không có lý do nào rõ rệt có thể giải thích việc này (như phụ nữ đã mãn kinh, đâu còn ra kinh mỗi tháng, mà sao vẫn thiếu máu), cần được tìm hiểu xem có ung thư ruột già hay không.
Khi đến đoạn ruột già ngang (đại tràng ngang, chạy từ bụng trên bên phải sang bụng trên bên trái) và ruột già xuống (đại tràng xuống) bên trái bụng, phân của ta đã trở thành cứng hơn, nên ung thư ở những phần ruột già này cản phân, khiến phân khó di chuyển, gây đau bụng. Ruột có thể tắc, có khi thủng.
Ung thư trực tràng-đại tràng xích-ma (rectosigmoid area) gần về phía hậu môn hay làm đi đại tiện ra máu, đi đại tiện khó phải rặn, phân ra bé hơn bình thường. Có điều, thiếu máu lại ít khi xảy ra. Quả những triệu chứng này hay khiến chúng ta nghĩ đến bệnh trĩ, nhưng bất cứ khi nào đi đại tiện ra máu, và thói quen đi đại tiện của chúng ta tự dưng thay đổi, ta nên nghĩ đến ung thư ruột già, nhờ bác sĩ dùng ngón tay khám trực tràng cho ta, hoặc soi vùng trực tràng bằng phương pháp nội soi trực tràng-đại tràng xích-ma.

Điều trị ung thư đại tràng

Điều trị ung thư đại tràng

Việc chữa trị ung thư ruột già tùy vào việc ta phát hiện được ung thư sớm hay muộn, nó còn tại chỗ hay đã ăn sâu xuống, lan đi xa. Ung thư tiến triển qua 5 giai đoạn (Hệ thông phân giai đoạn Dukes):
A: khi ung thư còn ở nông trên lớp niêm mạc hoặc dưới niêm mạc ruột già.
B1: ung thư lan vào cơ.
B2: ung thư xuống vào hoặc qua màng thanh dịch.
C: ung thư di căn đến các hạch bạch huyết vùng.
D: ung thư di căn xa đến các cơ quan khác như gan, phổi, ...
Trước khi điều trị, để biết ung thư đã di căn đến đâu, cần soi toàn ruột già (nếu chưa soi), chụp phim ngực, chụp CT bụng và vùng chậu.
Phát hiện sớm trong giai đoạn A, khi ung thư mới còn trên lớp niêm mạc, chưa ăn sâu xuống lòng của ruột già, điều trị sẽ đơn giản, phẫu thuật cắt bỏ ung thư là xong, và tỉ lệ sống thêm 5 năm (5-year survival rate) của người bệnh rất cao, trên 90%.
Dù vậy, vẫn cần theo dõi sát trong vòng 5 năm đầu sau khi mổ cắt bướu ung thư thành công, bằng cách đo chất CEA trong máu (carcinoembryonic antigen, một chất tăng cao trong máu khi có ung thư ruột già) 3 tháng/lần, khám bệnh đều 6 tháng/lần, và soi lại hoặc chụp phim ruột già 3 năm/lần.
Ở các giai đoạn B và C, sau khi phẫu thuật cắt bỏ ung thư, thường phải trị liệu thêm bằng tia xạ (radiation therapy) và điều trị hóa học (chemotherapy), với hy vọng tiêu diệt hết những tế bào ung thư chưa cắt bỏ hết được.
Còn để quá muộn, khi ung thư đã sang giai đoạn D, di căn xa đến cả các cơ quan khác, điều trị chủ yếu là hóa trị liệu (chemotherapy), dùng những thuốc có tác dụng diệt ung thư, nhờ thuốc đến mọi nơi trong cơ thể có tế bào ung thư để tiêu diệt chúng. Việc này không thành công nhiều, và tỉ lệ sống thêm 5 năm của người bệnh chỉ khoảng 5%.

Bài thuốc dân gian hỗ trợ ung thư đại tràng

Bài thuốc dân gian hỗ trợ ung thư đại tràng
Bài thuốc gồm có:
Hải tảo, Hải đới đều 12g, Bạch hoa xà thiệt thảo, Quán chúng, Mẫu lệ đều 30g, Hạ khô thảo, Huyền sâm, Thiên hoa phấn, Phòng phong, Xuyên luyện tử đều 12g, Đan sâm, Độc dương tuyền đều 15g, Tượng bối mẫu 9g. Ngày 1 thang sắc uống.
Gia giảm:
-Phân nhầy, thêm: Bạch thược 9g, Rau sam 12g, Nhất kiến hỉ, Bạch đầu ông đều 15g.
-Phân có máu, thêm: Kim ngân hoa thán 15g, Bồ hoàng thán 12g.
-Đại tiện nhiều lần, thêm : Kha tử, Bạch truật đều 12g, Bổ cốt chỉ 15g, Anh túc xác 6g.
-Đại tiện khó, thêm: Chỉ thực 15g, Hoả ma nhân 30g.
Hoè giác địa du thang: Bạch hoa xà thiệt thảo, Ý dĩ, Đằng lê căn, Thổ phục linh đều 30g, Miêu nhân sâm 50g, Hoè giác, Kim ngân hoa đều 12g, Địa du, Trắc bá diệp, Khổ sâm đều 9g, Vô hoa quả 9g. Ngày 1 thang sắc uống.
Khổ sâm hồng đằng thang: Bạch hoa xà thiệt thảo, Bán chi liên, Ý dĩ đều 30g, Khổ sâm, Bạch cẩn hoa (Hoa dâm bụt trắng) đều 12g, Hồng đằng, Thảo hà sa, Bạch đầu ông đều 15g, Vô hoa quả 10g. Ngày 1 thang sắc uống.

Phòng ngừa ung thư đại tràng

Phòng ngừa ung thư đại tràng

Sau đây là những lời khuyên của Hội Ung Thư Hoa Kỳ để tránh bị ung thư ruột già:
1.Từ 40 tuổi trở đi, cả hai giới nam và nữ cần phải đi khám bệnh tổng quát hàng năm. Trong lúc khám định kỳ, bác sĩ sẽ thử phân xem trong phân có máu hay không. Vì mục đích là truy tìm ung thư, bạn nên đi khám trước khi bị đau đớn hoặc bệnh tật. Nếu chờ đến lúc triệu chứng trở nên rõ rệt, chẳng hạn như đi đại tiện ra máu, mới đi khám bệnh thì có thể lúc đó ung thư đã quá lớn và rất khó chữa.
2.Nếu một trong những thân nhân gần của bạn bị ung thư ruột già, hoặc nếu bạn đã hoặc đang bị ung thư vú, ung thư tử cung, bạn nên đi khám chuyên khoa về đường ruột, để được truy tìm ung thư ruột già bằng phương pháp nội soi đại tràng.
3.Nên ăn nhiều rau, uống nhiều nước. Nhất là các loại rau đậm mầu và nhiều loại trái cây khác nhau. Điều này nói dễ hơn làm. Trung bình nên ăn khoảng 30 g chất xơ mỗi ngày. 1 quả cam, hoặc táo chỉ chứa khoảng 3 g chất xơ mà thôi. Vì thế, nếu vì một lý do nào đó bạn không thể ăn nhiều chất xơ được, bạn nên uống thêm chất cám bày bán trên thị trường như Metamucil, Konsyl, Citrucel v.v. . . .
4.Vitamin A, C, E. Nếu dùng đúng cách có thể làm ung thư ruột già phát triển chậm lại.
5.Người ta cũng nhận thấy một số loại thuốc giảm đau như họ Aspirin hay Ibuprofen, nếu được uống đều đặn có thể ngăn cản sự hình thành bướu ruột già. Vì thế, một số bác sĩ vẫn khuyên nếu bạn hơn 40 tuổi mà không bị đau dạ dày, bạn nên uống mỗi ngày 1 viên Aspirin loại 81 mg. Như thế Aspirin không những tránh được tắc nghẽn mạch máu mà còn có thể giúp tránh bị ung thư ruột già.
6.Trong một cuộc khảo cứu gần đây, người ta cũng nhận thấy rằng nếu uống canxi mỗi ngày có thể giảm tái phát của bướu ruột già.
7.Tập thể dục đều đặn không những sẽ tạo cho bạn có một cơ thể khỏe mạnh, còn có thể giúp bạn đi đại tiện dễ hơn. Người quá béo cũng dễ bị ung thư ruột già hơn.
8.Từ 50 tuổi trở đi, nên soi ống mềm đại tràng xích-ma (Flexible Sigmoidoscopy). Nếu kết quả tốt, bạn chỉ cần soi định kỳ 3-5 năm/lần. Gần đây, Hội Ung thư Hoa Kỳ khuyến nghị người từ 50 tuổi trở lên, ngay cả khi chưa có triệu chứng nào, cũng nên soi toàn bộ đại tràng thay vì chỉ soi một đoạn ngắn mà thôi. Lời khuyên căn cứ trên việc nhận xét là ung thư ruột già trong những năm vừa qua có khuynh hướng xuất hiện ở phần ruột bên trong, nên nếu chỉ soi đại tràng xích-ma (sigmoidoscopy), một số ung thư sẽ không được phát hiện kịp thời. Vì đây là một khuyến cáo mới cho một phương pháp khá đắt tiền nên một số hãng bảo hiểm cũng như bác sĩ vẫn chưa áp dụng một cách triệt để.
9.Nếu bạn có nguy cơ bị ung thư ruột già, như gia đình bạn có người bị ung thư ruột lúc còn trẻ, bạn bị ung thư tử cung, ung thư vú, tự nhiên bị mất máu hoặc thiếu sắt, đi đại tiện ra máu, hoặc đại tiện thay đổi thất thường, bị đau bụng dưới một cách kỳ lạ, nhất là nếu bị sụt cân ngoài ý muốn, bạn phải đi khám bệnh càng sớm càng tốt.

Cách phòng ngừa ung thư đại tràng

Cách phòng ngừa ung thư đại tràng
Ung thư đại tràng hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu được phát hiện sớm. Bài viết này chúng tôi hướng dẫn cách phòng ngừa ung thư đại tràng.
Cách phòng ngừa ung thư đại tràng
Theo thống kê thì thông thường, những người trên 40 tuổi bắt đầu có nguy cơ mắc bệnh ung thư đại tràng. Nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng phương pháp thì tới 90% số người bệnh có cơ hội kéo dài sự sống thêm 5 năm.
Dưới đây là các cách phòng ngừa ung thư đại tràng:
• Tăng lượng chất xơ trong khẩu phần ăn hàng ngày bằng cách ăn nhiều rau xanh và trái cây. Các nghiên cứu cho thấy hành động này sẽ giúp bạn giảm thiểu được 40% nguy cơ bị polyp đại tràng. Các thực phẩm màu xanh sẫm, da cam, vàng đậm sẽ là sự lựa chọn tốt nhất cho bạn vì nó chứa chất chống ung thư rất mạnh.
Phòng ngừa ung thư đại tràng bằng cách tăng lượng chất xơ trong bữa ăn hàng ngày
• Hạn chế ăn uống các thực phẩm nhiều dầu mỡ và chất béo no.
• Bổ sung đầy đủ lượng canxi thiết yếu mỗi ngày cũng giúp giảm thiểu đáng kể nguy cơ ung thư. Cụ thể bạn cần 700-800mg canxi mỗi ngày. Canxi đặc biệt có nhiều trong sữa và các chế phẩm từ sữa. Bên cạnh đó, bổ sung thêm vitamin D giúp cơ thể hấp thu canxi tốt hơn.
• Axit folic có nhiều trong đậu và các loại ngũ cốc cũng rất có ích cho việc phòng ngừa ung thư.
• Hạn chế uống rượu và không nên hút thuốc lá.
• Vận động thường xuyên cũng giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư đại - trực tràng. Thời gian vận động là ít nhất 30 phút/ngày trong ít nhất 5 ngày/tuần.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng khuyến cáo mỗi người nên phòng ngừa ung thư đại tràng bằng cách đi khám tầm soát bệnh định kì bằng soi đại tràng, hoặc kết hợp thụt bari và soi ống mềm đại tràng xích-ma nhằm giúp phát hiện và điều trị bệnh hiệu quả ở giai đoạn sớm nhất.
Hãy áp dụng các cách phòng ngừa ung thư đại tràng để bảo vệ sức khỏe của chính bạn và những người thân trong gia đình.
(Nội dung do Chuyên gia Bộ Y tế kiểm duyệt)
 

(nguồn Sức khỏe đời sống và Trung tâm Truyền thông - Giáo dục sức khỏe Trung ương)

- 28-05-2018 -

Bài viết liên quan

  • 28-05-2018
    Nang hoạt dịch vùng khoeo chân hay u nang baker là sự tích tụ của dịch khớp (hoạt dịch), từ đó hình thành khối u lành tính phía sau đầu gối. Khối u này làm đầu gối người bệnh phình lên và đau thắt.nNhững ai thường mắc phải nang hoạt dịch vùng khoeo chân
  • 28-05-2018
    Nhiễm tụ cầu vàng kháng methicillin (MRSA) là bệnh được gây ra bởi vi khuẩn tụ cầu vàng. Loại vi khuẩn này có khả năng kháng lại một số thuốc kháng sinh thường được sử dụng trong điều trị nhiễm khuẩn tụ cầu bình thường. MRSA có thể xâm nhập sâu vào cơ
  • 28-05-2018
    Thiếu máu là tình trạng có ít số lượng hồng cầu hay ít số lượng hemoglobin (Hb) hơn bình thường trong máu.
  • 28-05-2018
    Viêm phổi do Mycoplasma là một bệnh nhiễm trùng ở phổi khá phổ biến. Bệnh này do vi khuẩn Mycoplasma pneumoniae gây ra. Đây là bệnh viêm phổi không điển hình do nó có những triệu chứng khác với những bệnh viêm phổi do nhiễm virus thông thường khác.
  • 28-05-2018
    • Dọa sảy thai là hiện tượng chảy máu âm đạo trong giai đoạn đầu của thai kỳ. Trong dọa sảy thai, chảy máu và đau thường nhẹ và cổ tử cung đóng. Bác sĩ có thể xác định được cổ tử cung có mở hay không bằng cách khám âm đạo. Thường thì không có mẫu mô
  • 28-05-2018
    Các phương pháp điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây vô sinh. Những thay đổi về lối sống, thuốc, phẫu thuật, hay kỹ thuật hỗ trợ sinh sản (ART) có thể được đề xuất. Nhiều cách điều trị khác nhau có thể phối hợp để nâng cao kết quả. Vô sinh thường có